Büyük veri analitiği yeteneği ve firma performansı ilişkisi: Stratejik çeviklik ve iş modeli inovasyonunun aracı rolü
Big data analytics capability and firm performance: The mediating role of strategic agility and business model innovation
- Tez No: 770895
- Danışmanlar: PROF. DR. CEMAL ZEHİR
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İşletme Yönetimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 136
Özet
Son dönemde çok çeşitli ve farklı kaynaklardan büyük miktarda veriyi hızlı bir şekilde elde etme olanağı sunan büyük veri analitiği (BVA) teknolojileri işletmelere yeni fırsatlar ve bakış açıları kazandırmıştır. BVA yeteneği, bir firmanın büyük veriye özgü kaynaklarını bir araya getirme, entegre etme ve dağıtma yeteneği olarak tanımlanır. Bilgi temelli bir dinamik yetenek olarak BVA yeteneği, büyük veri ortamında sürdürülebilir rekabet avantajı sağlayan önemli bir örgütsel yetenektir. Araştırmalar BVA yeteneği ile firma performansı arasında olumlu bir ilişki olduğunu belirtse de bu ilişkinin nasıl ve hangi mekanizmalarla gerçekleştiği net değildir. Buna mukabil değişken çevre koşullarında stratejik çeviklik ve iş modeli inovasyonu firmalara dış çevre bilgisini performans çıktısına dönüştürme potansiyeli sağlamaktadır. Bu bağlamda çalışmanın amacı Bilgi Temelli Dinamik Yetenekler Görüşü bağlamında BVA yeteneği ile firma performansı arasındaki ilişkide stratejik çeviklik ve iş modeli inovasyonunun aracı rolünü araştırmaktır. Bu amaçla Türkiye'de faaliyet gösteren 252 KOBİ ve büyük ölçekli firmayı kapsayacak şekilde kesitsel bir alan araştırması gerçekleştirilmiştir. Ölçüm araçlarının geçerlik ve güvenilirlik analizleri yapısal eşitlik modellemesi tekniği ile analiz edildikten sonra hipotez testleri uygun prosedürlere dayanacak şekilde gerçekleştirilmiştir. Araştırma bulgularına göre BVA yeteneği ile firma performansı arasında doğrudan bir ilişki çıkmayıp stratejik çeviklik ve iş modeli inovasyonu aracılığıyla dolaylı bir etki gözlenmiştir. Ayrıca BVA yeteneği ile firma performansı, stratejik çeviklik ve iş modeli inovasyonu arasındaki ilişkilerde firma büyüklüğü ve firma yaşının düzenleyici rolünün varlığı da araştırılmıştır. Son olarak kavramsal çıkarımlar ve ampirik bulgular ışığında BVA'nin ve iş modeli inovasyonunun değer zinciri modelleri entegre edilerek yeni bir değer zinciri modeli önerilmiştir. Araştırma sonunda teorisyenlere ve uygulamacılara yönelik önerilerde bulunulmuş olup firmaların BVA'nın potansiyelini değerlendirebilmeleri açısından neler yapabilecekleri tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
Recently, big data analytics (BDA) technologies, which provide the opportunity to quickly obtain large amounts of data from a wide variety of different sources, have brought new opportunities and perspectives to firms. BDA capability is defined as a firm's ability to aggregate, integrate and deploy big data-specific resources. As a knowledge-based dynamic capability, BDA capability is an important organizational capability that provides sustainable competitive advantage in the big data environment. Although studies indicate that there is a positive relationship between BDA capability and firm performance, it is not clear how and by which mechanisms this relationship occurs. On the other hand, strategic agility and business model innovation in changing environmental conditions provide companies with the potential to transform external environment information into performance output. In this context, the aim of the study is to investigate the mediating role of strategic agility and business model innovation in the relationship between BDA capability and firm performance in the context of the Knowledge Based Dynamic Capabilities View. For this purpose, a cross-sectional field study was conducted to cover 252 SMEs and large-scale companies in Turkey. After the validity and reliability analyzes of the measurement instrument were analyzed with the structural equation modeling technique, hypothesis tests were carried out based on appropriate procedures. According to the findings, there was no direct relationship between BDA capability and firm performance, but an indirect effect was observed through strategic agility and business model innovation. In addition, the presence of the moderating role of firm size and firm age in the relations between BDA capability and firm performance, strategic agility, business model innovation was also investigated. Finally, in the light of conceptual implications and empirical findings, a new value chain model has been proposed by integrating the value chain models of BDA and business model innovation. At the end of the research, suggestions were made for theorists and practitioners, and what companies could do to evaluate the potential of BDA was discussed.
Benzer Tezler
- Innovation management in design-intensive family firms from office furniture manufacturing industry: A dynamic capability perspective from an emerging market
Ofis mobilyası imalat sanayisindeki tasarım yoğun aile firmalarında inovasyon yönetimi: Gelişmekte olan bir pazardan dinamik yetenek perspektifi
SELİN GÜLDEN
Doktora
İngilizce
2022
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstriyel Tasarım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM ER
- Teknoloji temelli self servis satış kanallarının algılanan özelliklerinin müşteri deneyimine etkisi
The impact of perceived characteristics of technology based self service sales channels on customer experience
CEM DURAN
Doktora
Türkçe
2016
İşletmeİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NİMET URAY
- Pazarlamada yapay zeka uygulamaları: Yapay zeka temelli logo tasarımlarının eye-trackıng analizi
Artificial intelligence applications in marketing: Eye-tracking analysis of artificial intelligence based logo designs
ZEHRA AKŞİT
- Kurumsal büyük veri analitiği yetenekleri ve performans ilişkisi : Türkiye için bir araştırma
Big data anaytics capabilities: Survey at Turkey
İLKNUR BUSE PALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NİHAN YILDIRIM
- Kriging interpolasyonu kullanan vekil modeller ile gemi kıç formunun viskoz direnç yönünden optimizasyonu
Aft form optimization of ships for minimum viscous resistance by using kriging metamodeling technique
HAYRİYE PEHLİVAN SOLAK
Doktora
Türkçe
2020
Gemi Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiGemi İnşaatı ve Gemi Makineleri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER GÖREN