Tip 2 diyabetli yaşlı bireylerin diyabete özgü öz bakım davranışlarının ve diyabet yükünün incelenmesi
Investigation of diabetes-specific self-care behaviors and diabetes burden of older people with TYPE 2 diabetes
- Tez No: 776867
- Danışmanlar: PROF. DR. YAHYA KUYUCUOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Diyabet Yükü, Öz Bakım, Tip 2 Diabetes Mellitus, Yaşlı Birey, Diabetes Burden, Older People, Self Care, Type 2 Diabetes Mellitus
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Selçuk Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Bu çalışma tip 2 diyabeti olan yaşlı bireylerde diyabet yükünün öz bakım davranışları ile ilişkisini incelemek amacıyla tanımlayıcı tasarımda yapılmıştır. Araştırmanın evrenini Konya Selçuk Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları polikliniğine başvuran bireyler oluşturmuştur. Araştırmanın örneklem büyüklüğü 238 kişidir. Veriler Standardize Mini Mental Test (SMMT), Kişisel Bilgi Formu, Yaşlılarda Diyabetin Yükü Ölçeği ve Diyabet Sağlığını Geliştirme Öz Bakım Ölçeği kullanılarak toplanmıştır. Verilerin analizinde bağımsız gruplarda t testi, OneWay ANOVA, Pearson Korelasyon testi, Mann Whitney-U, Kruskal Wallis ve Spearman Korelasyon testi kullanılmıştır. Araştırmaya katılan yaşlı bireylerin yaş ortalaması 68,79±3,90 yıldır. %55,9'unun kadın, %42,9'unun ilkokul mezunu ve %65,2'sinin ekonomik durumlarının orta seviyede olduğu belirlenmiştir. Yaşlı bireylerin beden kütle indeksi ortalamaları 29,49±5,33, diyabet tanı süresi ortalaması 152,47±96,58 aydır. Yaşlılarda Diyabetin Yükü Ölçeği'nde alınan toplam puan ortalaması 52,16±11,5 ve Diyabet Sağlığını Geliştirme Öz Bakım Ölçeği toplam puan ortalaması 89,92±15,50 olarak saptanmıştır. Yaşlılarda Diyabetin Yükü Ölçeği'nin eğitim durumu, beden kütle indeksi, tedavi şekli, sağlık kuruluşuna başvurma durumu, diyabet komplikasyonu varlığı ve kronik rahatsızlık durumundan etkilendiği saptanmıştır. Etkili olan belirleyici faktörlerin diyabetin yükü üzerindeki değişimin %17'sini açıkladığı belirlenmiştir. Diyabet Sağlığını Geliştirme Öz Bakım Ölçeği ise yaşanılan yer, birlikte yaşanılan kişi ve diyabet süresi değişkenleri açısından farklılaşmaktadır. Etkili olan belirleyici faktörlerin diyabete özgü öz bakım düzeyi üzerindeki değişimin % 0,69'unu açıkladığı belirlenmiştir. İki ölçek arasında negatif yönlü çok zayıf kuvvette ilişki saptanmıştır. Sonuç olarak tip 2 diyabetli yaşlı bireylerin diyabet yüklerinin ve öz bakım davranışlarının orta düzeyde olduğu saptanmıştır. Tip 2 diyabeti olan yaşlı bireylerde diyabet yükünün azaltılmasında hastalığa bağlı gelişebilecek komplikasyonların önlenmesi/geciktirilmesi açısından bireylerin takip ve izlemi yapılmalı, eğitim verilmeli; diyabet yönetiminin etkili sürdürülmesinde öz bakım davranışlarının geliştirilmesine yönelik bireye özgü güçlendirme programları planlanmalıdır.
Özet (Çeviri)
This study was conducted in a descriptive to examine the relationship between diabetes burden and self-care behaviors in older people with type 2 Diabetes Mellitus. The population of the study consisted of individuals who applied to Konya Selcuk University Medical Faculty Hospital Endocrinology and Metabolism Diseases polyclinic. The sample size of the study is 238 people. Data were collected using the Standardized Mini-Mental Test (SMMT), Personal Information Form, Diabetes Burden Scale in the Elderly, and Diabetes Health Promotion Self-Care Scale. In the analysis of the data, independent samples t test, OneWay ANOVA, Pearson Correlation test, Mann Whitney-U, Kruskal Wallis and Spearman Correlation test were used. The mean age of the older peoplep articipating in the study was 68.79±3.90 years. It was determined that 55.9% were women, 42.9% were primary school graduates, and 65.2% had a moderate economic status. The mean body mass index of the older peopleis 29.49±5.33, and the mean duration of diabetes diagnosis is 152.47±96.58 months. The total mean score of the Burden of Diabetes in the Elderly Scale was 52.16±11.5, and the total mean score of the Diabetes Health Promotion Self-Care Scale was 89.92±15.50. It has been determined that the Burden of Diabetes in the Elderly Scale is affected by education status, body mass index, applying to a health institution, diabetes complications and chronic illness. It was determined that the effective determinants explained 17% of the change in the burden of diabetes. The Diabetes Health Promotion Self-Care Scale, on the other hand, differs in terms of place of residence, living together with a person and duration of diabetes. It was determined that the effective determinants explained 0.69% of the change in diabetes-specific self-care level. There was a negative and very weak relationship between the two scales. As a result, it was determined that the diabetes burden and self-care behaviors of older people with type 2 diabetes were moderate. In order to reduce the burden of diabetes in older people with type 2 diabetes, individuals should be followed up and monitored, and education should be given in order to prevent/delay complications that may develop due to the disease; Individual-specific strengthening programs should be planned to develop self-care behaviors in the effective maintenance of diabetes management.
Benzer Tezler
- Nonalkolik yağlı karaciğer hastalığı ile aterojenik parametreler arasındaki ilişki
The relationship between nonalcoholic fatty liver disease and atherogenic parameters
MİRAY AYDOĞAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
İç HastalıklarıErzincan Binali Yıldırım Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ÖZÇİÇEK
- Türk toplumunda diyabet risk skorlarının karşılaştırılması
Comparison of diabetic risk scores in Turkish society
HAVVA TUĞBA KİPER
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
İç HastalıklarıSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ÇARLIOĞLU
- Tip 1 diyabetes mellitus tanılı olgularda çölyak hastalığı sıklığının araştırılması
Investigation of the prevalence of celiac disease in cases with type 1 diabetes mellitus
FUNDA YILDIZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıTrakya ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİLİZ TÜTÜNCÜLER
- Development of mirna biomarkers for the differentiation between gingivitis and periodontitis: A pilot study
Gingivitis ve periodontitis ayrımı için mirna biyobelirteçlerinin geliştirilmesi: Pilot çalışma
DHAFIR LATIEF FAYADH FAYADH
Doktora
İngilizce
2023
BiyokimyaSüleyman Demirel ÜniversitesiKimya Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA CALAPOĞLU
- İnsülin ve oral antidiyabetik kullanan diyabetli yaşlılarda hastalığa ilişkin tutum ve problem alanlarının karşılaştırılması
Comparison of disease-related attitudes and problem areas in elderly with diabetes using insulin and oral antidiabetics
MERVE KAYALIOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. YASEMİN YILDIRIM USTA