Türkiye'de kamu sağlık harcamalarının finansmanı, sürdürülebilirliği ve temel belirleyicileri
Financing, sustainability and key determinants of public health expenditures in Turkey
- Tez No: 777178
- Danışmanlar: PROF. DR. EYYUP ECEVİT
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Kamu sağlık harcamaları, Temel belirleyiciler, ARDL sınır testi, FMOLS tahmincisi, Türkiye ekonomisi, Public health expenditures, Key determinants, ARDL bound test, FMOLS estimator, Turkish economy
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erciyes Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Bu çalışmanın temel amacı Türkiye'de kamu sağlık harcamalarının finansmanının nasıl sağlandığı ve finansmanın sürdürülebilirliğinin yanında sağlık harcamalarını etkileyen faktörleri 1980-2019 dönemi için araştırmaktır. Bu amaçla teorik ve ampirik literatürden yararlanarak kamu sağlık harcamalarının bağımlı değişken, 65 yaş ve üstü nüfus, finansal gelişme, karbondioksit emisyonu, GSYİH (kişi başına düşen reel gelir) ve kentleşme değişkenlerinin ise bağımsız değişkenler olduğu bir regresyon modeli kurulmuştur. Çalışmada değişkenler arasındaki uzun dönem ilişkinin tespit edilmesinde ARDL yöntemi uzun dönem katsayıların tahmin edilmesinde ise FMOLS tahmin tekniği kullanılmıştır. ARDL yöntemi ile yapılan analiz neticesinde serilerin eşbütünleşik oldukları belirlenmiştir. FMOLS tahmin tekniği ile yapılan analiz neticesinde ise uzun dönemde ekonomik büyüme ile kamu sağlık harcamaları arasında istatistiki olarak anlamlı bir ilişki bulunamamıştır. Ayrıca uzun dönemde 65 yaş ve üzeri nüfus, karbondioksit emisyonu ve kentleşmenin kamu sağlık harcamalarını artırdığı, finansal gelişmenin ise kamu sağlık harcamalarını azalttığı bulgularına ulaşılmıştır. Bu sonuçlardan yararlanarak Türkiye ekonomisinde sağlık harcamaları ile ilişkili olarak bazı politika önerilerinde bulunulmuştur. Bu öneriler kısaca aile hekimliğinin güçlendirilmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarına yatırım yapılması, finansal gelişmeye yönelik çalışmaların yapılması ve düzenli çevre oluşturulmasına yönelik mevzuat çıkartılması başlıklarından oluşmaktadır.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this study is to investigate how public health expenditures are funded, whether that financing is sustainable, and what factors influence those expenditures in Turkey from 1980 to 2019. Using theoretical and empirical literature, a regression model has been constructed for this purpose. In this model, public health expenditure is the dependent variable, and the independent variables are the population of 65 and older, financial development, carbon dioxide emission, GDP (per capita), and urbanization. İn the study, the ARDL method was employed to determine the long-term relationship between the variables, whereas the FMOLS estimation technique was used to estimate the long-term coefficients. Using the ARDL method, the series were found to be cointegrated. As a result of the analysis made with FMOLS estimation technique, no statistically significant relationship was found between economic growth and public health expenditures in the long run. Additionally, over the long run, the population of 65 and older, carbon dioxide emission, and urbanization were found to increase public health expenditures, while financial developments reduced public health expenditures. In the discussions, some recommendations and implications were presented in relation to health expenditures in the Turkish economy. Briefly, these recommendations include the topics of strengthening family medicine, investing in renewable energy resources, carrying out studies for financial development, and issuing legislation for creating an orderly environment.
Benzer Tezler
- Sağlık harcamalarında global bütçe uygulaması ve Türkiye örneği
Global budget application in health expenditures and Türkiye example
BURCU USTA
- Sağlık sisteminin dönüşümünde finansmanın rolü: Araçsallaştırılan sosyal güvenlik
The role of financing in the transformation of the healthcare system: Instrumentalized social security
ERGİN DİNÇ
Doktora
Türkçe
2025
Kamu YönetimiAnkara ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. OZAN ZENGİN
- Sağlık finansman sistemlerinin değerlendirilmesi: Türkiye ile OECD ülkeleri arasında karşılaştırma
Evaluation of health financing systems: Comparison between Türkiye and OECD countries
BURAK FURKAN ULUBEYOĞLU
- Türkiye sağlık sektöründe 2003-2023 yılları büyüme dinamikleri
The growth dynamics of the Turkish healthcare sector in the years 2003-2023
AYŞE YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sağlık YönetimiYeditepe ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HATİCE GAYE GENCER
- Sürdürülebilir kalkınma hedefleri kapsamındaki sağlık hedeflerinin değerlendirmesi: Türkiye ve örnek ülke karşılaştırması
Evaluation of health targets within the scope of sustainable development goals: Comparison of Turkey and sample countries
ÇİĞDEM UĞAN
Doktora
Türkçe
2025
Sağlık YönetimiSakarya ÜniversitesiSağlık Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT AKBOLAT