Kazakistan'da arkeoloji çalışmaları ve Genel Türk Tarihi araştırmalarına katkısı
Archeologic studies in Kazakhstan and their contribution to General Turkic History researches
- Tez No: 770482
- Danışmanlar: PROF. DR. ABDULLAH GÜNDOĞDU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Kazakistan, Arkeoloji, Şehircilik, Anıt, Kurgan, Kaya Resimleri, Yerelleştirme, Etnogenezya, Kazakhstan, Archaelology, Urbanism, Anıt, Kurgan, Petroglyphs, Localization, Etnogenesis
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Türk Tarihi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 697
Özet
Kazakistan toprakları, bünyesinde bulundurduğu kadim Altay ve Ural mıntıkası; Yedisu, Sirderya ve Balkaş havzaları Mankışlak ve Sarıarka vadileri ile Türk kültürünün arkaik dönemden itibaren şekillenmeye başlandığı kadim coğrafyalardandır. Bu merkezlerde, Avrasya Türk arkeoloji mirasına ait, Taş, Bronz, Demir ve Erken Orta çağ dönemlerinden kalma birçok kurgan, kaya resmi (petroglif), ve şehir kalıntıları bulunmaktadır. Kazakistan coğrafyasında, tarihsel süreç içerisinde İskit, Hsien-Pi, Kangü, Vusun, Hun, Göktürk, Türgeş, Karluk, Kimek, Oğuz, Harezm, Selçuklu, Kıpçak ve Altın Orda Devletleri hüküm sürmüştür. Günümüzde UNESCO Dünya Kültürel ve Doğal Miras listesinde Kazakistan'dan arkeolojik nitelikte 5 nesne bulunmakladır. Devlet bünyesinde öneme sahip tarihi ve kültürel mirasların sayısı 219'dur. Bölgesel öneme sahip tarihi ve kültürel heykeller listesinde, toplam 11,273 arkeolojik nesne bulunmaktadır. Dünyada toprak genişliği bakımından dokuzuncu sırada bulunan Kazakistan, bu bağlamda arkeoloji ve tarih alanlarındaki yapılan çalışmalarda, araştırmacılara çok kültürlü ve eşsiz bir çalışma alanını sunar. Bu çalışmada Kazakistan'da arkeoloji çalışmalar ve kazı raporlarının Genel Türk tarih araştırmalarına olan katkıları belirlenecektir. Bu doğrultuda Kazakistan coğrafyasındaki arkeolojik bulgulara yönelik Çarlık dönemi (1850-1917), SSR dönemi (1925-1991) ve Bağımsız Kazakistan (1991-2010) dönemlerinde yürütülen arkeolojik çalışmalar ve yaklaşımları incelenmiştir. Çalışma içinde sırasıyla bilimsel olarak arkeolojinin gelişim seyri, Kazakistan Arkeolojisinin kurumsallaşması, kazı çalışmalarında benimsenen dönemsel yaklaşımları incelenmiştir. Çalışmanın geniş bir perspektifte yürütülebilmesi için tarihe yardımcı bilimlerden arkeoloji biliminin yöntem ve araştırma teknikleri kullanılarak, disiplinler arası bir çalışma yöntemi kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
Kazakhstan lands are among the earliest geographies, where Turkish culture started to from, from the archaic periods, along with the ancient Altai and Ural regions, Zhetysu, Jaxartes, and Balkash water basins, Mankyshlak and Saryarka valleys. In these centers, there exist many important archeological monuments, kurgans, rock art (petroglyphs), and city remnants, which belong to Stone, Bronze, Iron, and Early Medieval ages of Turkish cultural history. In the Kazakhstan geography, which has an age old and multifaceted past, Scythian, Hsien-pi, Kangly, Wusun, Hsiongnu, Köktürk, Türgish, Karluk, Kimek, Oghuz, Seljuk, Kipchak and Golden Horde have ruled through the historic process. In our days, there are 5 archeological items take place in the UNESCO World Cultural and Natural Heritage List. The number of historically and culturally important heritages to the state is 219. There is a sum of 11.273 archeological items in the list of regionally important historical and cultural statues. Kazakhstan, occupying ninth place in the world in terms of land area, offers a multicultural and matchless work field to the researchers, in the archeological and historical surveys, due to its vast size. In this study, we will examine the archeological surveys in Kazakhstan, and determine the contribution of the archeological finds to General Turkish History field. Accordingly, we will examine the studies conducted during the Tsardom Period (1850-1917), SSCB Period (1925-1991), and Independent Kazakhstan Period (1991-2010), and their approaches, regarding the archeological findings from the Kazakhstan territory. In order the survey to proceed in a large perspective, sequentially we will scientifically handle the development process of archeology, institutionalization of Kazakhstan's archeology, and periodical approaches assumed in the excavation works. In order to carry the study in a large perspective, using the methods and survey technics of archeology, which is known among the disciplines supporting history, and interdisciplinary study method will be incorporated.
Benzer Tezler
- Eski taraz (Kazakistan) şehrindeki Türk devri eserleri
Turkish period artifacts in old taraz city (Kazakhstan)
BEIBIT BAIBUGUNOV
- Orta Kazakistan'daki Tasmola kültürü kurganları
Kurgans in Tasmola culture of Central Kazakhstan
DARYA KUSSAİNOVA
- Site selection technique for wind turbine power plants utilizing geographical information systems (GIS) and analytical hierarchy process (AHP)
Coğrafı bılgı sıstemı (CBS) ve analitik hiyerarşi yöntemi (AHY) yardımıyla rüzgar türbin santralleri yer seçimi
CHINGIS AITZHANOV
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
İnşaat Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DENİZ ARTAN İLTER
- Kazak tarihi ve kültürü araştırmacısı olarak Şokan Velihanov (1835-1865)
Shokan Valikhanov (1835-1865) as a researcher of Kazakh history and culture
LAZİZA NURPEIIS
