COVID-19 döneminde yeme bozukluğu yaygınlığı: Yeme bozukluğu semptomlarının yordayıcıları
Eating disorder prevalance in the period of COVID-19: Predictors of eating disorder symptoms
- Tez No: 770810
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ FATİMA ELİF ERGÜNEY OKUMUŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Yeme bozuklukları, yaygınlık, COVID-19 pandemisi, duygu düzenleme güçlükleri, belirsizliğe tahammülsüzlük, Eating disorders, prevalence, COVID-19 pandemic, emotion regulation difficulties, intolerance to uncertainty
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Haliç Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 163
Özet
COVID-19 pandemisi insanlık üzerinde fiziksel, ruhsal etkiler bırakarak küresel bir kriz haline gelmiştir. Pandemide etkilenen unsurlardan biri de yeme davranışıdır. Bu çalışmanın amacı; COVID-19 pandemisi devam ederken yeme bozukluğu yaygınlığını ve yeme bozukluğu semptomları üzerinde duygu düzenleme güçlüğü, belirsizliğe tahammülsüzlük, yeme tutumları ve cinsiyetin yordayıcılığını saptamaktır. İki aşamalı olan bu çalışmanın ilk aşamasında Türkiye'de yaşayan, 18-30 yaş aralığında bulunan toplam 682 kişiye (601 kadın, 81 erkek) online platformlar aracılığıyla ulaşılmıştır. Araştırmanın verileri Sosyo-demografik- Klinik Bilgi Formu, Yeme Tutum Testi Kısa Formu (YTT-26), Yeme Bozukluğu Değerlendirme Ölçeği (YBDÖ), Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeği (DDGÖ) ve Belirsizliğe Tahammülsüzlük Ölçeği Kısa Formu (BTÖ-12) ile toplanmıştır. YBDÖ'den en yüksek puanı alan %15'lik dilimle aynı dilimde YTT-26'dan kesme puanı üzerinde alan kişilerin yeme bozukluğu riski olduğu düşünülmüştür. Yeme bozukluğu riski olduğu düşünülen bu kişilerle ikinci aşamada araştırmacı tarafından DSM-5 için Yarı Yapılandırılmış Yeme Bozukluğu Görüşme Formu (EDA-5) aracılığıyla çevrimiçi klinik görüşme gerçekleştirilerek katılımcıların yeme bozukluğu değerlendirilmiştir. Sonuçlara göre tüm örneklemde yeme bozukluğu yaygınlığı %3 (N=20 kadın, 1 erkek) olarak saptanmış, en yüksek oranı %1.3 (N=9) ile Tıkınırcasına Yeme Bozukluğu almıştır. Bulimiya Nervoza (N=5) %0.7, Anoreksiya Nervoza (N=3) %0.4, eşik altı TYB (N=3) %0.4, eşik altı BN yaygınlığı (N=1) ise %0.14 olarak bulunmuştur. YB kriterlerini karşılamayan ancak bozulmuş yeme davranışı gösteren kişilerin oranı (N=2) %0.29'dur. Ayrıca cinsiyet, duygu düzenleme güçlükleri ve yeme tutumları yeme davranışlarını anlamlı olarak yordarken, belirsizliğe tahammülsüzlük yordamamıştır. Sonuçlar, ülkemizde pandemi sırasında saptanan yeme bozukluğu yaygınlığının daha önce yapılmış yaygınlık çalışmalarından daha yüksek olduğunu ortaya koymuştur. Dolayısıyla literatürle tutarlı olan bu sonuçların COVID-19 döneminde yeme bozukluğu yaygınlığının arttığına dair kanıt olabileceği düşünülmektedir.
Özet (Çeviri)
The COVID-19 pandemic has become a global crisis, leaving physical and mental effects on humanity. One of the factors that is affected by the pandemic is eating behavior. The aim of this study is to determine the prevalence of eating disorders and the predictors of eating disorder symptoms such as difficulties in emotion regulation, intolerance of uncertainty, eating attitudes, and gender during the COVID-19 pandemic. In the first phase of the current study, a total of 682 people (601 women, 81 men) who are between the ages of 18-30 and living in Turkey were reached by online platforms. Data of the study was collected by Eating Disorder Examination Questionnaire (EDE-Q), Difficulties in Emotion Regulation Scale (DERS) and Intolerance of Uncertainty Scale Short Form (IUS-12). It was thought that the 15% who got the highest score in the EDE-Q and the people who got a cut-off score of on the EAT-26 have an eating disorder risk. In the second phase, the eating disorder diagnosis of the risky participants was evaluated by conducting an online clinical interview, using the Semi-Structured Eating Disorder Interview Form (EDA-5) for the DSM-5. According to the results, the prevalence of eating disorders was found to be 3% (N=20 females, 1 male) in the whole sample, and the highest rate was 1.3% (N=9) with Binge Eating Disorder. Prevalence rates were found to be as listed: Bulimia Nervosa (N=5) 0.7%, Anorexia Nervosa ( N=3) 0.4%, subthreshold BED (N=3) 0.4%, and subthreshold NR (N=1) 0.14%. The prevalence of people who did not meet the ED criteria but showed an disordered eating behavior (N=2) was 0.29%. In addition, while gender, emotional regulation difficulties and eating attitudes significantly predicted the eating behaviors, intolerance of uncertainty did not predict eating behaviors. Results revealed that the prevalence rates of ED during the pandemic is higher than the previous prevalence studies conducted in our country. Therefore, in line with the literature, it is thought that these results might be evidence of an increase in the prevalence of eating disorders during the COVID-19 period.
Benzer Tezler
- COVİD-19 pandemi döneminde sağlık çalışanlarının yaşadıkları korku düzeyinin yeme tutumu ve beslenme alışkanlıkları üzerine etkisi
The effect of the level of fear experienced by healthcare workers on eating attitudes and nutrition habits during COVİD-19 pandemic period
UMMAHAN BELKIRAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Beslenme ve DiyetetikMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ DERYA ALKAN
- Covıd-19 pandemisinde alkol bağımlılığı düzeyinin klasik ve Bayesci yaklaşımı ile ölçülmesi
Measuring the level of alcohol addiction in the Covid-19 pandemic with a classical and Bayesian approach
SELAHATTİN CANER
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Sağlık Kurumları YönetimiAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NİHAN POTAS
- Üniversite öğrencilerinde COVİD-19 pandemisi döneminde yeme bozuklukları ve depresyon arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between eating disorders and depression during the COVID-19 pandemia in university students
CANSU ÖZÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Halk Sağlığıİstanbul ÜniversitesiHalk Sağlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE EMEL ÖNAL
- Yeme davranışında bilişsel kontrol ve esneklik, problem çözme ve duygu düzenleme becerileri ile dürtüselliğin incelenmesi
Investigation of cognitive control and flexibility, problem solving and emotion regulation skills and impulsivity in eating behavior
SEMA YÜCEL AKIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE KAFADAR
- COVID-19 pandemisinin yeme bozukluğu olan ergenlerde bir yıllık etkisinin değerlendirilmesi
Evaluation of the one-year effect of the COVID-19 pandemic on adolescents with eating disorders
ŞEYMA ERDEM TORUN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıHacettepe ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ORHAN DERMAN