Segâh tekbir ve Segâh Salât-ı Ümmîye'nin Kalkandelen'deki icrası ve yayılma kuramı üzerinden incelenmesi
Performance of Segâh Tekbir and Segâh Salat-i Ummiye in tetovo and examination via diffussionism
- Tez No: 766261
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİKMET TOKER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Müzik, Music
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Müzikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Müzikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Dinî müzik hemen her kültürde karşımıza çıkan bir olgudur. Dinî duyguların perçinlenmesi, ibadet ve toplumsal birliğin sağlanması gibi amaçlar başta olmak üzere yüzyıllar hem dinî hem de harici mekânlarda icra edilmektedir. İslamiyet ele alındığında dinî müziği cami ve tekke müziği olmak üzere ikiye ayırmak mümkündür. İslam coğrafyasında geniş kitlelerce bilinen ve okunan yüzlerce dinî müziğin içinde Segâh Tekbir ve Segâh Salat-ı Ümmiye belki de en bilinenleridir. Bu çalışmada Itrî'ye ait Segâh Tekbir ve Segâh Salat-ı Ümmiye adlı eserlerin Kuzey Makedonya'nın Kalkandelen şehrindeki varlığı çeşitli Sosyal Bilim kavramları üzerinden incelenmiştir. Eserlerin Kalkandelen'deki varlığı İslamiyet'in bölgeye yayılımıyla doğru orantılı olarak ortaya çıkmış, dinî müzik oluşlarının yanı sıra eserler kültürel bir meta olarak da ele alınmıştır. Çalışmada H. R. Rivers, A.C. Haddon, G. E. Smith'in katkıda bulunduğu yayılma kuramından (difüzyonizm), H.G. Gadamer'in ufukların kaynaşması (fusion of horizons) fikrinden ve kültürleşme teorisinden yararlanılmıştır. Söz konusu eserler bir kod olarak ele alınmış, yayılma sonrasındaki varlığı kod ve kodun çözümlenmesi şeklinde analiz edilmiştir. Çalışmada literatür taramasının yanı sıra kotalandırılmış anket ve yarı yapılandırılmış görüşme teknikleri kullanılmış, bu sayede söz konusu eserlerin Kalkandelen'deki icrası birebir deneyimlenmiştir. Söz konusu eserler bölge halkınca dinî bir eser olarak kabul edilmenin yanı sıra Türk kültürüyle de ilişkilendirilmektedir. Eserlerin Kalkandelen'deki varlığı kültürel ve müzikal olmak üzere 2 temel başlıkta ele alınmıştır. Çalışma sonucunda eserlerin Kalkandelen'deki kullanım alanı ve amacı hususunda yani eserlerin Kalkandelen'deki kültürel varlığında bir değişiklik saptanmamış, Türk kültürüyle paralel kullanım alanları ve amaçları olduğu tespit edilmiştir. Ancak müzikal açıdan icra pratiklerinde gözle görülür farklar saptanmış ve bu farklar sahadan alınan kayıtların notaya aktarılması üzerinden gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
Religious music is an element that we encounter in almost every culture. It has been performed in both religious and external places for centuries, especially for purposes such as riveting religious feelings, worship and ensuring social unity. Considering Islam, it is possible to divide religious music into two sections as mosque music and tekke / dervish lodge music. Segâh Tekbir and Segâh Salat-ı Ümmiye are perhaps the most well-known of the hundreds of religious songs that are widely known and sung in the Islamic geography. In this thesis, the performance of Itrî's Segâh Tekbir and Segâh Salat-ı Ümmiye in the city of Tetovo, North Macedonia were examined. The existence of the pieces in Tetovo has emerged in direct proportion to the spread of Islam in the region, and besides being religious music, the pieces are also considered as a cultural elements. In the study, H. R. Rivers, A.C. Haddon, from diffusionism contributed by G. E. Smith, and H.G. Gadamer's idea of fusion of horizons, and acculturation theory was utilized. The pieces in question were considered as a code, and their existence after difussionism was analyzed in the form of code and code analysis. In addition to the literature review, quota survey and semi-structured interview techniques were used in the thesis, so that the performance of the pieces in question in Tetovo was experienced one-on-one. The pieces in question are accepted as a religious element by the people of the region, and the same time they are strongly associated with Turkish culture. The existence of these pieces in Tetovo is discussed under two main headings: cultural and musical. As a result of the thesis, there was no change in the usage area and purpose of the artifacts in Tetovo, that is, in the cultural existence of the artifacts in Tetovo, and it was determined that they had parallel usage areas and purposes with the Turkish culture. However, in terms of musical performance, visible differences have been detected and these differences have been shown through the transfer of the recordings taken from the field to notation.
Benzer Tezler
- Aka Gündüz Kutbay'ın ney taksimlerinin çözümlenmesi (Makam, form ve seyir özellikleri)
Analysis of ney improvisions of Aka Gündüz Kutbay (Maqam, melody characteristics and performance)
FURKAN GÖÇEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzikErciyes ÜniversitesiMüzik Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LEVENT DEĞİRMENCİOĞLU
- Bir geçiş ritüeli olarak askeri cenaze töreni: Akdeniz Bölge Bando Komutanlığı örnek olayı
Military funeral ceremony as a rite of passage: the case study on Military Band of Mediterranean Region
BATUHAN KEREM AKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzikDokuz Eylül ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENK GEDİK
- Kerkük hoyratları ve melodik kalıpları üzerine bir inceleme
Master thesisa study on Kirkuk hoyrats and melodic patterns
KADİR GÜÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzikAtatürk ÜniversitesiMüzik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN TAHSİN SÜMBÜLLÜ
- Güney Avrupa refah rejimine sahip ülkelerin sosyal yardım modelleri ve sosyal harcamalarının karşılaştırılması
A comparison of social aid models and social expenditures of the countries which has South European welfare regim
SEGAH ŞENGÜN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriBursa Uludağ ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RABİHAN YÜKSEL ARABACI