Erzurum Ovası topraklarının önemli fiziksel ve kimyasal özellikleri ile erozyona duyarlılıkları arasındaki ilişkiler
Başlık çevirisi mevcut değil.
- Tez No: 76914
- Danışmanlar: PROF. DR. HAYATİ ÇELEBİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ziraat, Agriculture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 1998
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atatürk Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Toprak Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 60
Özet
Erzurum ovası topraklarının fiziksel ve kimyasal özellikleri ile su erozyonuna karşı duyarlılıklarını çeşitli ölçütler yardımıyla ortaya koymak ve bölgenin toprak özellikleri ile bu ölçütler arasındaki ilişkileri incelemek amacıyla bu çalışma ele alınmıştır. Araştırmada, Erzurum ovasından doğu-batı ve kuzey-güney doğrultusunda olmak üzere 5 km. aralıklarla oluşturulan grid sisteminin kesişim noktalarından 20 adet yüzey ( 0-20 cm) toprak örneği alınmış ve laboratuvarda kurutulduktan sonra 2 mm'lik elekten elenmiştir. Bu örnekler üzerinde bazı fiziksel ve kimyasal toprak özellikleri tespit edilmiştir. Toprak örneklerinin kil içeriği % 18-69, silt içeriği % 19-53, kum içeriği % 12-50, tane yoğunluğu 1.92-2.98 g/cm3, kütle yoğunluğu 0.85-1.69 g/cm3, porozitesi % 43.3-60.5, nem eşdeğerleri % 17.5-55.6, elektriki iletkenlikleri 252 ile 3315 umhos/cm, pH 6.2-8.7, organik madde içeriği % 1.28-5.36, kireç içeriği % 0.05- 19.12, katyon değişim kapasitesi 13.36-46.20 me/100 g, değişebilir Ca+Mg“^ 10.77- 42.70 me/100 g, değişebilir K+ 0.15-2.23 me/100 g, değişebilir Na+ 0.47-2.14 me/100g değerleri arasında değişim göstermektedir. Toprakların erozyona duyarlılıklarını belirleyebilmek için erozyon oranı, agregat stabilitesi, strüktür stabilite indeksi, kil oranı, dispersiyon oranı, geçirgenlik oranı ve perkolasyon oranı gibi çeşitli aşınım indeksleri ele alınmıştır. Toprakların erozyon oranı 10.50-42.43, agregat stabilitesi % 34.2-81.6, strüktür stabilite indeksi % 37.33- 66.07, kil oranı 0.69-4.67, dispersiyon oranı 13.65-33.52, geçirgenlik oranı 6.7-49.2 ve perkolasyon oranı ise 0.67-1.30 değerleri arasındadır. Toprakların kil içeriği, organik madde, katyon değişim kapasitesi, değişebilir Ca+Mg”^ değerleri ile agregat stabilitesi ve strüktür stabilite indeksi arasında önemli pozitif ilişkiler elde edilmiştir. Bu özellikler ile erozyon oranı, kil oranı ve dispersiyon oranı arasında önemli negatif ilişkiler elde edilmiştir. Toprak özellikleri ile geçirgenlik oranı ve perkolasyon oranı arasında ise önemli ilişkiler tespit edilememiştir. Sonuç olarak, Erzurum Ovası topraklarının tümü erozyon oranı ve perkolasyon oranına göre erozyona karşı dayanıksız, kil oranına göre 1, 4, 6, 9, 11 ve 12 nolu örneklerin, dispersiyon oranına göre ise 9 ve 11 nolu örneklerin erozyona karşı dayanıklı, diğer örneklerin ise dayanıksız olduğu tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
In order to determine the erodibility of soils in Erzurum Plain and to define the relationships between physical and chemical properties of soils and erodibility indexes, this study was undertaken. Twenty soil samples from 0-20 cm depth were collected at the intersections of a grid system established by 5 km intervals in the east-west and the north-south directions in Erzurum Plain. Soil samples were carried to the laboratory air dried and sieved from 2 mm sieve. Clay content of soil varied between 18 % and 69 %, silt content 19 % and 53 %. sand content 12 % and 50 %, particle density 1.92-2.98 g/cm3, bulk density 0.85-1.69 g/cm3, porosity 43.3 % and 60.5 %, equivalant moisture content 17.5 % and 55.6 %, electrical conductivity 252 -3315 umhos/cm, pH 6.2 and 8.7, organic matter content 1.28 % and 5.36 %, CaC03 content 0.05 % and 19.12 %, cation exchange capacity 13.36-46.20, exchangeable Ca+Mg"^ 10.77-42.70 me/lOOg, exchangeable K+ 0. 1 5-2.23 me/100g, exchangeable Na+ 0.47-2. 14 me/100g. Erosion ratio, aggregate stability, structure stability index, clay ratio, dispersion ratio permeability ratio, percolation ratio were used to evaluate the valnerability, of soil to erosion. Erosion ratio varied from 10.50-42.43, aggregate stability 34.2 % and 81.6%, structure stability index 37.33 % and 66.07 %, clay ratio 0.69-4.67, dispersion ratio 13.65-33.52, permeability ratio 6.7-49.2 and percolation ratio 0.67- 1.30. Positive correlations were found between clay content, organic matter content, cation exchange capacity, exchangeable cations and aggregate stability and structure stability index. There were also negative relationships between these soil properties and erosion ratio, clay ratio and dispersiyon ratio. However, there was no significant relationships between permeability ratio and percolation ratio and soil properties mentioned above. As a result of this study it was concluded that soils studied were sensitive to erosion respect to erosion ratio and percolation ratio, however, 1,4,6,9,11 and 12 numbered soils and 9 and 1 1 numbered samples were resistant to erosion based on clay ratio and dispersion ratio, respectively.
Benzer Tezler
- Erzurum ili yukarı Pasin Ovası topraklarının sıkışma durumlarının belirlenmesi
Determining soil compaction status of the higher pasin plain in Erzurum
KENAN BARİK
- Arıtma çamuru uygulamalarının erzurum ovası bazı büyük toprak gruplarında yetiştirilen buğday bitkisinin besin elementi ve ağır metal içerikleri ile toprakların ağır metal adsorpsiyonu ve desorpsiyonu üzerine etkisi
Effect of sewage sludle applications on heavy metal adsorption and desorption capacity of some erzurum plain soils and nutrient and heavy metals contents of wheat
SİNAN ATA
Doktora
Türkçe
2014
ZiraatAtatürk ÜniversitesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı
PROF. METİN TURAN
- Erzurum Ovası bazı büyük toprak gruplarının ağır metal (Cd, Ni, Pb) adsorpsiyonu ve desorpsiyonu üzerine toprak özelliklerinin etkisi
Effects of soil properties on heavy metal (Cd, Ni, Pb) adsorption and desorption of some Erzurum Plain greats soil groups
OĞUZHAN UZUN
- Yeni Cami'nin akustik açıdan performans değerlendirmesi
Evaluation of the acoustical performance of the New Mosque
EVREN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2003
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SEVTAP YILMAZ DEMİRKALE
- Tommaso Campanella ve Thomas More'un ütopyalarının karşılaştırılması
Comparing Thomas More and Tommaso Campanella's utopias
MAHMUT AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2006
FelsefeAtatürk ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN ELMALI