Al ve Ti katkısının CRN kaplamasının tribolojiközelliklerine etkisi
Effect of Al and Ti additives on tribological properties of CRN coating
- Tez No: 768993
- Danışmanlar: PROF. DR. TEVFİK KÜÇÜKÖMEROĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Makine Mühendisliği, Mechanical Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Günümüzde, malzeme yüzeylerinde sıkça görülen, aşınmadan kaynaklı hasarları önlemek amacıyla CrN esaslı koruyucu yüzey kaplamalar kullanılmaktadır. Bu çalışma esas olarak malzeme yüzeylerinde aşınmanın oluştuduğu hasarlardan dolayı, yüzey ve makine elemanlarının tribolojik ve mekanik özelliklerini geliştirmek amacıyla uygulanan, CrN kaplamasının yapısına uygulamalarda sıkça ilave edilen Alüminyum, Titanyum gibi geçiş elementlerinin yapıda sağlamış olduğu tribolojik etkilerinin incelemektedir. Böylece, aşınmaya ve sürtünmeye maruz kalan makine elemanlarının tribolojik özelliklerinin geliştirilmesi, ince sert kaplama sektöründe faaliyet gösteren firmaların, üretim ve test süreçlerinde iyileştirmelere katkı verilmesi amaçlanmaktadır. Bu çalışmada, dövme, ekstrüzyon vb. sektörlerinde kullanılan 1.2714 sıcak iş çeliği, taban malzeme olarak belirlendi. PVD yöntemlerinden biri olan Katodik Ark Buharlaştırma yöntemiyle CrN, CrAlN, CrAlTiN, esaslı kaplamalar üretildi. Kaplamaların yüzey morfolojisi ve kalınlıklarının karakterizasyonu amacıyla taramalı elektron mikroskobu kullanıldı. Ardından, geçiş elementlerinin faz özellikleri X ışını difraksiyonu, kimyasal bileşimleri ise EDS analizi ve yüzey yapışma dirençleri ise çizik testiyle belirlendi. Numunelerin sertlikleri, mikrosertlik ve nanosertlik cihazları kullanılarak ölçüldü. Son olarak geçiş elementlerinin yapıda oluşturduğu tribolojik etkileri incelemek amacıyla bilye-disk ve dövme sektöründe sıkça rastlanılan darbe etkilerinin simüle edildiği darbeli kayma test cihazında, kuru ve sıvı yağlayıcılı ortam şartlarında aşınma testleri gerçekleştirildi.
Özet (Çeviri)
Nowadays, CrN and various protective surface coatings are being implemented, to avoid severe wear on material surfaces. The scope of this work is the investigation of the CrN tribological properties of the effect of Al and Ti addıtives on tribological properties of CrN coating. Therefore, improvement of tribological properties of machine parts that suffer from wear and friction, contribution to companies' industrial tests, and production of thin hard surface coatings are targeted via this research. In this work, CrN, CrAlN and CrAlTiN, coatings were deposited on 1.2714 hot die steel via the Cathodic Arc Evaporation PVD method. Firstly, the coatings' surface morphology and thicknesses were examined by SEM. Afterwards, phase properties of alloying elements were determined by XPS, and the chemical composition of specimens via EDS and surface adhesion performances were analyzed by Scratch Test. Also, hardnesses of surface coatings were detected by microhardness and nano hardness tests. Finally, to analyze the tribological properties of specimens and impact loads performances which are frequently faced in the forging industry, ball-on-disk and impact sliding tests were done in a room atmosphere and on lubricated surfaces.
Benzer Tezler
- Ark fiziksel buhar biriktirme yöntemiyle nanokompozit Mo-N-Cu kaplamaların üretimi ve karakterizasyonu
Production of Mo-N-Cu nanocomposite coatings by arc physical vapour deposition technique and their characterization
OSMAN LEVENT ERYILMAZ
- CoCrFeNi yüksek entropi alaşımlarında Al ve Ti 'un degredasyon, iyon salınımı ve biyoaktivite üzerine etkilerinin araştırılması
Investigation of the effects of Al and Ti on degradation, ion release, and bioactivity in CoCrFeNi high-entropy alloys
YUSUF GÜL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
BiyomühendislikMunzur ÜniversitesiStratejik Hammaddeler ve İleri Teknoloji Uygulamaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAKUP SAY
- AT 33 magnezyum alaşımına Ti ve Nd elementleri ilavesinin özelliklere etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of addition of Ti and Nd elements to AT 33 magnesium alloy on properties
SİNEM SEVEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Metalurji MühendisliğiSakarya Üniversitesiİmalat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SÜLEYMAN CAN KURNAZ
- Production and characterization of spark plasma sintered boron carbide ceramic composites suitable for ballistic use
Balistik kullanıma uygun bor karbür seramik kompozitlerinin spark plazma sinterleme yöntemi ile üretimi ve karakterizasyonu
BURCU APAK GÜLSEVER
Doktora
Türkçe
2018
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiMetalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ ŞAHİN
- Fabrication and characterization of nanotubular Ti and TiAl anodic oxide films for gas sensing application
Gaz algılama uygulamalarında kullanılmak üzere nanotüplü Ti ve TiAl anodik oksit filmlerin üretimi ve karakterizasyonu
FATMA BAYATA
Doktora
İngilizce
2013
Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİleri Teknolojiler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ÜRGEN