Pandemi sürecinde Rize'de kamu çalışanlarında tütün kullanım düzeyi ve ilişkili faktörler
Tobacco use and related factors among public institute employees in Rize during the pandemic
- Tez No: 768726
- Danışmanlar: PROF. DR. LEYLA KARAOĞLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Halk Sağlığı, Public Health
- Anahtar Kelimeler: tütün, sigara, kamu kurumu, çalışan, pandemi, sigarayı bırakma
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Recep Tayyip Erdoğan Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Halk Sağlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 205
Özet
Rize il merkezindeki kamu kurumu çalışanlarında, pandemi sürecinde, tütün kullanım düzeyi ve ilişkili faktörleri saptamak amacıyla yürütülen kesitsel araştırmada örnek büyüklüğü %95 güven düzeyi, %50 prevalans, %5 sapma ve %15 yanıtlamama oranı ile 365 personel olarak belirlenmiştir. Kurumlar tabakalandırılmış, her tabakadan örneğe girecek personel sayısı belirlenmiş, önceden randevu alınarak kurumlara gidilmiştir. Ziyaret gününde kurumda mevcut olan personele belirlenen tabaka sayısına ulaşılıncaya kadar gönüllük esasına göre ve pandemi kurallarına uyularak gözlem altında anket uygulanmıştır. Ankette tütün ve ürünleri kullanımı, COVID-19 deneyimleri, sigara ağırlık indeksi, ikinci el sigara içme, tütün ve tütün kontrolüyle ilgili bilgi, tutumlar ve sigara bırakma girişimlerine yönelik soruları yer almıştır. İstatistiksel analizlerde Student t testi, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis, Ki-kare, lojistik regresyon testleri kullanılmıştır. Araştırma için gerekli etik ve idari izinler alınmıştır. Katılımcıların yaş ortalaması 37.9±0.4 yıldır, %58.9'u erkektir, %74.0'ı üniversite mezunudur, %76.2'si evlidir. Çalışanların %31.2'si COVID-19 tanısı almıştır. Katılımcılarda halen tütün, halen sigara ve her gün sigara kullanım prevalansları sırasıyla %30.4, %30.1 ve %26.3'tür. Her gün sigara içme prevalansının erkeklerde (%34.9), İl Emniyet Müdürlüğü çalışanlarında (%35.6) ve dul/boşanmışlarda (%57.1) en yüksek düzeyde olduğu görülmüştür. Katılımcıların %66.0'ı sigara paketleri üzerindeki resimli uyarıları fark etmiştir. Uyarıları fark etme tütün ürünü kullanımı, her gün sigara içme, kadın cinsiyet ve çalışılan kurumla ilişkili bulunmuştur. Pasif sigara içme ile ilgili olarak, katılımcıların %74.2'si sigara içenlerle bir arada bulunmakta, %38.0'ı özel aracında sigara içmekte, %20.8'inin her gün evinde sigara içilmekte, %21.0'ı işyerinde kapalı alanda sigara içmektedir. Katılımcıların %32.1'i iş yerinde kapalı alanda sigara içen çalışan görmüştür. Katılımcıların %30.8'i pandemi sürecinde sigara içmeyi azaltmış, %18.7'si artırmıştır, %50.5'inde sigara içme sıklığı aynı kalmıştır. Azaltma, ara sıra sigara içenlerde anlamlı olarak yüksektir (%60.0). Pandemide, ailesinde COVID-19 nedeniyle ölüm olanlar sigara içmeyi en çok artıranlardır (%42.1). Katılımcıların %30.5'i pandemi sürecinde sigarayı bırakma girişiminde bulunmuştur. Halen sigara içenler arasında bırakması önerilenlerin xvi %62.5'i sigara girişiminde bulunmuşken, önerilmeyenlerin %25.5'i bırakma girişiminde bulunmuştur(p=0.003). Doktor tarafından sigara dumanı olan yerlerde bulunmaması önerilenlerin %77.8'i bırakma girişiminde bulunurken, önerilmeyenlerin %26.6'sı bırakma girişiminde bulunmuştur (p=0.001). Bırakma girişimi COVID-19 tanısı alanlarda belirgin olarak yüksek saptanmıştır (%46.7) (p=0.026). COVID-19 tanısı alanların %16.7'sine, almayanların %8.0'ına doktor tarafından tütün dumanı olan yerlerde bulunmaması önerilmiştir (p=0.012). Pandemi sürecinde sigara içmeye etki eden primer bağımsız değişkenler erkek olma (OR=4.7), boşanmış olma (OR=5.8), evde her gün sigara içilmesi (OR=5.4), koronavirus hastalığı açısından risk altında olmadığını düşünme (OR=1.6) ve sigara içenlerle bir arada bulunmadır (OR=6.9). Halen sigara içenler arasında pandemide sigara bırakma girişiminde etkili olan primer bağımsız değişkenler doktor tarafından sigara dumanı olan yerlerde bulunmamanın önerilmesi (OR=7.2), doktor tarafından sigaranın bırakılmasının önerilmesidir (OR=3.8). Sonuç olarak Rize ili kamu kurumlarında pandemi döneminde kapalı ortamda sigara içildiği, kamu çalışanlarında tütün kullanımı ve pasif içiciliğin yaygın olduğu saptanmıştır. Pandemi sürecinde sigara içme davranışında azalma olduğu ancak sigara içenlere yönelik danışmanlık yaklaşımının yetersiz düzeyde olduğu saptanmıştır. Çalışanların sigara içmesini azaltmak, hatta sıfırlamak için dumansız iş yeri programlarının başlatılması, MPOWER (İzle, Koru, Öner, Uyar, Yasakla, Vergilendir) önlemlerinin kapsamlı olarak uygulanması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
