Geri Dön

Arapça isim tamlamalarında öğeler arası semantik ilişkiler-Mecma'u'l-Emsâl örnekliğinde-

Semantic relationships between elementsof Arabic construct pharases in the example of Macma al Amsal

  1. Tez No: 782766
  2. Yazar: İSMAİL AKCAOĞLU
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM FİDAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Dilbilim, Doğu Dilleri ve Edebiyatı, Linguistics, Eastern Linguistics and Literature
  6. Anahtar Kelimeler: Arap dili ve edebiyatı, Nahiv, izâfet, isim tamlaması, mesel, Meydânî, Mecma'u'l-Emsâl, Arabic philology, syntex, izafet, noun phrase (construct phrases), parable, Meydani, Mecma al Amsal
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Ankara Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Arap Dili ve Belagatı Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 162

Özet

Bu çalışmada izâfet terkîbinin öğeleri arasındaki semantik/anlamsal ilişkiler incelenmiştir. İzâfet terkîbi yapı bakımından manevî ve lafzî izâfet kısımlarına ayrılır. Manevî izâfet ile muzâf ve muzâfun ileyh öğelerine anlam yüklemesi yapılırken, lafzî izâfet ile konuşmada teleffuz kolaylığı sağlanır. Anlama yönelik boyutu Arapça belağat ilminin temelini oluştururken telaffuza yönelik boyutu ise günlük konuşma dilinde konuşma ve hitabet sanatının temelini oluşturur. Bütün bunlar izâfet terkîbine konsantre anlam yüklenilmesi anlatılmak istenen kısa, etkili, dil zevki yüksek, belîğ ve fasîh bir şekilde sözlü ve yazılı olarak muhataba aktarılır. İzâfet Arapça cümlenin tamamlayıcı bir unsuru olarak cümlenin farklı konumlarında yer alabilir. İzâfet terkîbinin muzâf öğesi olarak kullanılabilen sözcükler ve zarflar izâfet terkîbinin Arapça cümle yapısının diğer unsurlarıyla etkileşimini ve etki alanını artırmıştır. Çalışmada nahiv ilminin verileri dahilinde giriş bölümünde Arapçada terkîb ve terkîb çeşitleri ve mürekkep yapılar genel bir bakış açısıyla ele alınmıştır. Birinci bölümde Arapça meseller hakkında özet bilgi verildikten sonra, ulaştığımız bilgilerin Arap dilinde işlevselliğini görebilmek için belirlediğimiz Mecma'u'l-Emsâl'in Arapdilindeki yeri ve müellifi Meydânî'nin hayatı ve eserleri hakkında bilgi sunumu yapılmıştır. İkinci bölümde konumuz bağlamında izâfet ve yapı bakımından izâfet çeşitleri ele alınarak nahiv kuralları ortaya konulmuştur. Konunun daha iyi anlaşılması için ikincil konularda ele alınmıştır. Üçüncü bölümde muzâf ve muzâfun ileyh arasındaki semantik/anlamsal ilişkiler ilgili başlıklar altında gruplandırılarak bulundukları cümleye nasıl bir anlam kattıkları irdelenmiştir. Bu bilgilerin işlevselliği önemli kaynak eserlerdenMeydânî'nin Mecma'u'l-Emsâl adlı eseri örnekliğinde Arap mesellerinde kullanımı incelenmiş ve sonuca gidilmiştir.

Özet (Çeviri)

In this study, the semantic/lexical relationships between the elements of the construct phrases were examined. The construct phrases is divided into spiritual and literal construction parts in terms of structure. While meaning is given to the elements of muzâf (=constructing) and muzâfun ileyh (constructed) with spiritual construction, ease of pronunciation is provided in speaking with literal construction. While its meaning-oriented dimension forms the basis of Arabic rhetoric, its pronunciation-oriented dimension forms the basis of the art of speech and oratory in everyday speech. All these are conveyed to the addressee verbally and in writing in a concise, effective, high language taste, eloquent and fluuent manner, to which it is intended to attribute a concentrated meaning to the construct phrases. Izâfet (=construction) can take place in different positions of the sentence as a complementary element of the Arabic sentence. The words and adverbs that can be used as the muzaf (constructing) element of the constructing construction have increased the interaction and the area of influence of the constructing construction with the other elements of the Arabic sentence structure. In the study, within the scope of the data of the science of nahw (=syntex), in the introduction part, the construction and types of construction and composed structures in Arabic are discussed with a general point of view. In the first part, after giving brief information about the Arabic parables, information about the place of Mecma al Emsal'in Arabic language and the life and works of its author, Meydani, was given in order to see the functionality of the information we reached in the Arabic language. In the second part, in the context of our subject, the nahiv rules have been put forward by considering the types of construction in terms of construction and structure. For a better understanding of the subject, it is discussed in secondary topics. In the third chapter, the semantic/lexical relations between muzaf and muzafun ileyh (= the constructingand the constructed) are grouped under the relevant headings and how they add meaning to the sentence they are in is examined. The functionality of this information in the example of Meydani's Mecma al Emsâl, which is one of the important source works, has been examined and its use in Arabic parables has been concluded.

Benzer Tezler

  1. Ârif Nihat Asya'nın şiirlerinde isim tamlamaları

    Noun phrases in Ârif Nihat Asya's poems

    ECEM NUR UMAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    DilbilimSakarya Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ŞAHRU PİLTEN UFUK

  2. Genç Kalemler'de yayınlanan şiirler ve Yeni Lisan Hareketi'nde şiir anlayışı

    Poems that were published at 'Young Writers' review and poetry perceptiveness on the new language movement

    Ş. ESER BÖLÜKOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Türk Dili ve EdebiyatıÇanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi

    Yeni Türk Edebiyatı Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. MESUT TEKŞEN

  3. Orhan Pamuk'un 'Benim Adım Kırmızı' adlı romanının Türkçe ve Arapça nüshalarındaki isim tamlamalarının karşılaştırmalı olarak incelenmesi

    A comparative study of noun completions in Orhan Pamuk's novel titled 'Benim Adım Kırmızı' in Turkish and Arabic copies

    NASHWA MOHAMED

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    DilbilimDokuz Eylül Üniversitesi

    Yabancı Dil Olarak Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞERİF ALİ BOZKAPLAN

  4. Yapıları ve kullanılışları bakımından Arapça ve Farsça tamlamalar

    Başlık çevirisi yok

    MUSA DUMAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1987

    Dilbilimİstanbul Üniversitesi

    DOÇ. DR. MERTOL TULUM

  5. Özbek Türkçesinin leksikolojisi

    Başlık çevirisi yok

    SELAHİTTİN TOLKUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1994

    Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Üniversitesi

    Eski Türk Dili Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NURİ YÜCE