Geri Dön

Dünyada karbon piyasası uygulamaları ve Türkiye-BIST uyarlaması

Carbon market implementations in the world and Turkey-BIST adaptation

  1. Tez No: 772005
  2. Yazar: İRFAN KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET DUMAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Maliye, Economics, Finance
  6. Anahtar Kelimeler: Karbon Piyasaları, Emisyon Ticaret Sistemi, Borsa İstanbul, Sermaye Piyasası Aracı, Küresel Entegrasyon, Carbon Markets, Emission Trading System, Borsa Istanbul, Capital Market Instrument, Global Integration
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İktisadi Gelişme ve Uluslararası İktisat Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 122

Özet

Çevre kirliliği, karbon salımı, küresel ısınma sarmalı günümüzün en önemli problemlerinden birisi olup gün geçtikçe büyüyen bir sorun haline gelmektedir. Çeşitli alanlarda oluşmaya başlayan farkındalıklar çerçevesinde belirli çözüm önerileri ön plana çıkmaktadır. Bu çözüm önerilerinin temeli ise toplumsal bilinç oluşturulması, karbona bir fiyat belirlenmesi ve ısınmayı önleyici teknolojilerin geliştirilmesi şeklinde kendine yer bulmaktadır. Piyasa mekanizmasında etkin olan husus ise teşvik veya caydırma kanalıyla karbona bir fiyat belirlemektir. İzin verilen salım miktarına kısıtlayıcı bir limit koyarak (emisyon ticaret sistemi-üst sınır ve alım satım) veya atmosfere bırakılan karbonu vergilendirerek fiyatlar teşvik edici veya caydırıcı şekilde belirlenebilir. Bu çalışmanın temel amacı küresel ısınmanın önlenmesine ilişkin olarak piyasa kuramını iktisadi açıdan irdelemektir. Bu hususta karbon piyasalarının bir çerçevesi oluşturulmuş, dünyadaki öncü örnek olan Avrupa Birliği Emisyon Ticareti Sistemi incelenmiştir. Ardından bu sisteme bağlı olan iki ana borsa European Energy Exchange AG ve Intercontinental Exchange Inc.; işlem gören finansal ürünler, piyasa işleyişleri ve takas merkezleri bakımından irdelenmiştir. Son bölümde ise ülkemizde Borsa İstanbul nezdinde oluşturulacak karbon piyasasının, mevcut piyasalar üzerinden nasıl uyarlanacağı üzerinde durulmuş olup düzenleme kapsamına alınabilecek sektörler belirlenmiştir. Tez hazırlanırken literatür ve mevzuat taraması yapılarak mevcut örnekler, tarihsel süreçlerle birlikte ifade edilmiştir. Karbon piyasasının uyarlanması konusunda ise Borsa İstanbul piyasa düzenlemelerinden ve işlem prosedürlerinden yararlanılmıştır. Nihayetinde karbon piyasası uygulamalarının küresel ısınma sorununa karşı finansal piyasalar açısından oluşturulabilecek bir önlem aracı olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Ek olarak mevcut örneklerin Borsa İstanbul nezdinde bir piyasaya uyarlanmasının sermaye piyasalarının derinleştirilmesi ve geliştirilmesi bağlamında önemine vurgu yapılmış ve ülkemizin ekonomik küreselleşme sürecine entegrasyonu açısından elde edeceği avantajlara ışık tutulmuştur.

Özet (Çeviri)

Environmental pollution, carbon emission and global warming spiral is one of the most significant problems of nowadays and is becoming growing problem day by day. Within the framework of awareness that has begun to emerge in various fields, certain solution proposals come to the forefront. The basis of these solution proposals make ground creating social awareness, setting a price for carbon emission, and developing technologies to prevent heating. The effective issue in the market mechanism is to determine a price for carbon through incentives or deterrence. The prices can be set inspiritingly or aversively by setting a restrictive limit on the amount of emissions allowed (emissions trading system – cap and trade) or by taxing carbon released into the atmosphere. The main purpose of this study is to examine the market theory from an economic point of view with respect to the prevention of global warming. In this regard, a framework of carbon markets has been formed, The European Union Emission Trading System, which is the leading example in the world, has been analyzed. Then, the two main stock exchanges linked to this system European Energy Exchange AG and Intercontinental Exchange Inc. have been addressed in terms of financial products that are traded, market forces and clearing centers. In the last section, how the carbon market to be established at Borsa Istanbul in our country will be adapted over the existing markets has been discussed and the sectors that can be compassed in the regulation have been determined. During the preparation of the thesis, literature and legislation have been reviewed and the existing examples have expressed with historical processes. Borsa Istanbul market regulations and transaction procedures have been benefited to adapt the carbon market. In conclusion, it has been concluded that carbon market implementations are a measure tool that can be formed in terms of financial markets against the global warming problem. In addition, the importance of adapting the existing examples to the market in Borsa Istanbul in the context of deepening and developing capital markets has been emphasized and the advantages that our country will gain with integration into the economic globalization process have been shed light on.

Benzer Tezler

  1. Farklı karbon vergisi uygulamalarının piyasa takas fiyatı ve fosil kaynaklı üretim üzerine etkisi

    Potential impacts of a carbon tax on the day-ahead market prices and the electricity generation mix

    ELİFNUR TOMA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Enerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ÜNER ÇOLAK

  2. Karbon piyasalarının ormancılık sektöründe finansman aracı olarak kullanılabilirliği

    The usability of carbon markets as a financial instrument in forestry sector

    UFUK DEMİRCİ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ATAKAN ÖZTÜRK

  3. Importance of LNG in Turkish natural gas supply security

    LNG'nin Türkiye doğalgaz arz güvenliğindeki önemi

    MEHMET BATUHAN ALKAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2019

    EnerjiKadir Has Üniversitesi

    PROF. DR. ŞEVKET VOLKAN EDİGER

    DOÇ. DR. GÖKHAN KİRKİL

  4. Elektrik türev piyasaları: Dünya ve Türkiye karşılaştırmalı bir analiz

    Electricity derivatives markets: A comparative analysis of the World and Turkey

    BARIŞ İLTER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    EkonomiGazi Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MÜSLÜME NARİN

  5. Yenilenebilir enerji planlaması için bütünleşik çok amaçlı bir karar modeli önerisi

    An integrated multi-objective decision model for renewable energy planning

    BEYZANUR ÇAYIR ERVURAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RAMAZAN EVREN