Opioid kullanım bozukluğunda idrar ve tükürük numunelerinde yasaklı madde analizlerinin karşılaştırılması
Comparison of illicit drugs analysis in urine and saliva samples in opioid use disorder
- Tez No: 771973
- Danışmanlar: PROF. DR. ASLI PINAR
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyokimya, Biochemistry
- Anahtar Kelimeler: Opioid kullanım bozukluğu, Sıvı kromatografi, Kütle spektrometri, Tükürük, Opioid use disorder, Liquid chromatography, Mass spectrometry, Saliva
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Biyokimya Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 137
Özet
Opioid kullanım bozukluğu (OKB) tedavisinde çeşitli ilaçlar kullanılmaktadır. Bu grup hastaların tanı ve tedavisinde opioid maddelerin yanı sıra tedavide kullanılan ilaçların da idrar, kan ve tükürük gibi hasta numunelerinde saptanması amacıyla laboratuvar analizlerine gereksinim duyulmaktadır. Bu tez çalışmasında OKB tedavisinde kullanılan ilaçların, metabolitlerinin ve opioid grubundaki yaygın olarak kötüye kullanılan yasaklı maddelerin idrar ve tükürük numunelerinde kantitatif analizini gerçekleştirecek LC-MS/MS yöntemlerinin panel olarak geliştirilmesi amaçlanmıştır. OKB tanı ve tedavi izleminde yararlı olacağı düşünülen 16 opioid grubu, 3 kokain grubu, 5 amfetamin grubu ve 2 gabapentenoid olmak üzere toplam 26 madde çalışma kapsamına alındı. Bu maddelerin (6-MAM, BEG, buprenorfin, dihidrokodein, EDDP, eroin, etilmorfin, gabapentin, kodein, kokaetilen, kokain, MBDB, MDA, MDEA, MDMA, metadon, metamfetamin, morfin, nalokson, naltrekson, norbuprenorfin, norkodein, normorfin, oksikodon, pregabalin ve tramadol) idrar ve tükürük numunelerinde LC-MS/MS ile analiz yöntemleri geliştirildi. Validasyonları tamamlanan yöntemlerle 76 hastanın idrar ve tükürük numunelerinde madde analizleri gerçekleştirildi. İdrar numunelerinin LC-MS/MS sonuçları, immünolojik yöntem ile çalışılan opiat, ekstazi ve amfetamin sonuçları ile uyumlu bulundu. Ayrıca, hastaların tedavisinde kullanılan ilaçların ve metabolitlerinin, opiat ölçümünde kullandığımız immünolojik yöntem üzerinde etkileşimlerinin olmadığı belirlendi. Çalışmamızda geliştirdiğimiz idrar ve tükürük LC-MS/MS yöntemlerinin naltrekson düzeylerinin ölçümünün hastaların relaps riskini önlemede katkı sağlayacağı düşünüldü. Geliştirdiğimiz yöntemler ile yapılan analizler sonucunda idrar numuneleri için tespit edilen 14 madde ile tükürük numuneleri için tespit edilen 11 maddenin dahil edildiği minimalize panellerin, OKB tanı ve tedavisinde kullanımının yararlı olacağı sonucuna varıldı.
Özet (Çeviri)
Various drugs are used in the treatment of opioid use disorder (OUD). In the diagnosis and treatment of this group of patients, laboratory analyzes are required in order to detect the drugs used in the treatment as well as opioid substances in patient samples such as urine, blood and saliva. In this thesis, it is aimed to develop LC-MS/MS methods as a panel that will perform the quantitative analysis of drugs used in the treatment of OUD, their metabolites and commonly abused illicit substances in the opioid group in urine and saliva samples. A total of 26 substances, including 16 opioid group, 3 cocaine group, 5 amphetamine group and 2 gabapentenoids, which are thought to be useful in the diagnosis and treatment follow-up of OUD, were included in the study. Analysis methods of these substances (6-MAM, BEG, buprenorphine, cocaethylene, cocaine, codeine, dihydrocodeine, EDDP, ethylmorphine, gabapentin, heroin, MBDB, MDA, MDEA, MDMA, methadone, methamphetamine, morphine, naloxane, naltrexone, norbuprenorphine, norcodeine, normorphine, oxycodone, pregabalin and tramadol), in urine and saliva samples by LC-MS/MS were developed. Substance analyzes were performed in urine and saliva samples of 76 patients with the methods whose validations were completed. LC-MS/MS results of urine samples were found to be compatible with opiate, ecstasy and amphetamine results studied by immunological method. In addition, it was determined that the drugs used in the treatment of the patients and their metabolites did not interact with the immunoassay used in opiate measurement. It was thought that the measurement of naltrexone levels of the urine and salivary LC-MS/MS methods we developed in our study would contribute to preventing the risk of relapse of the patients. As a result of the analyzes made with the methods we developed, it was concluded that the minimalized panels, which included 14 substances detected for urine samples and 11 substances detected for saliva samples, would be beneficial in the diagnosis and treatment of OUD.
Benzer Tezler
- Opioid kullanım bozukluğu olan bireylerde, bilgisayar destekli bilişsel iyileştirme yönteminin klinik ve bilişsel etkileri: Prospektif randomize kontrollü bir çalışma
Clinical and cognitive effects of computer assisted cognitive remediation method in individuals with opioid use disorder: A prospective randomized controlled trial
NİHAL TAŞTEKİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEDİNE YAZICI GÜLEÇ
- Denetimli serbestlik uygulamaları kapsamında ve kendi isteğiyle polikliniğimize başvuran opioid kullanım bozukluğu olan hastaların erken remisyon oranlarının karşılaştırılması
Comparison of early remission rates of opioid use disorder patients admitted to medical clinic voluntarily with opioid use disorder patients admitted by probation and treatment
ÖMER ASAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DR. İSMAİL VOLKAN ŞAHİNER
- Erişkin dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu belirtilerinin opiyat kullanım bozukluğunda klinik ve tedavi süreçlerine etkisi
Effects of adult attention deficit and hyperactivity symptoms on clinical and treatment course of patients with opioid use disorder
SEDA YAVUZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriAkdeniz ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER GEÇİCİ
- Prodinorfin (PDYN) RS910080 polimorfizminin alkol kullanım bozukluğunda depresif belirtilere etkisi
Effect of prodynorphin (PDYN) RS910080 polymorphism on depressive symptoms in alcohol use disorder
MUKADDES ASENA YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
BiyolojiAnkara ÜniversitesiDisiplinlerarası Adli Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİLEK AKYÜZLÜ
DR. ÖĞR. ÜYESİ SELİN ÖZKAN KOTİLOĞLU
- Opiyat kullanım bozukluğu tanılı hastalarda kronotip ve uyku kalitesinin, bağımlılık şiddeti, depresif belirtiler ve intihar davranışı ile ilişkisi
Relationship between chronotype and sleep quality with addiction severity, depressive symptoms, and suicidal behavior in patients diagnosed with opioid use disorder
MERYEM TOPAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
DR. MİNE ERGELEN