Serahsî'nin el-Mebsût isimli eseri bağlamında Hanefilerde ruhsat uygulamaları
Resolution themes (Applications) for Hanedfi madhhab in Serahsî's Mebsût
- Tez No: 777559
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HİLAL ÖZAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 102
Özet
Beşinci asrın en önemli Hanefî âlimlerinden birisi olan Serahsî Horasan'ın Serahs şehrinde doğmuştur. Çocukluk yılları hariç hayatının büyük bir bölümünü Maveraünnehir, Fergana ve Özkent şehirlerinde geçirmiştir. Fıkıh alanında usûl ve fürû'ya dair pek çok eser kaleme almıştır. Eserlerinin çoğunu imkansızlıklar içerisinde hapishanede yazmıştır. Hapishanede yazdığı otuz ciltlik Mebsût isimli eser fıkıh literatürü içerisinde çok önemli bir yere sahiptir. Tez konusu olarak, fürû' fıkhın bütün konularını ele alan bu önemli eserdeki ruhsat hükümleri örneğinde Hanefî mezhebinde ruhsat hükümleri ele alınmıştır. Ruhsat hükümler kulların karşılaştığı ârızî hallere (zaruret ve meşakket gibi) bağlı olarak aslî hükmü terk etme imkânı veren geçici hükümlerdir. Mebsût adlı eserde ruhsat hükmü olarak; sırta secde etmek, mesh yapmak, korku namazı kılmak, yolculukta oruç tutmak, yolcunun ve hastanın Ramazan ayında oruç tutmaması, hastalık halinde oruç tutmak, Ramazan hilalini gökyüzü kapalıyken gördüğüne dair tanıklık etmek, hayızlı kadının veda tavafı yapması, şeytan taşlama da üç gün zevalden önce taş atmak, av hayvanı ile hareme girmek, harem de ot koparmak ve diken kesmek, ihramlı iken kadına yaklaşmak, lukata, selem akdi, alışverişte arâyâ, kadıların tanığa hatırlatmada bulunması, kadıların defterinde tanıklık yazılı bulunması, su kullanma ruhsatı, zaruret durumunda içki içmek ve haram et yemek, ikrah, dilenmek, az ile yetinmek şeklinde yirmi iki hüküm tespit edilmiştir. Serahsî bu hükümleri mezheplere göre tahlil etmiş, sistematik ve felsefi bir yaklaşımla ele almıştır. Ruhsat ile ilgili hükümleri ayet ve hadislerle desteklemiş, mezheplerin görüşlerini tarafsız bir şekilde tahlil etmiştir.
Özet (Çeviri)
Serahsi, one of the most important Hanafi scholars of the fifth century, was born in the city of Serahs in Khorasan. Except for his childhood years, he spent most of his life in the cities of Maveraünnenir, Fergana and Özkent. He wrote many works on usȗl and furu in the field of fikh. He wrote most of his works in prison under impossibilities. The thirty-volume work named Mebsȗt, which he wrote in prison, has an important place in the literature of fikh. As the subject of the thesis, in the example of license provisions in this important work, which deals with all the subjects of furu fikh, license provision in the Hanafi school are discussed. License provisions are temporary provisions that allow the subjects to abandon the original provision depending on the incidental situations (such as necessity and hardship). As a license provision in the work of called Mebsȗt, there have been identified in twenty-three circumstances such as prostating on the back, anointing, praying on the journey, praying in fear, fasting on the journey, not fasting during Ramadan, fasting in case of illness, witnessing that he sees the Ramadan crescent when the sky is cloudy,menstruating woman doing farewell circumambulation of Kaaba, throwing stones three days before dawn in Stoning the devil, entering al-Haram with game animals, plucking grass and cutting thorns in the harem, approaching a woman while in ihram, lost article, selem contract, arâyâ in shopping, reminders to the witness by the judges, having a witness written in the book of the judges, license to use water, in the case of necessity in drinking hamr and eating haram meat, bludgeoning, begging and being content with little. Serahsi analyzed these provisions according to sects and took them with a systematic and philosophical approach. He supported the provisions related to license with verses and hadiths and analyzed the views of the sects in an impartial way.
Benzer Tezler
- Serahsi'nin el-Mebsût isimli eseri özelinde namaz ibadetine dair Hanefî imamlarının görüş ayrılıkları ve gerekçeleri
'Hanafi İmams' differences of opinion on prayer in Sarahsī's al-Mabsut'
ZEHRA BERNA GÖKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HADİ ENSAR CEYLAN
- Serahsî'nin el-Mebsût adlı eserınde örfe bağlı istihsân uygulamaları
İstihsân practices based on custom in Serahsī's al-Mabsūt
YUNUS EMRE AKTAŞ
Yüksek Lisans
Arapça
2023
DinGAZİANTEP İSLAM BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEKİR KARADAĞ
- Serahsî'nin alışveriş bahislerindeki tercihleri
Serahsi's preferences in sales contracts
SHARİF ABDUL BASED
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İSMAİL BİLGİLİ
- Alâuddîn el-Üsmendî'nin (Ö. 552/1157) Ṭarîḳatü'l-Ḫilâf adlı eserinde fıkhî istidlâl
Alāuddīn al-Usmendī's fikhî istidlāl in his work Tarīqatu'l-Hilāf
KADİR DEMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İRFAN İNCE
- Ömer Hilmi Efendi ve İthâfu'l-Ahlâf fi Ahkâmi'l-Evkâf isimli eseri
Ömer Hilmi Efendi and his book called Ithâfu?l-Ahlâf fi Ahkâmi?l-Avkâf
MÜNİR YAŞAR KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
DinUludağ ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUNUS VEHBİ YAVUZ