Eğitim örgütlerinde dışlanma
Exclusion in educational organizations
- Tez No: 770394
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BİLGEN KIRAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aydın Adnan Menderes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 127
Özet
Bu araştırmada, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı okullarda görev yapan öğretmen ve okul yöneticilerinin deneyimlerine dayanarak okullarda dışlanma olgusunu betimlemek ve dışlanma sonucu ortaya çıkan sorunlarla baş etmeye ilişkin öneriler ortaya koymak amaçlanmaktadır. Araştırmaya, 2020-2021 akademik yılında Aydın ili Efeler ilçesinde kamuya bağlı ortaöğretim okullarında görev yapan 15 öğretmen ve beş okul yöneticisi katılmıştır. Araştırma nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji desenine göre yürütülmüştür. Araştırmada katılımcılar amaçlı örnekleme yöntemlerinden maksimum çeşitlilik (okul türü, cinsiyet, branş) örnekleme yöntemine göre seçilmiştir. Veriler görüşme tekniği ile toplanmıştır. Veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. Veriler içerik analizi tekniği ile çözümlenip araştırma bulguları elde edilmiştir. Elde edilen bulgulara göre olumsuz bir deneyim olarak algılanan dışlanma, çoğunlukla gruba kabul edilmeme ve önemsenmeme olarak görülmektedir. Öğretmen ve okul yöneticileri iş yaşamlarında dışlanmaya maruz kalmakta ya da dışlanmaya tanıklık etmektedirler. Dışlama genel olarak öğretmenler arasında ve yöneticiden öğretmene doğru uygulanmakta olup, öğretmenden yöneticiye yönelik de görülmektedir. Dışlanmanın nedenleri arasında sendikal ayrışmalar, dünya görüşü farklılıkları, okul yönetiminin adil olmaması, kişilerin çekingen kişilikte olması ve sosyal uyumsuzluk göstermesi gibi unsurlar öne çıkmaktadır. Cinsiyet, mesleki kıdem, branş, yaş, eleştirel ve çalışkan olmak, psikolojik sorunlara sahip olmak gibi kişisel özelliklerin de dışlanmaya neden olduğu tespit edilmiştir. Ego tatmini, önyargılar, yetersizlik ve kıskanma, mesleki tembellik, okulda yeni olmak, çıkarcılık ve kişisel çatışmaların okulda dışlanmaya yol açtığı sonucuna ulaşılmıştır. Dışlanmayla baş etmek için tayin olmak, iletişim kanalı aramak, yalnız kalmayı seçip dışlanmayı önemsememek, dışlayan kişiye karşı tavır alıp mücadele etmek bu araştırma bulgularına göre en sık kullanılan yöntemlerdendir. Dışında kalınan gruba girmenin yollarını arama, ekstra mesleki ve sosyal çaba gösterme, görünmez olup kendini geri çekme ya da tam tersi güçlü görünüp kendi grubunu oluşturma stratejileri de dışlanmayla baş etmek için kullanılmaktadır. Dışlanmanın örgütsel etkilerine bakıldığında performans düşüklüğü, okul başarısının düşmesi, iş motivasyonu kaybı, eğitim etkinliklerinin ve okul ikliminin bozulması öne çıkmıştır. Bunun yanında takım çalışması sorunları ve aidiyet düşüklüğü, etik problemler ve okulla çatışma gibi örgütsel etkiler olduğu da diğer tespitlerdendir. Dışlanmanın kişisel etkileri ise üzüntü duyma ve mutsuz olma, psikolojik sorunlar, ailevi problemler, asosyal kişilik ve davranış sorunları, özgüven ve motivasyon kaybı olmuştur. Dışlanma sonucu örgüte yönelik verilen tepkiler kayıtsız görünme, okuldan soğuma, okulda her duruma muhalif olma şeklinde kendini göstermiştir. Kavgacı davranışlar, dışlayan kaynağı yok sayma, iftira ve karalama, kendini suçlama gibi bireysel tepkiler verildiği de görülmüştür. Okulda dışlanmanın önlenmesi için adil ve hoşgörülü bir okul yönetiminin olması, okul yönetiminin gerektiğinde arabulucu olması ve yatay hiyerarşik bir yapı kurması gerektiği bulgularına ulaşılmıştır. Dışlanmanın önlenmesi için yapılacak okul kültürü çalışmaları içerisinde sosyal etkinlikler, yardımlaşma, takım ve zümre çalışmaları, ev ziyareti ve okula yeni gelen kişilere oryantasyon hizmeti verilmesi yer almıştır.
