XIII. yüzyılda Yesi şehri
Yesi city in the 13th century
- Tez No: 759523
- Danışmanlar: PROF. DR. ALTAN ÇETİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Tarih, History
- Anahtar Kelimeler: Türkistan, Yesi, Tasavvuf, Hoca Ahmed Yesevi, İpek Yolu, Moğol İstilası, Turkistan, Yesi, Sufism, Hoca Ahmed Yesevi, Silk Road, Mongol Invasion
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Anadolu Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tarih Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 142
Özet
Yesi Orta Çağda Sir Derya nehrindeki önemli şehirlerdendir. Ele aldığımız tez konusu ise Yesi şehri'nin kültür faaliyetleri ve yerleşik hayat hakkında önemli fikirler edinmeyi amaçlamaktadır. İpek Yolunun da etkisi ile gelişen Yesi şehri'nin XIII. yüzyıldaki tarihî seyrini, mimari özelliklerini ortaya koymak tezin birer bir gayesidir. Bu döneme dair bilgi veren önemli kaynakların yanında Sir Derya şehirleri üzerine arkeolojik kazılar yapılmış ve bunlar sayesinde önemli bilgiler ortaya çıkmıştır. Yesi şehri XIII. yüzyılda siyasî olarak en zor dönemlerinden birini yaşamıştı. Buna rağmen şehirde iktisadî, kültürel ve ilmî gelişme meydana geldi. Yesi şehrinde yetişen pek çok âlimler İslâm dünyasında bilim ve kültürün gelişmesinde katkıda bulundu. Kazakistan'da yapılan arkeolojik kazılar şehrin tarihini aydınlatmada büyük katkı sağladı. Dış ülkelerde ise yapılan araştırmalar çoğunlukla orta çağda yazılan kaynak eserlerine dayanmaktaydı. Büyük İpek Yolu'nun Orta Asya'daki önemli güzergâhı olan Yesi şehri hakkında araştırmalar yapılmış ve haklarında az-çok bilgiler bulunmaktadır. Sadece şehri hakkında yapılan çalışmalar istenilen ölçüde yeterli değildir. Bu çalışmada bügüne kadar yapılan arkeolojik araştırmaların delillerine dayanarak kaynaklardaki bilgiler değerlendirilecektir. Böylece tez konumuzun katkısı da Türkistan arkeolojisinin önemini vurgulayarak, bu kazılarda elde edilen bilgilerin seçtiğimiz şehrin tarihini ve eski kültürü aydınlatmak bakımından önemini ortaya koymak olacaktır. Tez üç bölümden oluşmaktadır. Girişte ise Şavgar ve Yesi adının toponimisi, IX-XII.yüzyıllardaki Yesi şehrinin tarihi ve Moğol Hâkimiyetine geçmesi, birini bölümde, İbn Haldun'un düşüncesi ile XIII. yüzyılda Yesi şehrinin fiziki yapısı, ikinci bölümde Yesi şehrinin XIII.yüzyılda idari ve sosyal durumu, siyasî gelişmeler ve son üçüncü bölümde Yesi şehrinin XIII. yüzyılda iktisadî durumu incelenecektir.
Özet (Çeviri)
Yesi was one of the important cities on the Sir Derya river in the Middle Ages. The subject of the thesis we are dealing with aims to gain important ideas about the cultural activities and settled life of the city of Yesi. XIII. The city of Yesi, which developed with the influence of the Silk Road. In addition to the important sources that provide information about this period, archaeological excavations have been made on the cities of Sir Derya and important information has emerged thanks to them. Yesi city XIII. century was one of the most difficult periods politically. Despite this, economic, cultural and scientific development took place in the city. Many scholars who grew up in the city of Yesi contributed to the development of science and culture in the Islamic world. Archaeological excavations in Kazakhstan made a great contribution to illuminating the history of the city. On the other hand, the researches carried out in foreign countries were mostly based on the sources written in the middle ages. Research has been done about the city of Yesi, which is the important route of the Great Silk Road in Central Asia, and there is more or less information about them. Studies on the history of the city alone are not sufficient to the desired extent. In this study, the information in the sources will be evaluated based on the evidence of the archaeological researches carried out so far. Thus, the contribution of our thesis topic will be to emphasize the importance of Turkestan archeology and to reveal the importance of the information obtained in these excavations in terms of illuminating the history and ancient culture of the city we have chosen. The thesis consists of three parts. In the entrance, the toponym of the names Şavgar and Yesi, the historical and Mongolian domination of the city of Yesi in the IX-XII. The physical structure of the city of Yesi in the XIII century, the administrative and social situation of the city of Yesi in the 13th century in the second part, the political developments and the last part of the city of Yesi in the XIII. century, the economic situation will be examined.
Benzer Tezler
- XIII. yüzyılda Batı Anadolu'nun durumu ve Karahisar-ı Sahip çevresindeki gelişmeler
Başlık çevirisi yok
ÖMER DÜZBAKAR
- Sa'di-yi Şîrâzî'nin hayatı, eserleri ve Türk edebiyatındaki yeri
Biography, works of Sa'di-yi Şîrâzî and his place in Turkish literature
GAMZE GİZEM AVCIOĞLU
Doktora
Türkçe
2018
Doğu Dilleri ve Edebiyatıİstanbul ÜniversitesiDoğu Dilleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ GÜZELYÜZ
- Anadolu Selçukluları döneminde Mevlevilerin sultanlar, devlet adamları, beylikler, Ahiler ve diğer zümrelerle olan münasebetleri
The subjects of Mevleves with sultans, state adults, masters, Ahis and other classes in the Anatolian Seljuk period
BÜŞRA BÜYÜKBEKTAŞ
- XIII. yüzyılda Anadolu'da hâkim olan tasavvuf düşüncelerinin 1980 sonrası çağdaş Türk resim sanatına yansımaları
The reflections of the sufi movements which were effective in 13. century to the contemporary Turkish art after 1980
MUTLUHAN TAŞ
- XIII. yüzyılda Anadolu'dan Mısır ve Suriye'ye yaşanan karşılıklı göçler
Reciprocal migrations experienced XIII. century from anatolia to Egypt and Syria
AHMET FARUK ALKAN