This cross-sectional study was conducted to determine the prevalence of tobacco use and the related factors in public institution employees in Rize city center during the pandemic. Sample size was determined as 365 personnel with a 95% confidence level, 50% prevalence, margin of error 5% and 15% non-response rate. After stratification of the institutions, the number of employees needed from each strata was determined. The questionnaire application was continued until the specified number of personnel in each strata was reached. The institutions were visited by making an appointment. On the day of the visit, a questionnaire was applied to the personnel present in the institution according to the voluntary basis and in accordance with the rules of pandemic. The questionnaire included questions about the use of tobacco and products, COVID-19 experiences, the heaviness of smoking index, second-hand smoking, knowledge and attitudes towards tobacco and tobacco control measures, and smoking cessation attempts. In statistical analysis, Student t test, Mann-Whitney U, Kruskal Wallis, Chi-square, logistic regression tests were used. Necessary ethical and administrative permissions were obtained for the research. The average age of the participants was 37.9±0.4 years. Of them, 58.9% were men, 74.0% were university level educated, 76.2% were married. Of the employees, 31.2% were diagnosed with COVID-19. The prevalence of tobacco, current cigarette and daily smoking among the participants was 30.4%, 30.1% and 26.3%, respectively. The highest daily smoking prevalence was among males (34.9%), followed by Provincial Police Department officers (35.6%) and widowed/divorced participants (57.1%). Pictorial warnings on the cigarette packages were noticed by 66.0% of the participants. Noticing was associated with tobacco product use, daily smoking, female gender, and the institution. Regarding passive smoking, 74.2% of the participants lived together with smokers, 38.0% smoked in their private car, 21.0% smoked in a confined space in the workplace, 32.1% saw some employees who smoked in a confined space in the workplace. Daily smoking at home by residents was reported by 20.8% of the employees. Of the employees, 30.8% decreased their smoking while 18.7% increased it, and the frequency of smoking remained the same in 50.5% during xviii the pandemic. Those who decreased their smoking were mostly occasional smokers (60.0%). The participants who increased their smoking were mostly those who had death in their family due to COVID-19. Of the participants, 30.5% attempted to quit smoking during the pandemic period. The rate of attempts to quit smoking was significantly higher among current smokers who were advised to quit it by a physician (62.5%) than those who were not given advise (25.5%) (p=0.003). The rate of attempts to quit smoking among current smokers who were advised by a physician not to be in places where there was smoke was (77.8%) higher than those who were not given the advice (26.6%) (p=0.012). Quit attempt was found to be significantly higher among those who were diagnosed with COVID-19 (46.7%). Of the participants diagnosed with COVID-19, 16.7% were advised not to be together with smokers by a physician (16.7%) while only 8.0% of those of those who were not diagnosed with COVID-19 (p
Benzer Tezler
- COVID-19 sürecinde yerel halkın yeşil alan kullanımı ve gereksinimi üzerine bir araştırma: Rize ili Fındıklı ilçesi
Research on the use and need for green areas by local people during the COVID-19 process in the Fındıklı district of Rize province
KÜBRA HAZNEDAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Peyzaj MimarlığıTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TUĞBA KİPER
- Çalışma ortamı özelliklerinin bireysel performans üzerindeki etkisi: Pandemi koşullarında hastane çalışanları üzerinde bir araştırma
The effect of work environment characteristics on individual performance: A study on hospital employees under pandemic conditions
FURKAN ŞAHİNBAŞ
Doktora
Türkçe
2024
HastanelerHacettepe ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SIDIKA KAYA
- Güzel sanatlar liseleri keman eğitimi öğretmenlerinin uzaktan eğitim uygulamaları ve görüşleri (Doğu Karadeniz bölgesi örneği)
Fine arts high school violin instructors' online education applications and opinions (Eastern Black Sea region sample)
ONUR ÖZTÜRKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
MüzikTrabzon ÜniversitesiGüzel Sanatlar Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CAHİT AKSU
- COVID-19 küresel salgın sürecinde turizm işletmelerinin kriz yönetim uygulamaları ile işletme performansı arasındaki ilişkide iyimserliğin düzenleyici rolü: Tr90 bölgesi örneği
The regulatory role of optimism in the relationship between the crisis management applications of tourism enterprises and the business performance in the COVID-19 pandemic process: An example of the Tr90 region
EMEL ERGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
TurizmRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTurizm İşletmeciliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELİF ACUNER
- Pandemi sürecinde hemodiyaliz hastalarının yaşadıkları COVID-19 korkusu ve psikososyal uyumlarının değerlendirilmesi
The evaluation of the fear of COVID-19 that hemodialysis patients experience and their psycosocial adaptations during the pandemic
BEYZA KUYUMCU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
HemşirelikKaradeniz Teknik Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN NURAL