Karaca Oğlan'ın şiirlerinin tematik açıdan incelenmesi
Thematical examination of Karaca Oğlan's poems
- Tez No: 766670
- Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ GÖKŞEN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Osmaniye Korkut Ata Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 572
Özet
Türk halk edebiyatı; Türk milletinin özünü, kültürünü sözlü ya da yazılı olarak nesilden nesile aktaran geleneksel edebiyatımızın adıdır. Türk halk edebiyatının önemli kollarından biri de âşık edebiyatıdır. Kökleri bilinmez dönemlere kadar uzanan âşık edebiyatı; gelenekle var olmuş ve özellikle 16. yüzyıldan sonra özgün biçimini bulmuştur. Bu edebiyatı temsil eden âşıklar, yaşadıkları toplumun sözcüsü ve aynası olmuşlardır. Bu âşıklardan biri de 17. yüzyılda Çukurova yöresinde yaşadığı kabul edilen Karaca Oğlan'dır. Türk şiirinin önemli şairlerinden olan Karaca Oğlan, farklı coğrafyalarda bugün de etkisi süren ve kendinden sonrakileri de derinden etkileyen, öncü bir âşıktır. Bu çalışmanın konusu,“Karaca Oğlan'ın şiirlerinin tematik açıdan incelenmesi”dir. Çalışma, dört bölümden oluşmaktadır. Birinci bölümde çalışmayla ilgili genel bilgiler; ikinci bölümde âşıklık geleneği, Çukurova âşıklık geleneği, Karaca Oğlan'ın hayatı, edebî kişiliği ve dili üzerinde durulmuştur. Üçüncü bölüm ise çalışmanın merkezini oluşturmaktadır. Saim SAKAOĞLU'nun“Karaca Oğlan”adlı eserinde yer alan 500 şiir, 12 başlık üzerinden tematik açıdan ele alınmıştır. Bu temalar şiirlerdeki yoğunluğa göre şu şekilde belirlenmiş ve incelenmiştir: 1. Aşk, Sevgi ve Kadın, 2. Tabiat, 3. Dinî ve Tasavvufi Unsurlar, 4. Geçiş Dönemleri, 5. Mekân (Ülke, Şehir, Sıla, Gurbet) ve Göç, 6. Giyim Kuşam ve Süslenme, 7. Eğitim (Yiğitlemeler ve Öğütlemeler Yoluyla Halk Eğitimi ve Değerler Eğitimi), 8. Toplumsal Duyarlılık ve Toplumsal Eleştiri, 9. Dualar ve Beddualar (Alkış ve Kargışlar), 10. Renkler, 11. Kozmik Unsurlar (Güneş, Ay, Yıldızlar) ve Felek, 12. Mutfak ve Yemek Kültürü. Dördüncü bölümde ise“Sonuç, Kaynakça, Ekler ve Öz Geçmiş”bulunmaktadır. Çalışmanın sonunda Karaca Oğlan'ın,“aşk”ve“tabiat”temaları ağırlıklı olmakla birlikte farklı temalarda da şiirler söylediği ve yaygın kanaatin aksine, sadece bireysel konuları değil toplumsal konuları da şiirlerinde işleyen bir âşık olduğu tespit edilmiştir. Çalışmada nitel araştırma yöntemleri izlenmiş; literatür tarama, metin tahlili / içerik analizi, gözlem ve görüşme yöntemleri kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
Turkish folk literature is the name of our traditional literature that transfers the essence and culture of the Turkish nation from generation to generation verbally or in writing. One of the important branches of Turkish folk literature is âşık literature. Âşık literature, whose roots go back to unknown periods, has existed with tradition and found its original form especially after the 16th century. The âşıks representing this literature have been the spokesperson and mirror of the society they live in. One of these âşıks is Karaca Oğlan, who is accepted to have lived in Çukurova region in the 17th century. Karaca Oğlan, one of the most important poets of Turkish poetry, is a pioneering âşık whose influence continues today in different geographies and who deeply influenced those who came after him. The subject of this study is“Thematic analysis of Karaca Oğlan's poems”. The study consists of four parts. The first part focuses on general information about the study, the second part, on the tradition of âşık, Çukurova âşık tradition, Karaca Oğlan's life, literary personality and language. The third part is the center of the study. 500 poems in Saim SAKAOĞLU's work named“Karaca Oğlan”were discussed thematically over 12 titles. These themes were determined and analyzed according to the intensity of the poems as follows: 1. Love, Love and Woman, 2. Nature, 3. Religious and Sufi Elements, 4. Transition Periods, 5. Space (Country, City, Home, Hometown) and Migration, 6. Clothing and Ornament, 7. Education (Public Education and Values Education through Courage and Advice), 8. Social Sensitivity and Social Criticism, 9. Prayers and Curses (Applause and Screams), 10. Colors, 11. Cosmic Elements (Sun, Moon, Stars) and Felek, 12. Culinary and Food Culture. In the fourth section,“Conclusion, Bibliography, Appendices and Curriculum vitae”are presented. At the end of the study, it was revealed that Karaca Oğlan, sang poems on different themes as well as the themes of“love”and“nature”are predominant, and in contrast to the common belief, he is an âşık who deals not only with individual subjects but also with social subjects in his poems. Qualitative research methods were carried out in the study and literature review, text analysis / content analysis, observation and interview methods were used.
Benzer Tezler
- Karaçay?Malkar edebiyatında çağdaş bir ozan Özdenlanı Albert (metin? çeviri?inceleme
A contemporary minstrel in Karachay-Balkar literature: Albert Uzdenov
MAHMUT GÜVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıFatih ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. KALMAMAT KULAMSHAEV
- 17. yüzyıl âşık şiirinde sevgili motifi
Valentine motif in minstreln poem in 17. th century
MAŞUTA AKGÖYNÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
Türk Dili ve EdebiyatıNiğde ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HATİCE İÇEL
- Yeniçeri âşıklar ve bestelenmiş şiirlerinin müzikal analizi
Janissary minstrels and the analysis of their composed poems
DENİZ ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
MüzikGazi ÜniversitesiTürk Müziği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEVİLAY ÇINAR
DOÇ. DR. CENK GÜRAY
- Dârendevî Hulûsî Efendi Divanı'nda tipler ve kişilikler
Types and characters in Dârendevî Hulûsî Efendi Divan
ŞERİFE KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıMuş Alparslan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HULUSİ EREN
- Dürre'nin hayatı, edebî kişiliği ve dîvânçesi (İnceleme-metin)
Durre's life, his literary personality and his divance (Examination-text)
İSMET KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıHarran ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KAPLAN ÜSTÜNER