Vergi gayreti: AB ülkeleri ve Türkiye için bir analiz
Tax effort: An analysis for the EU countries and Turkey
- Tez No: 768493
- Danışmanlar: PROF. DR. İLTER ÜNLÜKAPLAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Maliye, Economics, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çukurova Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Ülkelerin çoğu zaman vergilendirmeden elde ettiği gelir miktarından fazla bir şekilde kamu harcaması gerçekleştirmesi bütçe açıklarına yol açmaktadır. Özelikle vergilendirmeden sağlanan gelir düzeyinin yeterli olmaması durumunda devletler gelir kaynağı olarak gördükleri borçlanmaya başvurmaktadırlar. Bu ise bütçe açıklarının meşrulaştırılması ve sürdürebilirlik sorununa ve kamu borç stokunun artmasına neden olarak kamu mali dengesine zarar vermektedir. Kamu mali dengesinde oluşan böylesi arzu edilmeyen durumlar ise gerek kısa gerekse de uzun dönemde makroekonomik dengesizliklere neden olabilmektedir. Dolayısıyla bu noktada kamu maliyesisin asli finansman kaynağı olan vergilerin tahsil edilme yeteneği önem kazanmaktadır. Fiili vergi hasılatının potansiyel vergi hasılatına veya kapasitesine oranı olarak tanımlanan vergi gayreti bir ülkenin kapasitesinden ne kadar yararlandığı açıklayan önemli bir göstergedir. Vergi gayretini hesaplamak için öncelikle potansiyel vergi kapasitesinin hesaplanması ardından fiili vergi hasılatına oranlanmasına gerekmektedir. Elde edilen değer bire eşitse vergi kapasitesi optimal olarak kullanılmaktadır. Bununla birlikte elde edilen değer birin altında veya üstünde ise sırasıyla kapasitenin altında ve üstünde vergi geliri toplanmaktadır. Hesaplanan vergi gayreti değerleri politika yapıcılara bir ülkenin vergi sistemi ile vergilendirme sürecinin etkililiği hakkında önemli bir rehber sunmaktadır. Bu çalışmada Avrupa Birliği ülkeleri ile Türkiye'den oluşan bir örneklemde 1995-2020 dönemi verileri kullanılarak vergi gayreti ve mali gayret endeksleri hesaplanmaktadır. Elde edilen vergi gayreti değerlerine göre en düşük ve en yüksek performansa sahip ülkeler sırasıyla Almanya ve Danimarka'dır. Mali gayret açısından ise en düşük ve en yüksek performansa sahip ülkeler sırasıyla Türkiye ve Macaristan'dır.
Özet (Çeviri)
The fact that countries spend more than their income from taxation often leads to budget deficits. In particular, if the level of income provided by taxation is not sufficient, states resort to borrowing, which they consider to be a source of income. This leads to the legitimation of budget deficits and the sustainability problem, as well as to an increase in the public debt stock, which damages the public finance balance. Such undesirable situations that occur in the public finance balance can cause macroeconomic imbalances in both the short and long term. Therefore, at this point, the ability to collect taxes, which is the main source of financing of public finance, becomes important. Tax effort, defined as the ratio of actual tax revenue to potential tax revenue or capacity, is an important indicator that explains how much a country benefits from its capacity. In order to calculate the tax effort, first of all, it is necessary to calculate the potential tax capacity, and then to rate the actual tax revenue. If the obtained value is equal to one, then the tax capacity is optimally used. However, the value obtained is below or above one, and tax revenue is collected below and above the capacity, respectively. Calculated tax effort values provide an important guide to policy makers about the effectiveness of a country's tax system and taxation process. In this study, tax effort and fiscal effort indices are calculated using data for the period 1995-2020 in a sample consisting of European Union countries and Turkey. According to the obtained tax effort values, the countries with the lowest and highest performance are Germany and Denmark, respectively. In terms of fiscal effort, the countries with the lowest and highest performance are Turkey and Hungary, respectively.
Benzer Tezler
- Economic analysis of short sea dry/general cargo shipping in European, Mediterranean and Black Sea basins
Avrupa, Akdeniz ve Karadeniz kısa mesafe kuru/genel yük taşımacılığının ekonomik analizi
ENGİN KOÇAK
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. LEVENT KIRVAL
- Avrupa Birliği üyelik sürecinin Türkiye'nin enerji politikalarına etkisi
Effects of EU membership process on Turkey's energy policy
MURAT CİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
EnerjiHarp Akademileri KomutanlığıUluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN SAYGIN
- Türkiye'de belediyelerin vergi kapasitesi ve vergi gayreti analizi
An Analysis of taxation capacities and exertion of municipalities in Turkey
HÜSEYİN DOĞA ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
EkonomiAfyon Kocatepe ÜniversitesiMaliye Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. İBRAHİM DURSUN
- Kurumsal iktisat perspektifinden Türkiye'de vergi gayreti ve kurumsal kalite ilişkisi: Teori ve uygulama
Relationship between tax effort and institutional quality in Turkey from the perspective of institutional economics: Theory and practice
SERKAN ADALIOĞLU