Geri Dön

Osmanlı batılılaşması ekseninde Tanzimat dönemi romanlarında gösterişçi tüketim

Conspicuous consumption in Tanzimat period novels on the axis of Ottoman westernization

  1. Tez No: 769686
  2. Yazar: ÖZGÜR YÜKSEL
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ BABAHAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Sosyoloji, Sociology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 107

Özet

Varoluşsal bir zorunluluk olarak tüketim tüm canlı yaşamının gerçekleştirdiği sıradan bir eylemdir. Tüketim eylemini gerçekleştiren insan faktörü olduğunda ise bu kavram karmaşıklaşmaya başlamaktadır. Amerikalı Sosyolog ve İktisatçı olan Thorstein Bunde Veblen“The Theory of The Leisure Class”(Aylak Sınıfın Teorisi) isimli çalışmasında tüketim kavramını toplumsal ilişkiler üzerinden ele almıştır. Veblen'e göre kişiler saygınlık ve statü kazanmak ve çevre tarafından öykünülür olmak adına pahalı ürün ve hizmetler tüketmeyi tercih etmektedirler. Veblen bu tüketime“Conspicuous Consumption”(Gösterişçi Tüketim) der. Gösterişçi tüketim kavramı birçok farklı kuramcının tüketim teorilerine kaynaklık etmiştir. Bu çalışmada bize toplumsal yaşamın bir portresini sunan Tanzimat Dönemi aydınları tarafından kaleme alınmış“Araba Sevdası”,“Felâtun Bey ile Râkım Efendi”,“Karnaval”ve“Zehra”romanlarındaki gösterişçi tüketim unsurları incelenmiştir. Bu inceleme için yapılan araştırmada romanlar yorumsamacı paradigma üzerinden ele alınmıştır ve nitel araştırma desenine uygun olarak doküman analizi yöntemiyle veriler toplanmıştır. Bunun sonucunda gösterişçi tüketime yönelik birçok farklı unsur olduğu görülmüştür ve bunlar ayrı ayrı başlıklar altında yorumlanmıştır. Çalışmanın sonucunda Osmanlı toplumsal yaşamının bir yansıması olan Tanzimat dönemi romanlarında birçok gösterişçi tüketim unsuruna rastlanmıştır. Romanlardaki tüketim şekillerinin gösterişçi tüketim ile güçlü benzerlikler taşıdığı saptanmıştır. Gösteriş amaçlı yapılan tüketimler her ne kadar ana karakterler üzerinden bizlere aktarılsa da romandaki diğer karakterler de gösterişçi tüketim eksenli harcamalar yapmaktadır. Romanların tümü ortak gösterişçi tüketim pratiklerine yönelik; araba, evler, moda ve giysiler, boş zaman etkinlikleri, hizmetçiler ve temsili aylaklar, marka ve ziynet eşyaları, zenginlik ve miras başlıkları üzerinden yorumlanmıştır.

Özet (Çeviri)

Consumption, as an existential necessity, is an ordinary act of all living life. When it comes to the human factor that performs the act of consumption, this concept starts to get complicated. Thorstein Bunde Veblen, an American sociologist and economist, discussed the concept of consumption through social relations in his work called“The Theory of The Leisure Class”. According to Veblen, people choose to consume expensive products and services to gain prestige, status and to be emulated by the environment. Veblen calls this consumption“Conspicuous Consumption”. The concept of conspicuous consumption has been the source of consumption theories of many different theorists. In this study, the conspicuous consumption elements in the novels of“Araba Sevdası”,“Felâtun Bey ile Râkım Efendi”,“Karnaval”and“Zehra”which present us a portrait of communal living written by the intellectuals of Tanzimat period has been examined. In the research for this examination, the novels have been discussed through the hermeneutic paradigm and data were collected by document analysis method in accordance with the qualitative research design. As a result, it has been seen that there are many different elements for conspicuous consumption, and these are interpreted under separate headings. As a result of the study, many conspicuous consumption elements were encountered in the novels of the Tanzimat period, which are a reflection of the Ottoman social life. It has been determined that the consumption style in the novels bears strong similarities with conspicuous consumption. Although conspicuous consumption is transferred to us through the main characters, other characters in the novels also spend conspicuous consumption. All of the novels have been examined through the headings of car, houses, fashion and clothes, leisure activities, servants and representative vagrants, brand and jewelry, wealth and heritage which are all common conspicuous consumption practices.

Benzer Tezler

  1. Küresel kent söyleminin kentsel mekana ve mimarlığa etkisi: istanbul örneği

    The effects of the global city discourse on urban space and architecture

    VOLKAN TAŞKIN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE ŞENTÜRER

  2. Cumhuriyetin ilk yıllarında sosyal ve siyasal yaşamda kadın ve Cumhuriyet gazetesine yansımaları (1930-1935)

    Women in social and political life in the early years of the Republic and its reflections on Cumhuriyet newspaper (1930-1935)

    AYSEL EL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    TarihHatay Mustafa Kemal Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OLCAY ÖZKAYA

  3. Türkiye Cumhuriyeti'nde müzik kurumlaşması ve kültürel kimlik değişimi

    Musical institutionalization and cultural identity change in Turkish Republic

    GÜRSEL YURTSEVEN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    MüzikYıldız Teknik Üniversitesi

    Sanat ve Tasarım Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TURAN SAĞER

  4. Fatma Aliye Hanım'ın eserlerinde kadın olgusu

    The problem of woman effect in the works of Fatma Aliye Hanım

    HAYRUNNİSA ÜNSAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Siyasal BilimlerSakarya Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ZEYNEL ABİDİN KILINÇ

  5. STK'larda muhafazakar kadının rolü

    Role of conservative women in NGOs

    HABİBE AKÇAOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DinMarmara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ COŞKUN