Geri Dön

Adakale Türk masalları'nın Max Lüthi yöntemi ile incelenmesi

Examination of Adakale Turkish folk tales by Max Lüthi method

  1. Tez No: 766191
  2. Yazar: KEMAL ÇİNKO
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA BİLGE SAVCI
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Halk Bilimi (Folklor), Türk Dili ve Edebiyatı, Folklore, Turkish Language and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Halk Edebiyatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 313

Özet

Sözlü kültürün en kadim verimlerinden olan masallar; halkın dimağında yaratılıp ağızdan ağza aktarılarak yayılan, yayılırken ulaştığı toplumların kültürlerinden etkilenip çeşitlenen, çeşitlenerek zenginleşen mensur ürünlerdir. Masallar, halk bilimi sahasında üzerine çok sayıda akademik çalışma yapılan anlatmaya bağlı anonim türlerden biridir. Türkiye'de masal türü hakkında yapılan çalışmalar fazla olsa da masal incelemesi noktasında kullanılan yöntemler ne yazık ki çeşitlilik arz etmemektedir. Max Lüthi Yöntemi hakkında Türkiye'de yapılan akademik çalışma sayısının az olması da bunun göstergelerinden biridir. Max Lüthi, hayatını masal türünü incelemeye adamış ünlü bir edebiyat teorisyenidir. O, ortaya koyduğu yöntemde halk masallarının doğasına ilişkin beş evrensel ilke belirlemiştir. Macar Türkolog Ignác Kúnos; günümüzde sular altında olan, Tuna Nehri üzerindeki Türk adası Adakale'de 20. yüzyılın başlarında bir masal derlemesi gerçekleştirmiştir. Tez çalışmasının konusu, Kúnos'un Adakale'den derleyip Ádakale Mesekertje Török népmesék (1923) eserinde yayımladığı 19 Adakale masalının, esas kaynağı olan 1907 tarihli Kúnos derlemesinden okunarak Max Lüthi Yöntemi çerçevesinde incelenmesidir. Bu doğrultuda tezin birinci bölümünde masal türü hakkında genel bilgiler verilmiş ve tür özellikleri aktarılmıştır. İkinci bölümde Adakale'nin tarihî ve sosyokültürel geçmişinden ve Ignác Kúnos'un Adakale'deki derleme faaliyetlerinden bahsedilerek Adakale masalları hakkında detaylı bilgi verilmiştir. Üçüncü bölümde Max Lüthi'nin hayatı ve eserlerine değinildikten sonra onun ortaya koyduğu yöntem ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Son bölümde ise 19 Adakale Türk halk masalı, ana kaynağından okunup özetlenerek Max Lüthi'nin halk masallarının özlerine dair ortaya koyduğu beş ilke bağlamında incelenmiştir.

Özet (Çeviri)

Tales, one of the most ancient yields of oral culture; They are prose products that are created in the minds of the people and spread by word of mouth, that are influenced and diversified by the cultures of the societies they reach while spreading, and enrich by diversifying. Tales are one of the anonymous genres related to the narrative, about which many academic studies have been made in the field of folklore. Although there are many studies on the type of folk tales in Turkey, the methods used in the analysis of folk tales do not show diversity. The fact that the number of academic studies on the Max Lüthi Method in Turkey is low is one of the indicators of this. Max Lüthi is a famous literary theorist who devoted his life to the study of fairy tales. He identified five principles of universal peculiar to the nature of folk tales. Hungarian Turkologist Ignác Kúnos; He compiled various folk tales the beginning of the 20th century on the Turkish island of Adakale on the Danube, which is now under water. The main source of 19 Adakale tales compiled by Kúnos from Adakale and published in Ádakale Mesekertje Török népmesék (1923) is his own compilation dated 1907. The main subject of this thesis is to read the 19 tales in question from this main source and to analyze them within the framework of Max Lüthi Method. In this direction, in the first part of the thesis, general information about the fairy tale genre is given and genre characteristics are conveyed. In the second part, Adakale's historical and socio-cultural background and Ignác Kúnos's compilation activities in Adakale are mentioned and detailed information about Adakale folk tales is given. In the third chapter, after mentioning Max Lüthi's life and works, his method is explained in detail. In the last part, 19 Adakale Turkish folk tales were read and summarized from their main source and examined in the context of five principles put forward by Max Lüthi about the essence of folk tales.

Benzer Tezler

  1. Tuna'da Osmanlı hâkimiyetinin zayıflaması ve Adakale (1804-1923)

    The decrease of the Ottoman Empire's domination in the danube and Adakale (1804-1923)

    ZABİT ACER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    TarihGazi Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSTAFA TURAN

  2. Tuna'da bir Türk adası Adakale

    Başlık çevirisi yok

    ABDULLAH TÜRKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2003

    TarihFırat Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MEHMET ÇEVİK

  3. Adakale Köyü (Çumra-Konya) ve çevresinde kuvaterner yaşlı gölsel çökellerin sedimentolojisi

    Sedimentology of quaternary lacustrine deposits around Adakale village (Cumra-Konya)

    AHMET DEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Jeoloji MühendisliğiSelçuk Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ARİF DELİKAN

  4. Türkiye'de ve bazı ülkelerde cinsiyete dayalı çalışma yasakları ve çalışma süreleri

    Restriction of employment and working times based on gender in Turkey and some other countries

    ELİF ADAKALE DEMİRHAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2004

    İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesi

    İşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜNİR EKONOMİ

  5. Finansal piyasalarda oynaklığa dayalı risk analizi ve stres testleri: İstanbul Menkul Kıymetler Borsası örneği

    Volatility based risk analysis and stress tests in financial markets: The case of İstanbul Stock Exchange

    TÜRKER ADAKALE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    EkonometriDokuz Eylül Üniversitesi

    İktisat Bölümü

    YRD. DOÇ. DR. MERT URAL