Özet (Çeviri)
In this research, it is aimed to describe the phenomenon of exclusion in schools and to put forward suggestions for coping with the problems that arise as a result of exclusion which are based on the experiences of teachers and school administrators working in schools who are affiliated to the Ministry of National Education. The participants of the research consists of fifteen teachers and five school administrators working in secondary education institutions in Aydın province, Efeler district in the 2020-2021 academic year. The research was carried out according to the phenomenology design which is one of the qualitative research designs. In the study, the participants were selected according to the maximum diversity (school type, gender, branch) sampling method, which is one of the purposeful sampling methods. The data was collected by interview method. Semi-structured interview technique was used as data collection tool. The data was analyzed by content analysis technique and research findings were obtained. According to the findings, exclusion is mostly seen as not being accepted into the group and being ignored. It is perceived as a negative experience. Teachers and school administrators are exposed to or witness exclusion in their professional lives. It is mainly applied among teachers and from the administrator to the teacher. It is also seen from the teacher to the administrator. Factors such as trade union divisions, differences in worldviews, unfair school management, shy personality and social incompatibility stand out as the reasons for exclusion. It has been observed that personal characteristics such as gender, professional seniority, branch, age, being critical and hardworking, and having psychological problems also cause exclusion. It was concluded that ego satisfaction, prejudices, inadequacy and jealousy, professional laziness, being new to school, self-interest and personal conflicts lead to exclusion at school. According to these research findings, being appointed to cope with exclusion, seeking a communication channel, choosing to be alone and ignoring the exclusion, and fighting against the exclusionary are among the most frequently used methods. Strategies of seeking ways to enter the excluded group, making extra professional and social efforts, withdrawing from being invisible or, on the contrary, forming one's own group by appearing strong are also used to cope with exclusion. Considering the organizational effects of exclusion, low performance, decreased school success, loss of work motivation, deterioration of educational activities and school climate came to the fore. In addition, organizational effects such as teamwork problems and low sense of belonging, ethical problems and conflict with school were observed. The personal effects of exclusion were sadness and being unhappy, psychological problems, family problems, asocial personality and behavior problems, loss of self-confidence and motivation. Reactions to the organization as a result of exclusion manifested itself as appearing indifferent, being alienated from school, and being opposed to every situation at school. It has also been observed that individual reactions such as quarrelsome behaviors, ignoring the exclusionary source, slander and defamation, and self-blaming are given. It has been found that in order to prevent exclusion at school, there should be a fair and tolerant school administration, the school administration should act as a mediator when necessary and establish a horizontal hierarchical structure. Social activities, cooperation, team and group work, home visits and orientation services to new comers were included in the school culture activities to prevent exclusion.
Benzer Tezler
- Eğitim örgütlerinde siber zorbalık ile örgütsel dışlanma arasındaki ilişki
The relationship between cyberbullying and organizational exclusion in educational organizations
TUĞRUL ÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimTrakya ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAR ALİ METE
- Yükseköğretim örgütlerinde güç bağlamında akademik dışlanmışlık kavramının incelenmesi
Examination of academic exclusion in the context of power in higher education institutions
GÖKHAN POLAT
Doktora
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN KARADAĞ
- Yeni kentsel yoksulluk bağlamında sosyal ve mekansal dışlanma: İstanbul Fikirtepe örneği
Social and spatial exclusion in the context of new urban poverty: The case of Fikirepe in İstanbul
ALPER ÇELİKEL
- Sosyal dışlanma açısından bedensel engelli bireylerin yaşantılarının incelenmesi
The evaluation of physically disabled people?s lives in the concept of social exclusion
A. DENİZ ERGÜDEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
Sosyal HizmetlerHacettepe ÜniversitesiSosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİLGÜN KÜÇÜKKARACA
- Bedensel engellilerde sosyal dışlanma ve benlik saygısı ilişkisi: Adıyaman ili örneği
Başlık çevirisi yok
FİDAN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Sosyal HizmetlerSivas Cumhuriyet ÜniversitesiSosyal Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. VEHBİ ÜNAL