Mu'tezile'de Allah-insan ilişkisi: Kâdî Abdülcebbâr örneği
The Allah-human relationship in Mu'tazilah: Example of Qadi Abd al-Jabbar
- Tez No: 766454
- Danışmanlar: PROF. DR. FETHİ KERİM KAZANÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kelam Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Bu çalışmada, son dönem Mu'tezilesi'nin en meşhur ve en velûd mütekellimi olan Kâdî Abdülcebbâr örneği üzerinden onun Mu'tezilî düşünce sisteminde Allah-insan ilişkisini ele alışının temel dinamikleri tespit edilmiş ve değerlendirilmeye tabii tutulmuştur. Ayrıca onun Allah-insan ilişkisine yaklaşımından hareketle, Mu'tezile'nin düşünce yapısı daha yakından incelenip, bu mezhep hakkında daha tutarlı, bilimsel ve sağlam bir bakış elde etmek amaçlanmıştır. Araştırmamızda“Allah, insan ve Allah-insan ilişkisi”bağlamında değerlendirilen temel kelâmî kavramlar üzerinde durulmuştur. Çalışmamız giriş dahil dört bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde araştırmamızın problem durumuna, amacına, önemine, kapsam ve sınırlılıklarına, yöntemine, kaynaklarına ve Allah-insan ilişkisi bağlamında teolojik-antropoloji başlıklarına yer verilmiştir. İkinci bölümde Kâdî Abdülcebbâr'ın Allah tasavvuru kapsamında ele aldığımız sıfatlar meselesi, ahval teorisi, Allahın fiilleri, yaratma, gayelilik, adâlet ve hikmet gibi konular irdelenmiştir. Üçüncü bölümde onun insan anlayışı bağlamında insanın tabiatından, mâhiyetinden ve varlık koşulları kapsamında onun kabiliyetlerinden söz edilmiştir. Son olarak dördüncü bölümde ise bu iki varlık alanı arasındaki ilişkiden bahsedilmiştir. Bu kapsamda da Allah ile insan arasındaki ilişkinin ahlakî, toplumsal, doğal ve ferdî boyutları gözler önüne serilmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, the basic dynamics of his handling of the Allah-human relationship in the Mu'tazilah thought system were determined and evaluated through the example of Qadı Abd al-Jabbar, who is the most famous and velud mutakallimi of the late Mu'tazilah. In addition, based on his approach to the Allah-human relationship, the thought structure of the Mu'tazilah was examined more closely and it was aimed to obtain a more consistent, scientific and solid view about this sect. In our research, the main theological concepts evaluated in the context of“Allah, man and Allah-human relationship”are emphasized. Our study consists of four parts, including the introduction. In the introduction part, the problem situation, purpose, importance, scope and limitations of our research, method, sources and theological-anthropology titles in the context of Allah-human relationship are given. In the second part, subjects such as the issue of adjectives, the theory of ahval, the acts of Allah, creation, purposefulness, justice and wisdom, which we discussed within the scope of Qadı Abd al-Jabbar's vision of Allah, were examined. In the third chapter, in the context of his understanding of human, the nature of man, his nature and his abilities within the context of existence conditions are mentioned. Finally, in the fourth chapter, the relationship between these two fields of existence is mentioned. In this context, the moral, social, natural and individual dimensions of the relationship between Allah and man are revealed.
Benzer Tezler
- Kadı Abdulcebbar'ın ahlak felsefesi
The ethics of Qadı Abd al Jabbar
ABDULNASIR SÜT
Doktora
Türkçe
2011
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN ALİ DÜZGÜN
- Mu'tezile düşüncesinde insan hürriyeti
The Human freedom in Mutazilite thinking
ABDULHAMİT SİNANOĞLU
Doktora
Türkçe
2000
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA SAİT YAZICIOĞLU
- Mu'tezile'de istihkak teorisi (Mükâfat ve cezanin hak edilmesi)
The theory of istihqaq in the Mu'tazila (To deserve a reward and punishment)
HÜSEYİN MARAZ
- Mâturîdî'de ilâhî hikmet ve insan fiilleriyle ilişkisi
God's wisdom in Mâturîdî and its relation actions of human
TALİP KIZILKAYA
Doktora
Türkçe
2022
DinÇukurova ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İSMAİL YÜRÜK
- Gazzâlî öncesi Ehl-i Sünnet kelamı bağlamında kelam-felsefe ilişkisi
The relationship between kalam and philosophy in the context of pre-Ghazali Ahl al-Sunnah Kalam
NAZLI EKER
Doktora
Türkçe
2023
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GALİP TÜRCAN