Mehmet Sabri Yetkin ve Kasîde-i Nûniyye Şerhi
Mehmet Sabri Yetkin and Commentary on Kaside-i Nuniyye
- Tez No: 770479
- Danışmanlar: DOÇ. DR. RECEP ORHAN ÖZEL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Arap Dili ve Belâgatı, Mehmet Sabri Yetkin, Şerh, Kasȋde-i Nȗniyye, Ebȗ'l-Feth el-Büstȋ, Arabic Language and Rhetoric, Mehmet Sabri Yetkin, Commentary, Kasȋde-i Nûniyye, Ebȗ'l-Fath al-Bustȋ
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Amasya Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 187
Özet
Ele alınan bu çalışmada Amasya âlimlerinden Mehmet Sabri Yetkin (ö. 1963) ve Kasȋde-i Nȗniyye Şerhi adlı eseri tanıtılmıştır. Eserin tahkiki yapılıp günümüz Türkçesine aktarılmıştır. Bir nüshasına ulaşılan eser Milli Kütüphanede kayıtlı olan 8063/3 numaralı defter içinde yer almaktadır. Çalışmanın birinci bölümünde Mehmet Sabri Yetkin'in hayatı ve eserleri hakkında bilgi verilmiştir. İkinci bölümde ise Kasȋde-i Nȗniyye ve yazarı Ebȗ'l-Feth el-Büstȋ (ö. 400/1010) hakkında bilgiler verildikten sonra Yetkin'in Kasȋde-i Nȗniyye Şerhi'nin tanıtımına geçilmiştir. Ardından şerhin tahkik edilmiş ve transkripte edilmiş şekli verilmiştir. Çalışmada Mehmet Sabri Yetkin'in Kasȋde-i Nȗniyye Şerhi incelenerek şerh yöntemi ana hatlarıyla ortaya konulmuştur. Amasya'nın yıllar önce misafir ettiği Mecdȋzâde ailesine mensup olan Mehmet Sabri Yetkin, âlim, edȋp ve fâzıl bir şahsiyettir. Millȋ Mücadele döneminde hayati bir rol üstlenen Amasya Müftüsü Abdurrahman Kâmil Yetkin'in (ö.1941) oğlu ve halefi olan Mehmet Sabri Yetkin nitelikli bir eğitimden geçmiş ve dönemin meşhur ulemasından farklı ilim dallarında icâzet almıştır. Muallimlik, kütüphane memurluğu ve çeşitli görevlerde bulunan Mehmet Sabri Yetkin, babasının vefâtının ardından Amasya Müftülüğüne seçilmiş ve 1942-1962 yılları arasında bu görevi ifa etmiştir. Müftülük görevini icra ederken rahatsızlanıp görevinden izin almış ve 1963 yılında Amasya'da vefât etmiştir. Amasya Müftüsü iken irşat ve tebliğ görevinin yanı sıra ilmi faaliyetlerine de devam eden Mehmet Sabri Yetkin, telif, tercüme, tefsir ve şerh olmak üzere edebiyat, fıkıh, tasavvuf, ahlak ve tefsir gibi farklı alanlarda pek çok eser kaleme almıştır. Mehmet Sabri Yetkin'in üzerinde kalem oynattığı bir eser de Ebȗ'l-Feth el-Büstȋ'nin Kasȋde-i Nûniyye'sidir. Ünlü hadis âlimi İbn Hibbân'ın (ö. 354/965) gözde öğrencilerinden olan Büstȋ'nin pek çok şiiri olmasına rağmen geriye sadece bir divanı ve Kasȋde-i Nȗniyye'si kalmıştır. Unvânu'l-Hikem ve Kasȋdetü'l-Büstȋ olarak da bilinen Kasȋde-i Nȗniyye'de ihsan, hoşgörü, kibarlık, zarafet ve affetmek gibi erdemlerden bahsedilmekle birlikte Allah yoluna tâbi olmak, dinin emir ve yasaklarına uymak, zalimden uzak durmak, akla sarılıp nefsin arzularına uymamak ve eğitime ve öğrenmeye önem vermek gibi prensipler üzerinde durulmuştur. Kasȋde üzerine pek çok âlim tarafından tercüme veya şerh yazılmıştır. Mehmet Sabri Yetkin'in yazmış olduğu şerh de bunlardan biridir. Mehmet Sabri Yetkin bu eseri hicri 1375 yılında Amasya Müftülüğü görevini icra ederken öğrencilerine sarf ve nahiv konularını öğretmek, Arapça'dan Türkçe'ye tercüme usulünü göstermek, hafızalarını tezyin etmek ve diğer din kardeşlerinin de bu kasȋdeden faydalanmaları amacıyla yazmıştır. Kur'ân ve hadisler başta olmak üzere farklı alanlarda birçok alimin eserlerine başvurmuş ve pek çok şiir ve meselleri eserin içine serpiştirmiştir.
