Serahsî'nin el-Mebsût adlı eserınde örfe bağlı istihsân uygulamaları
İstihsân practices based on custom in Serahsī's al-Mabsūt
- Tez No: 820072
- Danışmanlar: DOÇ. DR. BEKİR KARADAĞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Arapça
- Üniversite: GAZİANTEP İSLAM BİLİM VE TEKNOLOJİ ÜNİVERSİTESİ
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İslam Hukuku Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 105
Özet
İslam hukuku geniş müktesebatıyla geçmişten günümüze ışık tutmaktadır. Bu büyük müktesebat içerisinde İslam hukukunun temel kaide ve yöntemleri ayrı bir önemi haizdir. Bu kaideler geçmişte yapılmış içtihat faaliyetlerinin anlaşılmasını kolaylaştırmaktır. Günümüzde ise yeni ortaya çıkan meseleler hakkında nasıl bir çıkış yolu izlenmesi gerektiği noktasında bizlere yardımcı olmaktadır. İslam Hukuk Usulünün temel kaide ve yöntemlerden biri olan istihsan, asli deliller kısmına mukabil olan fer'î deliller arasında değerlendirilmiştir. İstihsan nas, icma, maslahat ve örf gibi sebepler neticesinde meydana gelmektedir. Çalışmamızın konusu ise söz konusu sebeplerden örftür. Bu çalışmada Serahsî'nin el-Mebsût isimli eseri merkeze alınarak Hanefîlerin istihsana bakışı ortaya koyulmaya çalışılmıştır. Bununla beraber istihsan sebeplerine de değinilmiştir. İstihsan yönteminin kadim Hanefî uleması nezdinde ki durumu ile beraber istihsan ve örf ile alakalı el-Mebsût eseri merkezinde bir takım usul sorularına dair cevaplar bulunmaya çalışıldı. Örf sebebiyle istihsan uygulamaları ele alınarak bu uygulamalar üzerinden nasıl anlaşılıp nasıl uygulandığı tespit edilmeye gayret edildi. Kıyas ve istihsan konusunda bir arada verilen uygulamalarda kıyas gibi hüccet olduğu halde istihsanın zorunlu olarak uygulanma sebebi tespit etme çalışıldı. Örfün değişmesi durumunda örf sebebiyle istihsan uygulamalarında değişiklik konusunda örnekler üzerinden cevaplar bulunmaya çalışılmıştır. İstihsan uygulamasının keyfi bir durum olup olmadığı kıyas merkeze alınarak ortaya konulmaya çalışıldı. Bununla beraber Serahsî'nin kendi ifadeleri ile örf sebebiyle istihsan olan uygulamaların tamamı tespit edilmeye çalışıldı. Bu araştırmada örnekler üzerinden kaideye dair bilgiler elde edilmeye gayret gösterilmiştir.
Özet (Çeviri)
With its broad acquis, Islamic law sheds light from the past to the present. Within this great acquis, the basic rules and methods of Islamic law have a special importance. These rules are to make it easier to understand the ijtihad activities done in the past. Today, it helps us in the point of how to follow a way out about newly emerging issues. Istihsan, which is one of the basic rules and methods of the Islamic Legal Procedure, has been evaluated among the secondary evidences that correspond to the main evidences. Istihsan occurs as a result of reasons such as nas, ijma, maslahad and custom. The subject of our study is custom due to these reasons. In this study, it has been tried to reveal the view of Hanafis to istihsan by taking Serahsi's work called al-Mebsût to the center. However, the reasons for istihsan are also mentioned. Along with the situation of the istihsan method in the eyes of the ancient Hanafi scholars, it was tried to find answers to some procedural questions in the center of al-Mabsût's work related to istihsan and custom. Orfen istihsan practices were discussed and it was tried to determine how they were understood and applied through these practices. In the applications given together on qiyas and istihsan, it has been tried to determine the reason why istihsan is obligatory even though there is huccet like qiyas. In case of a change in custom, it has been tried to find answers on the subject of changes in custom istihsan practices through examples. Whether the practice of istihsan is an arbitrary situation or not has been tried to be revealed by taking the analogy to the center. In addition, all of the practices that are customarily istihsan with Serahsi's own expressions were tried to be determined. In this study, an effort was made to obtain information about the base through examples.
Benzer Tezler
- Serahsi'nin el-Mebsut adlı eserinde icma kavramı (kitabu'l-büyû' özelinde)
The concept of ijma in serahsi̇'s book named el-Mebsut (spesific to kitab al-büyu')
ZEYNEP TECİMER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
DinRecep Tayyip Erdoğan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞEVKET TOPAL
- Şemsüleimme Serahsî'nin 'El-Mebsût' adlı eserinde İmam Şâfiî'ye atfedilen görüşlerin tespit ve incelenmesi (ibadetler bağlamında zekât, oruç ve hac özelinde)
Determination and examination of the views attributed to Imam Shafii in the work of Şemsüleimme Serahsi named 'Al-Mebsût' (zakat, fasting and hajj in the context of worship)
MEHMET ALİ ÖZTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
DinKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN ÖZER
- Bir sire kaynağı olarak Serahsî'nin el-Mebsut adlı eseri
Al-Mabsut of Sarakhsi as a source of the sirah
HAVVA ESMA AKIŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
DinDokuz Eylül Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RIZA SAVAŞ
- Hâkim eş-Şehîd el-Mervezî'nin el-Kâfî Adlı Eserinin Kitâbü'l-Vekâlet bölümünün tahkik ve tahlili
Analysis and critical edition of the Kitāb al-Wikāla Section of Hākim al-Shahīd al-Marwazi's Work Named al-Kāfī
NESLİHAN DEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
DinTrabzon ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ŞENOL SAYLAN
- Alâuddîn el-Üsmendî'nin (Ö. 552/1157) Ṭarîḳatü'l-Ḫilâf adlı eserinde fıkhî istidlâl
Alāuddīn al-Usmendī's fikhî istidlāl in his work Tarīqatu'l-Hilāf
KADİR DEMİROĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
DinSakarya ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İRFAN İNCE