Çocuk medyasında dönüştürülen masalların eleştirel düşünme ve medya okuryazarlığı becerilerine etkisi
The effect of tales transformed in childiren's media on critical thinking and media literacy skills
- Tez No: 773136
- Danışmanlar: PROF. DR. BAYRAM BAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 341
Özet
Bu tez çalışmasının amacı, çocuk medyasında masalların dönüşümünü içeren filmleri incelemek, bunları etkinlik düzeyinde uygulayarak öğrencilerin eleştirel düşünme ve medya okuryazarlığı becerileri üzerindeki etkilerini saptamaktır. Araştırmada, bu amaca ulaşabilmek için iki yöntemden yararlanılmıştır. Birincisi; çocuk medyasında masalların dönüştürüldüğü filmlerin incelendiği durum çalışmasıdır. Bu doğrultuda 2000 yılı sonrası gösterime girmiş, masalların dönüşümünü içeren on adet çocuk filmi doküman olarak kabul edilmiş, bunlar içerik analizi ile yorumlanmıştır. İç içe geçmiş tek durum deseni ile yapılandırılan çalışmada“çocuk medyasında masalların dönüşümü”durumu alt temalara indirgenerek incelenmiştir. Analiz edilen filmlerin etkinlik düzeyinde uygulandığı ve eleştirel düşünme ve medya okuryazarlığı becerilerine etkilerinin araştırıldığı ikinci kısım, karma yöntem araştırması olarak gerçekleştirilmiştir. Gömülü karma desen şeklinde yapılandırılan çalışmada, nitel veriler deneysel müdahaleye gömülmüş ve bir veri türünün diğerini destekleyici rol oynaması amaçlanmıştır. Araştırmanın nicel boyutu, ön-test/son-test kontrol gruplu yarı deneysel desen olarak planlanmıştır. Çalışma grubu, 2021-2022 eğitim öğretim yılı güz döneminde, Muş iline bağlı resmî bir ortaokulda 7.sınıf düzeyinde öğrenim gören 43 öğrenciden oluşmaktadır. 10 haftalık uygulama sürecinde, deney grubunda (n=21), masalların dönüşümünü içeren medya içerikleri ile tasarlanmış etkinlikler uygulanırken, kontrol grubunda (n=22) mevcut Türkçe ders kitabında yer alan etkinlikler işlenmiştir. Sürecin ilk ve son haftası ön test ve son test uygulamalarına ayrılmıştır. Bu süreçte veri toplama aracı olarak Eğmir ve Ocak (2016) tarafından geliştirilen“eleştirel düşünme becerisi testi”, araştırmacının geliştirdiği“eğlence amacına duyarlı medya okuryazarlığı ölçeği”, yarı yapılandırılmış görüşme formları ve yarı yapılandırılmış gözlem formu kullanılmıştır. Nicel veriler SPSS 28.0 paket programıyla, nitel veriler içerik analizi yöntemiyle incelenmiştir. Araştırma sonucunda, postmodern çocuk medyasında geleneksel masalların, kurgusal ve zamansal düzlemde, toplumsal cinsiyet, ekolojik, sosyo-kültürel içerikli temaları kapsayacak şekilde, fantastik yazına doğru bir dönüşüm gerçekleştirdiği görülmüştür. Dönüşümlerin temel amaçlarının, ana metni eleştirmek, sorgulanabilir ve şimdiki zamanın koşullarına uyumlu hâle getirmek olduğu söylenebilir. Bu tarz dönüşümleri içeren medya içeriklerinin kullanıldığı etkinliklerle tasarlanan uygulamanın, deney grubu öğrencilerinin eleştirel düşünme ve medya okuryazarlığı becerileri üzerinde olumlu etkileri olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu etkinin sonuçlarını gösteren nicel veriler, etkilerin ne yönde ve ne şekilde gerçekleştiğini anlamaya yardımcı nitel verilerle desteklenmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the films that include the transformation of fairy tales in children's media and to determine the effects on students' critical thinking and media literacy skills by applying them at the activity level. In the study, two methods were used to achieve the aim of the study. First; It is a case study that evaluates movies in which fairy tales are transformed in children's media. In this direction, ten children's films, which were released after 2000, containing the transformation of fairy tales, were accepted as documents, and these were interpreted with content analysis. The study was structured with a nested single case pattern, the case of“transformation of fairy tales in children's media”was examined by reducing it to sub-themes. The second part, in which the analyzed films were applied at the activity level and their effects on critical thinking and media literacy skills were investigated, was carried out as mixed-method research. In the study, which was structured as an embedded mixed pattern, qualitative data were embedded in the experimental intervention and it was aimed that one data type plays a supporting role for the other. The quantitative dimension of the research was planned as a quasi-experimental design with pre-test/post-test control group. The study group consists of 43 students studying at the 7th grade in an official secondary school in the province of Muş in the fall semester of the 2021-2022 academic year. During the 10-weeks implementation period, while in the experimental group (n=21), activities designed with media contents including the transformation of fairy tales were implemented, in the control group (n=22) the activities in the current Turkish textbook were processed. The first and last weeks of the process are reserved for pre-test and post-test applications. In this process,“critical thinking skill test”developed by Eğmir and Ocak (2016),“media literacy scale sensitive to entertainment purpose”developed by the researcher, semi-structured interview forms and semi-structured observation form were used as data collection tools. Quantitative data were analyzed with SPSS 28.0 package program and qualitative data were analyzed with the content analysis method. As a result, traditional tales in postmodern children's media; It was seen that it has made a transformation towards fantastic literature, covering the themes of gender, ecological, socio-cultural content in the fictional and temporal plane. It can be derived that the main purposes of the transformations are to criticize the main text, to make it questionable and compatible with the conditions of the present time. It was concluded that the application, designed with activities using media contents containing such transformations, was effective on the critical thinking and media literacy skills of the experimental group students. Quantitative data showing the results of this effect are supported by qualitative data that help to understand how and in what direction the effects occur.
Benzer Tezler
- Çizgi filmlerde ve çocuk dergilerindeki deneyim ve söylemlerin postmodernist ögeler açısından incelenmesi
Examination of experience and discourse in cartoons and children's magazines in terms of postmodernist elements
MERVE KAŞKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NUR HÜMEYRA ÖZDEMİR EREN
- Evin anlam ve temsiliyeti: Resimli çocuk edebiyatındaki görsel ve yazılı veriler üzerinden bir okuma denemesi
Meaning and representation of home: A reading through the visual and written data of the illustrated children's literature
NUR TÜRKOĞLU
- İnternet medyasında suça karıştığı iddia edilen çocuk haberlerinin etiketleme sürecine etkisi
The effect of the news about juveniles allegedly involved in crime in online newspapers on labeling process
HAKAN BOLAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
SosyolojiKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLİHAN ÖĞÜN BOYACIOĞLU
- Sosyal medya'da söylem düşkünü olarak çocuk: Aylan bebek örneği
Children as the social media society declaration: Aylan baby samples
SAHRA KIRATLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
GazetecilikMarmara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HALDUN NARMANLIOĞLU
- Türkiye medyasında 'taş atan çocuklar'ın temsili
The representation of 'stone-throwing children' in Turkey's media
ÖZGE MADEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
GazetecilikAnkara ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BEDRİYE POYRAZ