Özet (Çeviri)
In this study, Amasya scholars Mehmet Sabri Yetkin (d. 1963) and his work named Kasȋde-i Nȗniyye Commentary are introduced. The work was analyzed and transferred to today's Turkish. The work, of which a copy has been reached, is located in the book numbered 8063/3, which is registered in the National Library. In the first part of the study, information about Mehmet Sabri Yetkin's life and works is given. In the second part, after giving information about Kasȋde-i Nȗniyye and its author Ebȗ'l-Feth el-Büstȋ (d. 400/1010), Yetkin's Commentary on Kasȋde-i Nȗniyye was introduced. Then, the annotation was verified and transcribed. In the study, Mehmet Sabri Yetkin's Kasȋde-i Nȗniyye Commentary was examined and the commentary method was outlined. Mehmet Sabri Yetkin (d. 1963), who is a member of the Mecdizâde family that Amasya hosted years ago, is a scholar, decent and virtuous person. Mehmet Sabri Yetkin, the son and successor of Amasya Mufti Abdurrahman Kâmil Yetkin (d.1941), who played a vital role during the National Struggle, received a qualified education and received ratification in different branches of science from the famous scholars of the period. Mehmet Sabri Yetkin, who worked as a teacher, library clerk and in various positions, was elected to the Mufti of Amasya after his father's death and performed this duty between 1942-1962. While performing his duty as Mufti, he got sick and took leave from his duty and passed away in Amasya in 1963. Mehmet Sabri Yetkin, who continued his scientific activities while he was the Mufti of Amasya, has written many works in different fields such as literature, fiqh, mysticism, morality and tafsir, including copyright, translation, tafsir and commentary. Another work that Mehmet Sabri Yetkin had pen on is Kasȋde-i Nûniyye by Ebȗ'l-Fath el-Bustȋ (d. 400/1010). Bustȋ, one of the favorite students of the famous hadith scholar Ibn Hibban (d. 354/965), has many poems, but only one divan and Kasȋde-i Nȗniyye remain. In Kasȋde-i Nȗniyye, also known as Unvânu'l-Hikem and Kasȋdetü'l-Büstȋ, virtues such as benevolence, tolerance, kindness, grace and forgiveness are mentioned, as well as following the way of Allah, obeying the orders and prohibitions of religion, staying away from oppressors, clinging to reason. Principles such as not obeying the desires of the nafs and giving importance to education and learning are emphasized. Many scholars have translated or commented on the eulogy. The commentary written by Mehmet Sabri Yetkin is one of them. Mehmet Sabri Yetkin wrote this work in 1375 Hijri, while he was serving as Mufti of Amasya, in order to teach his students the subjects of syntax and syntax, to show the translation method from Arabic to Turkish, to adorn their memories and for other religious brothers to benefit from this ode. He applied to the works of many scholars in different fields, especially the Qur'an and hadiths, and sprinkled many poems and parables into the work.
Benzer Tezler
- Mecdî-zâde Mehmet Sabri Yetkin ve Yâsîn Sûresi tefsiri'nin transkripsiyonu ve tahkîki
Mecdizade Mehmet Sabri Yetkin and transcription and critical edition of tafsir Yasin Sura
SEYHAN ELMACI
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinAmasya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. RECEP ORHAN ÖZEL
- H. 1311-1314 (M. 1893-1896) tarihli (51 Numaralı) İzmir Kassam Sicilinin transkripsiyonu
The transcription of H. 1311-1314 (M. 1893-1896) dated ( 51 numarated) İzmir Kassam Records
FATMA ERBAY
- Na-feldspatin K-feldspattan flotasyonla ayrılmasında inorganik tuzların etki mekanizması
Effect of inorganic salts on separation of Na-feldspar from K-feldspar by flotation
CENGİZ DEMİR
Doktora
Türkçe
2001
Maden Mühendisliği ve Madencilikİstanbul Teknik ÜniversitesiPROF. DR. MEHMET SABRİ ÇELİK
- Generation of plasmid-based eukaryotic model to investigate biology of Crimean-Congo hemorrhagic fever virus nucleoprotein and glycoproteins
Kırım Kongo kanamalı ateşi virüsü nükleoproteinin ve glikoproteinlerinin biyolojisinin çalışılmasında plazmit temelli ökaryotik model oluşturulması
NESİBE SELMA ÇETİN
Doktora
İngilizce
2023
BiyoteknolojiBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiBiyoteknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ZİYA DOYMAZ
- Fuzulî Mehmet Akif ve Sezai Karakoç'ta Leylâ
Leyla in Fuzuli, Mehmet Akif and Sezai Karakoç
BEKİR OCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Doğu Dilleri ve EdebiyatıAtatürk Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MEHMET GÖKTAŞ