Geri Dön

Subay hatıralarında 27 Mayıs 1960 ihtilali ve sonrası

In the memoirs of the officer, the revolution of May 27, 1960 and after

  1. Tez No: 771271
  2. Yazar: GÜLTEN GÜNEŞ
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET BÜYÜKAKSOY
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Tarih, History
  6. Anahtar Kelimeler: 27 Mayıs, 1960 Askeri Müdahale, Ordu, Subaylar, The May 27, 1960 Military Intervention, Army, Officers
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Milli Savunma Üniversitesi
  10. Enstitü: Atatürk Stratejik Araştırmalar ve Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Harp Tarihi Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Harp Tarihi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 129

Özet

27 Mayıs 1960 Askeri Müdahalesi büyük bölümü alt rütbeli subaylardan oluşan bir grubun gerçekleştirmiş olduğu Türkiye Cumhuriyeti tarihinin ilk askeri darbesidir. Darbenin altyapısı 1954 yılından itibaren kurulan gizli örgütlerle oluşturulmuştur. Farklı görüşlere sahip olmalarına rağmen örgüt, DP iktidarının devrilmesi düşüncesine ve birtakım ortak beklentilere dayandığı için darbe esnasında birlikte hareket etmiş, ancak darbe sonrası birtakım ayrışmalar ve çözülmeler yaşanmıştır. Netice itibariyle darbeciler amaçlarına ulaşmışlardır. Buna karşılık darbeyle ilgili gerek kamuoyunda gerekse akademik ve siyasal alanda yoğun eleştiriler yapılmıştır. Bu amaçla darbeye ilişkin bugüne kadar çok sayıda akademik ve biyografik eser kaleme alınmıştır. Kuşkusuz bu araştırmalar yakın tarihe ilişkin çalışmalara kaynaklık etmesi açısından önemlidir. Ancak darbenin asıl mimarlarının ne düşündüğü ve hangi noktadan hareket ettikleri üzerine değerlendirilmesinin de tarihi aydınlatacak önemli bir kaynak niteliği taşıyacağı düşünülmektedir. Bu çalışmada 27 Mayıs 1960 Askeri Darbesine ilişkin darbenin bizzat içinde olan subayların anılarında ortaya koydukları düşünceler kapsamında onların darbeyi meşru göstermek amacıyla ne tür gerekçeler ve mazeretler ortaya koyduklarına, nasıl örgütlendiklerine ve bu konuda nasıl bir toplumsal hafıza oluşturmak istediklerine yönelik bir analiz gerçekleştirilmiştir. Çalışma beş bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, hatıralarını yazan darbeci subayların kim oldukları, anılarını hangi gerekçelerle kaleme aldıkları, bu eserlerin özellikleri ve hangi tarihlerde yayınlandığı konuları ele alınmıştır. İkinci bölümde, subay hatıralarında darbeye ilişkin üretilen mazeretler ele alınmıştır. Bu bağlamda ülkenin geri kalmışlığına ilişkin iddia ve değerlendirmeler, DP'nin ordunun beklentilerini karşılayamaması, NATO'ya giriş ve TSK'nın bu durum karşısındaki tutumu, Türkçe ezan meselesi gibi konular irdelenmiştir. Üçüncü bölümde, subayların anılarını yazarken birtakım söylemler üzerinden kamuoyu üzerinde etki bırakmak ve kendilerini haklı çıkarmak amacıyla ortaya koydukları düşünceler ortaya konulmuştur. Dördüncü bölümde, subayların darbe öncesi örgütlenmesi ve görev dağılımları analiz edilmiştir. Beşinci ve son bölümde ise subay hatıralarında darbeye ilişkin oluşturulmak istenen toplumsal hafıza incelenmiştir. Çalışma sonucunda, darbeci subayların eserlerinde kendilerine darbeyi neden yaptıklarına dair birtakım gerekçeler oluşturdukları ve bunları dile getirerek darbe ile ilgili eleştirilere cevap vermeye çalıştıkları görülmektedir.

Özet (Çeviri)

The 1960 Military Intervention was the first military coup in Turkey's history, carriedoutby a group of mostly low-ranking officers. Despite having different views, they acted together during the coup because it was based on the idea of over throwing the DP governmentand on some common expectations, but after the coup, there were some divisions and dissolutions. Intheend, the coup was successful. On the otherhand, intensecriticisms were made about the coup both in the public and academic and political fields. Forthispurpose, many academic and biographic alworks have been written about the coup until today. Undoubtedly, the seresearches are taken into consideration in terms of being the primary sources of history, but it is thought that an evaluation of what the originalar chitects of the coup thought and from which point they acted will also be an import ant source to illuminate history. Inthisstudy, an analysis has been carried out on what kind of reasons and excuses they put forward in order to legitimize the coup, how they were organized and what kind of social memory they wanted to create in this regard, with in the scope of the thoughts put forth in the memories of the officers who were personally involved in the coup d'etat regarding the 27 May 1960 Military Intervention. The study consists of five parts. In the first part, there asons why the put schist officers wrote their memoirs, the characteristics of these work sand the dates they were published were discussed.In the second part, the excuses produced for the coup in the memoirs of officers are discussed. In this context, the claims and evaluations regarding the back wardness of the country, the DP's failure to meet the expectations of the army, the entry into NATO and the attitude of the TAF in the face of this situation, the issue of Turkish azan were examined. In the third part, the thoughts that the officers put forward in order to have an impact on the public and justify themselves through certain discourses while writing their memoirs are presented. Inthefourthpart, the pre-coup organization of the officers and their distribution of duties were analyzed. In the fifth and last part, the social memory that is intended to be formed in the memories of officers regarding the coup was examined. As a result of the study, it is seen that the putschist officers created some just ifications for why they carried out the coup on themselves in their Works and tried to respond to the criticisms about the coup by expressing these.

Benzer Tezler

  1. Mehmet Şefik (Aker) Bey: Çanakkale ve Galiçya cephelerindeki ve Türk istiklal harbindeki faaliyetleri (1915-1922)

    Mehmet Şefik (Aker) Bey: Activities in the Dardanels and Galician Fronts and in the Turkish National Strugple (1915-1922)

    ÇETİN KAPLAN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    TarihAnkara Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEŞE ÖZDEN

  2. Birinci Dünya Savaşı'nda Trabzon'da çıkarılan Rus İşgal Gazetesi Trapezondskiy Voenniy Listok (1-125. Sayılar/Kasım 1916-Mart 1917)

    Russian Occupation Newspaper Trapezondskiy Voyennyy Listok Published in Trabzon During the First World War (1-125 Numbers/November 1916-March 1917)

    ATİLLA EKREM YAVUZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    GazetecilikKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AHMET KÖKSAL

  3. Milli Mücadele Dönemi'nde Kılıç Ali Bey

    Kiliç Ali Bey in the period of National Struggle

    VACİT SOYLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    BiyografiAtatürk Üniversitesi

    Tarih Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. YAVUZ ASLAN

  4. Sözlü tarih çalışması: Bir vatansever Türk münevveri Hasan Celâl Güzel

    An oral history studie: A patriotic Turkish intellectual, Hasan Celâl Güzel

    SAFİYE DÜNDAR

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Siyasal BilimlerGazi Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GONCA BAYRAKTAR-DURGUN

  5. İlaç hatalarında ve hataların raporlanmasında hemşirelerin bilgi ve davranışlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of nurses' knowledge and behaviors in medication errors and error reporting

    EZGİ CEYLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    HemşirelikSüleyman Demirel Üniversitesi

    Tıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHTAP SAVRAN