Sürgün edebiyatı çerçevesinde Ziyâ Paşa'nın eserleri
Works of Ziyâ Paşa in the frame of exile literature
- Tez No: 773543
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İLKNUR TATAR KIRILMIŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 122
Özet
Sürgün, insanın yaratılmasından itibaren toplum düzenini sağlamak için uygulanan bir cezadır. Bu ceza, gönüllü ve zorunlu olarak ikiye ayrılır. Gönüllü sürgünde kişi, kendi isteğiyle bulunduğu yerden veya toplumdan uzaklaşır. Zorunlu sürgünde ise ceza, hükümet tarafından uygulanır. Bu cezadan toplumun her kesimi nasibini aldığı gibi şairler de zaman zaman etkilenir. Bu cezadan etkilenen şairlerden biri de Ziyâ Paşa'dır. Tanzimat Dönemi şairi olan Ziyâ Paşa yazdığı kasidelerle Mabeyn-i Hümâyûn'a girerek saray ehlinden olur. Fakat Sadrazam Âlî Paşa, onu siyasi bir rakip olarak görür ve İstanbul'dan uzaklaştırır. Ziyâ Paşa, sırasıyla Kıbrıs, Amasya ve Samsun-Canik'e gönderilir. Şair, buralarda çok sıkıntı çeker ve devlet onu çoğunlukla desteksiz bırakır. İstanbul'a döndükten sonra Âlî Paşa, tarafından tekrar Kıbrıs'a gönderilmek istenir. Fakat Ziyâ Paşa, buraya gitmenin ölüme gitmek olduğunu düşünerek Avrupa'ya firar eder. Yani zorunlu sürgün olacakken gönüllü sürgün olur. Fakat onun bu sürgünü zorlukları da içerisinde barındırır. Şair, bu zorluklar içerisinde beraber Zafernâme, Rüyâ, Arz-ı Hâl,“Şiir ve İnşâ”, Verâset-i Seniyye Mektupları gibi önemli eserlerini bu sürgünde kaleme alır. Bu çalışmada Ziyâ Paşa'nın eserleri biyografik okuma yöntemiyle sürgün bağlamında ele alınmaktadır. Şairin yazdığı eserler; sürgün öncesi, sürgün ve sürgün sonrası olarak sınıflandırılmış; böylelikle şairin eserlerinde sürgünlüğünün etkisi araştırılmıştır. İnceleme sonucunda Ziyâ Paşa'nın sürgün öncesinde toplumsal konulara fazla değinmediği görülmüştür. Yurt içi sürgününden sonra toplumsal konulara sert bir üsluptan kaçınarak değinmeye başlayan şair, yurt dışı sürgününde ise kişisel husumetinin de etkisiyle Âlî Paşa'yı ve hükümeti sert bir biçimde eleştirir, Osmanlı Devleti'nin kötü gidişatından Âlî Paşa'yı sorumlu tutar. Âlî Paşa vefat ettikten sonra ülkeye dönen Ziyâ Paşa; sürgündeki tavırlarından, yoğun toplumsal ve siyasal eleştirilerden vazgeçer ve birkaç örnek hariç eleştirilerini sonlandırır. Sonuç olarak şair, sürgünün verdiği rahatlık ve Âlî Paşa'ya olan düşmanlığıyla sert eleştirilerde bulunur. Fakat sürgün öncesi ve sürgün sonrasında böyle bir duruma rastlanmaz
Özet (Çeviri)
Exile is a punishment used since the creation of man to maintain social order. There are two types of punishments: voluntary and obligatory. In voluntary exile, a person voluntarily leaves his place or society. In compulsory exile, the punishment is imposed by the government. Poets are also affected by this from time to time, because every part of the society gets its share of this punishment. One of them is Ziya Paşa. Ziya Paşa, a poet of the Tanzimat Period, entered the Mabeyn-i Hümayun with the does he write and became a member of the palace. But Grand Vizier Alİ Paşa sees him as a political rival and drives him away from Istanbul. Ziya Paşa is sent to Cyprus, Amasya and Samsun-Canik respectively. The poet suffers a lot here, and this is often left unsupported. After returning to Istanbul, Ali Paşa is asked to be sent to Cyprus again. But Ziya Paşsa, thinking that going here is going to die, escapes to Europe. In other words, when there will be forced exile, it becomes voluntary exile. But his exile also includes difficulties. However, important works such as Zafername, Rüya, Arz-ı Hal,“Şiir ve İnşa”, Veraset-i Seniyye Mektupları were written in this exile. In this study, after discussing the concept of exile, the works of Ziya Paşa are discussed in the context of exile using the method of biographical reading. The works written by the poet were classified as pre-exile, exile and post-exile; thus, the effect of exile on the poet's works was investigated. Thus, the influence of exile on the poet's works was studied. The investigation revealed that Ziya Paşa hardly dealt with social issues before his exile. The poet, who began to address social criticism in a harsh style after his exile at home, harshly criticizes Ali Paşa and the government due to his personal animosity during his exile abroad, and holds him responsible for the bad course of the Ottoman State. When he returned to the country after Ali Paş's death, Ziya Paşa abandoned his exile attitude and stopped his criticism. As a result, the poet harshly criticizes with the comfort of exile and his hostility towards Ali Paşa. However, such a situation is not found before and after the exile.
Benzer Tezler
- The theme of bare life in Palestinian exile narratives in the aftermath of Al-Nakba
Al-Nakba sonrası Filistin sürgün anlatılarında çıplak hayat kavramı
AYŞEGÜL BOYALI
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
Sosyolojiİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültürel İncelemeler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEYDA YEĞENOĞLU
- Identified exile literature as a concept
Sürgün edebiyatının bir kavram olarak tanımlanması
ŞEYMA KISAKÜREK SÖNMEZOCAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Karşılaştırmalı EdebiyatYeditepe ÜniversitesiKarşılaştırmalı Edebiyat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ BUDAK
- Filistin romanında günlük yaşam temsili (1993 Oslo Antlaşması sonrası)
Representation of daily life in the Palestinian novel (1993-after the Oslo Accords)
NEFİSE ZEHRA KALKANCI
Doktora
Türkçe
2022
Doğu Dilleri ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞÜKRAN FAZLIOĞLU
- Anna Seghers'in eserlerinde toplumsal sorunlara bakış
View on the societal issues in Anna Seghers' works
HASRET GÜNGÖR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Alman Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. NURHAN ULUÇ
- Romancı yönüyle Klaus Mann
Klaus Mann as a novelist
SELİM ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Alman Dili ve EdebiyatıSakarya ÜniversitesiAlman Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ARİF ÜNAL