Irk Bitig kitabının metin dil biliminde metin merkezli ölçütler bakımından incelenmesi
Investigation of the Irk Bitig book in text-centered criteria in textlinguistics
- Tez No: 775937
- Danışmanlar: PROF. DR. YUSUF AVCI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Eğitim ve Öğretim, Linguistics, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türkçe Eğitimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 109
Özet
Günümüzde klasik dil çalışmaları geride kalmış, değişen ve gelişen toplumla birlikte özellikle son yüzyılda çağdaş dil bilim yöntemleri önem kazanmıştır. Metin dil bilimi de bu yöntemlerin çalışma alanlarından biridir. Biz de çalışmamızda Uygur Dönemi'ne ait olan Irk Bitig kitabını modern dil bilimi yöntemlerinden biri olan metin dil bilimi üzerinden açıkladık. Irk Bitig, günümüzden on iki yüzyıl önce yazılmış ve eski Türklerdeki siyasi yaşama, yönetici ve yönetilen ilişkilerine, dinî inanışlara kadar o dönemdeki insanların gündelik ilişkilerine ve hayatına dair önemli veriler sunar. Irk Bitig konuşma diliyle yazılmış, iyi ve kötü ayrımı üstüne kurulmuştur. Bu ayrım, metinde şans sayılarına göre numaralandırılmış altmış beş adet fal ile sunulmaktadır. Her biri birbirinden bağımsız altmış beş falın kendine ait hikâyeleri ve sonuçları bulunmaktadır. Bu çalışmada söz konusu fallar modern dil bilimine uygun olarak bütüncül olarak ele alınıp bağlaşıklık ve tutarlılık bakımından incelenmiştir.
Özet (Çeviri)
Today, classical language studies have been left behind, and contemporary linguistic methods have gained importance, especially in the last century, with the changing and developing society. Text linguistics is one of the fields of study of these methods. In our study, we explained the book Irk Bitig, which belongs to the Uyghur Period, through text linguistics, which is one of the modern linguistics methods. Irk Bitig was written twelve centuries ago and is based on the distinction between good and bad, written in colloquial language and presenting important data about the daily relations and life of the people of that period, including the political life, the relations between the ruler and the ruled, and the religious beliefs of the ancient Turks. This distinction is presented in the text with sixty-five fortunes numbered according to the luck numbers. Sixty-five fortune-tellings, each of which are independent of each other, have their own stories and consequences. In this study, the aforementioned horoscopes are handled holistically in accordance with modern linguistics and examined in terms of cohesion and consistency.
Benzer Tezler
- Irk Bitig'in söz dizimi
Syntax of Irk Bitig
YASEMİN DELEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve EdebiyatıRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÜMİT HUNUTLU
- Irk Bitig ve runik harfli metinlerin dili
Irk Bitig and the language of runic manuscripts
FİKRET YILDIRIM
Doktora
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıYıldız Teknik ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖLMEZ
- Irk Bitig gramer incelemesi
Irk Bitig grammar examination
GAMZE ÇELİKELOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Türk Dili ve EdebiyatıEskişehir Osmangazi ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FERRUH AĞCA
- Irk Bitig ve kâğıda yazılı Türk runik harfli metinler üzerine açıklamalı bibliyografya
An annotated bibliography on Irk Bitig and Turkis runic letters written on paper
CEYLAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİnönü ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZLEM DEMİREL DÖNMEZ
- Irk Bitig ve Körüm Bitig fal kitaplarının metindilbilimsel yapısı
Textlinguistics structure of fortune books Irk Bitig and Korum Bitig
FATMA BELENKÖYLÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DilbilimPamukkale ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET VEFA NALBANT