Antik roma tiyatrolarında tahliye analizi: aspendos tiyatrosu örneği
Analysis of evacuation in ancient roman theaters: the case of aspendos theater
- Tez No: 777515
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ABDURRAHMAN YAĞMUR TOPRAKLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gazi Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
Yapıların güvenli olup olmadığının önemli ölçütlerinden biri güvenli tahliyenin sağlanabilmesidir. Antik tiyatro gibi tarihi miras değeri olan ve kullanıcı yoğunluğu yüksek olan yapılarda tahliye etkinliği önemlidir. Bu yapılarda modern tahliye standartları sağlanamayabilir. Bu çalışmada Antalya ili Serik İlçesinde bulunan, Antik Roma tiyatrosu olan Aspendos Tiyatrosu'nun tahliye durumu incelenmektedir. Bu araştırmada öncelikle tiyatronun güncel kullanımında gözlemsel inceleme de bulunulmuştur. Sonrasında ise bilgisayar destekli benzetim çalışması ile tahliye durumu incelenmiştir. Gözlemsel tahliye ölçümü 20 Eylül 2021 tarihinde bir konser etkinliği sonrasında yapılmıştır. Daha sonra ilgili yapının bilgisayar destekli özne tabanlı (agent-based) benzetim modeli oluşturulmuş ve 5 farklı senaryoda model çalıştırılarak bulgular değerlendirilmiştir. Gözlemsel incelemede 1233 kişinin tahliye süresi 16 dakika olarak ölçülmüştür. Aynı kişi sayısı senaryo 00'da benzetim modeli ile denenmiş ve tahliye süresi 7 dakika 27 saniye olarak ölçülmüştür. Sonrasında, NFPA 101 ve Türkiye Yangın Yönetmeliğinde belirtilen standartlar dikkate alınarak binaya ait tam kullanıcı yükü hesaplanmıştır. 5882 kişi ile yürüme hızı (1,19 m/s ve 1,38 m/s), binanın günümüzde kullanılan çıkış sayısı ile orijinal tasarımında bulunan çıkış sayısı dikkate alınarak 4 adet senaryo belirlenmiştir. Buna göre tahliye süresi senaryo 01a'da 28 dakika 37 saniye; senaryo 01b'de 22 dakika 14 saniye; senaryo 02a'da 19 dakika 26 saniye; senaryo 02b'de 17 dakika 20 saniye olarak ölçülmüştür. Antik tiyatroların tahliyesi ile ilgili literatürde yapılmış çok sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu çalışma ile ilgili alana katkı sunulmaktadır. Aktif olarak kültürel faaliyetlerde kullanılan bu ve benzeri yapılarda emniyetli kullanım açısından kullanıcı yükü sınırlamasına gidilmesi, yönlendirme sistemlerinin kullanılması, giriş ve çıkış sayısının arttırılması gibi tavsiyelerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
One of the important criteria of the safety of the structures is to ensure safe evacuation. Evacuation efficiency is important in buildings with historical heritage value and high user density, such as ancient theaters. Modern evacuation standards may not be met in these structures. In this study, the evacuation activity of Aspendos Theater, which is an ancient Roman theater in Serik District of Antalya province, is examined. In this research, first, an observational study was made in the current use of theater. Afterwards, the evacuation efficiency was examined with a computer-aided simulation study. Observational evacuation measurement was made after a concert event on September 20, 2021. Then, a computer-assisted agent-based simulation model of the relevant structure was created, and the findings were evaluated by running the model in 5 different scenarios. In the observational study, the evacuation time of 1233 people was measured as 16 minutes. An attempt was made with the same number of people with the simulation model in scenario 00 and the evacuation time was measured as 7 minutes and 27 seconds. Afterwards, the full occupant load of the building was calculated by considering the standards specified in NFPA 101 and Turkish Fire Regulations. 4 scenarios were determined considering the walking speed (1.19 m/s and 1.38 m/s) with 5882 people, the exit points used today and the exit points in the original design. Accordingly, the evacuation time is 28 minutes 37 seconds in scenario 01a; 22 minutes 14 seconds in scenario 01b; 19 minutes 26 seconds in scenario 02a; In scenario 02b, it was measured as 17 minutes and 20 seconds. There are very limited studies in the literature on the evacuation of ancient theaters. This study contributes to the related field. Recommendations such as limiting the user load, using guidance systems, increasing the number of entrances and exits were made in terms of safe use in these and similar structures that are actively used in cultural activities.
Benzer Tezler
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN
- İznik Tiyatrosu örneğinde Roma tiyatrolarının mimari özellikleri
Architectural features of the Roman theaters in example of Nicaea Theater
İREM DEĞER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
ArkeolojiDokuz Eylül ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ KAZIM ÖZ
- From mythos to epos the rebellion of tragedy against the doctrines
Mitos'tan Epos'a: Trajedinin doktrinlere başkaldırışı
GÜRSEL ERKARSLAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2002
İngiliz Dili ve EdebiyatıDicle ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. N. NİLGÜN ARITÜRK
- Troas bölgesindeki Yunan ve Roma tiyatroları
Ancient Greek and Roman theaters of Troas region
MERT ÇALIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
ArkeolojiÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiArkeoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. VEYSEL TOLUN