Muhasebe bilgi kalitesi bağlamında hileli finansal raporlama ve finansal başarı ilişkisi: BİST'te bir uygulama
The relationship of fraud financial reporting and financial success in context of accounting information quality: An application on BIST
- Tez No: 773856
- Danışmanlar: PROF. DR. İDRİS VARICI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ondokuz Mayıs Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 197
Özet
Bilgi çağında önceki dönemlere kıyasla işletmelerde gerçekleşen en önemli değişimlerden biri üretim faktörleridir. Geleneksel üretim faktörlerine bilgi de eklenmiş olup bilgiye sahip olmanın zenginlik kaynağı olduğu, ancak bilgiyi verimli kullanarak gelişme ve ilerleme sağlanacağı anlaşılmıştır. Günümüzde işletme yöneticilerinin kritik zamanda pratik düşünmeleri ve doğru karar vermeleri işletmeleri ekonomik ve süreklilik hedeflerine götüren en önemli etkenlerdendir. Bunu sağlamanın ve güçlü rakiplere karşı hayatta kalabilmenin ön koşullarından biri hiç şüphesiz kaliteli bilgiye sahip olunmasıdır. İhtiyaca uygunluk ve gerçeğe uygun sunum bilginin temel kalite göstergeleridir. İşletme ilgililerinin işletme hakkında bilgi edinmesi, edindiği bilginin ihtiyaca uygun ve gerçeğe uygun olması doğru karar verebilmeleri açısından önemlidir. İşletmelerin finansal açıdan zayıf veya başarısız görünmek istememeleri, bu sebeple başarısızlığı önceden öngörerek önlem almak istemeleri dolayısıyla finansal başarısızlık tahminine ihtiyaç duymaları; bilgi kullanıcılarının da karar verirken doğru bilgiye ulaşmak ve doğru kararlar vermek istemeleri bu çalışma için motivasyon olmuştur. Bu kapsamda çalışmanın amacı, muhasebe bilgi kalitesinin, bilginin ihtiyaca uygunluğu ve gerçeğe uygun sunumu açısından ele alınması, aynı zamanda ihtiyaca uygunluk açısından finansal başarısızlık olasılığı, gerçeğe uygun sunum açısından hileli finansal raporlama olasılığı değerlendirilerek, finansal başarısızlık ile hileli finansal raporlama ilişkisinin tespit edilmesidir. Bu amaçla Borsa İstanbul (BİST) Sınai endeksinde faaliyet gösteren ve verilerine eksiksiz ulaşılabilen işletmelerin 2019 yılı verileri kullanılarak yapılan analizde finansal başarısızlık tahmininde Altman Z“ Skor modeli, hileli finansal raporlama olasılığının tespit edilmesinde ise Beneish modeli kullanılmıştır. Finansal başarısızlığın hileli finansal raporlamayla ilişkisinin tespitinde ise çapraz tablo analizi yöntemi kullanılmıştır. Analizler sonucunda, hileli finansal raporlama ihtimali yüksek/düşük olan işletmeler Beneish modeli yardımı ile tespit edilmiştir. Finansal anlamda başarılı/başarısız olma ihtimali olan işletmeler Altman Z”skor modelinde kullanılan değişkenler ile lojistik regresyon analizi yöntemi ile tespit edilerek doğru sınıflandırma oranları belirlenmiş ve finansal başarısızlık tahmin modelinin tutarlı sınıflandırma kabiliyetine (ihtiyaca uygunluğu) sahip olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Sonuç olarak ise finansal açıdan başarısız olduğu tahmin edilen işletmelerin hileli finansal raporlama ihtimali yüksek olan işletmeler ile anlamlı bir ilişkisi olduğu görülmektedir.
Özet (Çeviri)
In the information age, one of the most important changes in businesses compared to previous periods is the factors of production. Information has also been added to traditional factors of production. It has been understood that having knowledge is a source of wealth, and by using knowledge efficiently, development will be achieved. Today, the right decision of business managers is one of the most important factors that lead businesses to economic and sustainability goals. Undoubtedly, one of the conditions for achieving this and surviving against strong opponents is to have quality information. Relevance and faithful representation are the main quality indicators of information. It is important for those who are interested in the business to obtain information about the business, to ensure that the information obtained is relevance and faithful representation manner in order to make the right decision. Businesses need financial failure forecasting because they do not want to appear financially weak or unsuccessful, therefore they want to take precautions by predicting failure. Therefore, the fact that information users want to the right information and make the right decisions while making decisions has been the motivation for this study. The aim of the study is to evaluate the accounting information quality in terms of relevance and faithful representation of the information, as well as to evaluate the possibility of financial failure terms of relevance and fraudulent financial reporting in terms of faithful representation. It is also to determine whether financial failure creates a predisposition to fraudulent financial reporting. For this purpose, in the analysis made by using the data of the companies operating in the Borsa Istanbul (BIST) Industrial index for the year 2019, the Altman Z“ Score model was used to predict financial failure, and the Beneish model was used to determine the possibility of fraudulent financial reporting. The cross-table analysis method was used to determine the relationship between financial failure and fraudulent financial reporting. As a result of the analysis, companies with high/low probability of fraudulent financial reporting were identified with the Beneish model. Businesses that are likely to be financially successful/unsuccessful were determined by the logistic regression analysis with the variables used in the Altman Z”score model. In addition correct classification rates were determined and it was concluded that the financial failure prediction model had consistent classification capability. As a result, it is seen that there is a significant relationship with fraudulent financial reporting in businesses that are estimated to be financially unsuccessful.
Benzer Tezler
- Araştırma ve Geliştirme (AR-GE) faaliyetlerinin yönetilmesinde muhasebe bilgi sistemini etkileyen faktörler: Türkiye'deki AR-GE merkezleri üzerine bir araştırma
Factors affecting accounting system in managing Research and Development (R&D) activities: A research on R&D centers in Turkey
YAŞAR BAYRAKTAR
- Muhasebe bilgi kalitesi ile sürdürülebilirlik raporlaması ve güvence hizmetleri ilişkisi
The relationship between accounting information quality with sustainability reporting and assurance services
MERVE GÜLMEZ ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeOndokuz Mayıs Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İDRİS VARICI
- Muhasebe bilgi kalitesi ile sürdürülebilirlik raporlaması ve güvence hizmetleri ilişkisi
The relationship between accounting information quality with sustainability reporting and assurance services
MERVE GÜLMEZ ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İşletmeOndokuz Mayıs Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İDRİS VARICI
- Muhasebe bilgi kalitesi açısından kurumsal sosyal sorumluluk, kazanç yönetimi ve finansal performans ilişkisi
The relation of corporate social responsibility, earnings management and financial performance according to accounting information quality
ÖMER YAZAN
- Muhasebe bilgi kalitesinin sermaye piyasasına etkisi: BIST 50 üzerine bir uygulama
The effect of accounting information quality on capital markets: A study on BIST 50
COŞKUN ÇALIŞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Ekonomiİstanbul Ticaret ÜniversitesiSermaye Piyasası Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAŞAK ERDEM