İslam siyaset felsefesinde yasa kavramı
The concept of nâmûs in Islamic political philosophy
- Tez No: 775767
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET CÜNEYT KAYA
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 283
Özet
İnsanın varlığını devam ettirebilmesi ve yetilerini geliştirebilmesi, düzen kavramının merkezinde şekillenen bir yapının kurulmasına bağlıdır. Doğada ve evrende keşfedilen yasalar, bu yapıyı oluşturan en önemli unsurlardır. Keşfettiği bu yasalar sayesinde insan, sürekli olarak değişen ve bu yönüyle düzensizliklere kaynaklık eden doğaya, hatta evrene düzenliliği hâkim kılmaktadır. Böylece belirli yasalara göre işleyen doğa ve evren, insanın anlam dünyasını şekillendiren en önemli unsurlar arasında yer alır. Doğa ve evrenin bir parçası olan insan, burada keşfettiği düzen ve yasalılık ilkesinin kendisini kuşatan toplum için de geçerli olması gerektiğini fark etmiştir. Çünkü iş birliğinin ve düzenin korunabilmesi ve sürdürülebilmesi ancak insanlar arasındaki ilişkileri belirleyen yasaların ihdâs edilmesiyle mümkündür. Başka bir anlatımla, insanın bilinçli bir canlı olmaya başladığı andan itibaren doğa, evren ve en nihayetinde kendi türdeşleri ile ilişki içerisine girmesinden dolayı doğa ve evrene içkin olan düzen ve yasalılık ilkesinin kendi toplumsal yapısı için de geçerli olduğunu düşünmüştür. Bu bağlamda insanın doğa ve evren ile ilişkisini ve bunun neticesinde ortaya çıkan düzen ve yasalılık fikrini, onun toplumsallığından ayrı düşünmek mümkün değildir. Nitekim bunlar bir bütünün parçalarını oluşturmaktadır. Doğa, evren ve toplumsal düzen arasındaki bu ilişki, sosyo-politik yasa meselesinin siyaset felsefesinin en önemli konularından biri olmasını sağlamıştır. İfade edilen anlayış temelinde hazırlanan bu çalışmada, antik Yunan siyaset düşüncesi ve bunun İslâm dünyasına intikali göz önünde bulundurarak, İslâm filozoflarının yasa anlayışı, yasanın kaynağı ve meşruiyeti, yasanın kapsayıcılığı ve müeyyidesi, yasanın sabitliği ve değişkenliği, yasa koyucu kurum ve yasa koyucunun özellikleri konuları merkeze alınarak incelenmektedir.
Özet (Çeviri)
The continuation of human existence and the development of human abilities depend on forming a structure shaped around the concept of order. The laws discovered in nature and the universe are the essential elements forming this structure. Thanks to these laws, humanity makes order dominant over nature and the universe, which is constantly changing and is the source of disorder in this respect. Thus, nature and the universe, which operate according to specific laws, become the essential elements shaping the human world of meaning. Humans, a part of nature and the universe realized that the principle of order and legality they discovered here must also be valid for the society surrounding them. Because the protection and maintenance of cooperation and order are only possible with the establishment of laws that determine the relations between people; in other words, from the moment they began to become conscious beings; they thought that the principle of order and legality inherent in nature and the universe was also valid for their social structure since they had been in contact with nature, the universe, and ultimately with their fellows. In this context, it is impossible to think of humans' relationship with nature and the universe and the idea of order and legality that emerges as a result of this, separately from their sociality, which are parts of a whole. This relationship between nature, the universe, and social order has made the issue of socio-political law one of the essential topics of political philosophy. Based on this understanding, this study examines the understanding of the nâmûs/law of Islamic philosophers, taking into account the ancient Greek political thought and its transmission to the Islamic world, the characteristics of the lawmaker, the source and legitimacy of the law, the inclusiveness and sanction of the law, the constancy and variability of the law.
Benzer Tezler
- Platon ve Farâbî'de adalet
Justice in Plato and Farâbî
GÜLSEREN ALA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
FelsefeAnkara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜRBÜZ DENİZ
- İbn Sînâ felsefesinin teleolojik boyutları
Teleological dimensions of avicenna's philosophy
HATİCE TOKSÖZ
- İslam felsefesi'nde adalet kavramı
The Concept of Justice in Islamic Philosophy
SEDA ENSARİOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
DinUludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YAŞAR AYDINLI
- Fârâbî ve İbn Sînâ'da tahayyül kavramı
The concept of imagination in al-Farabi and Avicenna
NURSEMA KOCAKAPLAN
Doktora
Türkçe
2021
FelsefeBursa Uludağ ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİDAYET PEKER
- İbni Sina ve Gazzali'de vahiy anlayışı
The concept of revelation at avicenna and Ghazzali
ZÜBEYİR OVACIK