Geri Dön

Arap dilinde isim soylu kelimelerde yapı-anlam ilişkisi (Kur'an mealleri örneği)

Structure-meaning relationship in noun words in Arabic language (Example of translations of the Qur'an)

  1. Tez No: 772339
  2. Yazar: YASİN AÇIKGÖZ
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YAKUP CİVELEK
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Linguistics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 193

Özet

Arap Dilinin önemli disiplinlerinden olan morfoloji (kelime yapısı/sarf ilmi), anlamdaki farklılığı yansıtmak üzere kelime yapısında görülen değişiklikleri konu edinmektedir. Anlamın belirlenmesinde temel faktör olan bu değişiklikler, kelime ve türetildiği eylem arasında mastarlık, aitlik, âlet, mekân, zaman, etken ortaç, mübalağa, edilgen ortaç gibi çeşitli ilişkiler kurulmasına yardımcı olmaktadır. Anlama yansıyan bu değişiklikler, kelime yapıları aracılığıyla vücut bulmaktadır. Kelime yapıları ise bazı durumlarda birden fazla anlam ifade edebilmektedir. Kelime yapısının kendi bünyesinde taşıdığı anlam çeşitliliği, Arap Dilinin ifade gücünü gösteren unsurlardan birisidir. Kur'ânda dünya hayatı ile ahiret hayatı anlatılırken“yaşadı”(حَيَّ) fiilinden türetilen“hayat”anlamındaki mastarın kelime yapılarında değişiklik görülmektedir. Dünya hayatını anlatırken, (حَيَّ) fiilinin sadece iş, oluş ve hareket bildiren ve aslî mastarı olan (الحَيَاةُ) kelimesi kullanılmıştır. Ancak ahiret hayatı ifade edilirken fiilin mastarı iş, oluş ve hareket yanında fiilde canlılık ve hareket bildiren (فَعَلان) yapısına aktarılmış ve (حَيَوَان) şeklinde gelmiştir. Kelime yapısında görülen bu değişiklik ile ahiret hayatının dünya hayatına nazaran daha gerçekçi ve hareketli olduğuna işaret edilmiştir. Anlamda farklılığa neden olan bu değişikliklerin anlaşılması için kelime yapılarının kendi bünyesinde taşıdığı anlamların ortaya konulması, dil öğretiminde üzerinde durularak kavranması ve kalıcı yeti edinilmesi önemlidir. Bu tez çalışması, isim yapılarının anlamlarını ele almakla birlikte yapı-anlam ilişkisini Ömer Nasuhî Bilmen, Hasan Basri Çantay, Elmalılı Hamdi Yazır ve Diyanet mealleri üzerinden ortaya koymaya çalışmaktadır.

Özet (Çeviri)

Morphology (word structure / consumable science), which is one of the important disciplines of the Arabic Language, deals with the changes in the word structure to reflect the difference in meaning. These changes, which are the main factors in determining the meaning, help to establish various relations such as infinitive, belonging, instrument, place, time, active participle, exaggeration, passive participle between the word and the verb it is derived from. These changes, which are reflected in the meaning, are embodied through word structures. Word structures can mean more than one meaning in some cases. The variety of meaning that the word structure carries within itself is one of the elements that show the expressive power of the Arabic Language. While describing the life of this world and the hereafter in the Qur'an, changes are observed in the word structures of the infinitive, which means“life”derived from the verb“he lived”(حَيَ). When describing the life of this world, the word (الحَيَاةُ) is used, which is the main infinitive of the verb (حَيَ) describing only work, becoming and action. However, while expressing the hereafter, the infinitive of the verb has been transferred to the structure (فَعَلان), which denotes vitality and movement in the verb as well as work, becoming and movement, and has come as (حَيَوَان). With this change in the word structure, it has been pointed out that the life in the hereafter is more realistic and active than the life of this world. In order to understand these changes that cause difference in meaning, it is important to reveal the meanings of the word structures within themselves, to understand them with emphasis in language teaching and to acquire permanent skills. This thesis study deals with the meanings of noun structures and tries to reveal the structure-meaning relationship through Ömer Nasuhî Bilmen, Hasan Basri Çantay, Elmalılı Hamdi Yazır and Diyanet Qur'an translations.

Benzer Tezler

  1. Arap dilinde fiile benzeyen harfler

    Letters similar to verb in Arabic

    CEMAL ARBAÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimDicle Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET CEVAT ERGİN

  2. Arap dilinde ekler -yapım, çekim ve şekil ekleri-

    Suffixes in the Arabic language -derivational, inflectional and symbolic suffixes-

    EMİNE MERVE AYTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    DilbilimÇukurova Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. MUSA ALP

  3. Yûsuf sûresindeki mansûbât konusunun nahiv ilmi açısından ele alınması

    The handli̇ng of mansubat i̇n Yusuf surah i̇n terms of

    YUSUF BÖYÜK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    DilbilimKahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. FARUK ÇİFTÇİ

  4. Arapça isim tamlamalarında öğeler arası semantik ilişkiler-Mecma'u'l-Emsâl örnekliğinde-

    Semantic relationships between elementsof Arabic construct pharases in the example of Macma al Amsal

    İSMAİL AKCAOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    DilbilimAnkara Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İBRAHİM FİDAN

  5. Arap dilinde isim cümlesi

    Arap dilinde isim cümlesi

    ŞEHMUS ÜLKER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2013

    DilbilimAtatürk Üniversitesi

    Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İSMAİL DEMİR