Medya etik ilkelerinin izlenmesinde gazetecilik sendikalarının rolü
The role of journalists' unions in monitoring media ethics
- Tez No: 778700
- Danışmanlar: PROF. DR. HÜSEYİN BARIŞ DOSTER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 232
Özet
Gazetecilik sendikaları, birçok ülkede 20. yüzyılın ilk yarısı boyunca gazetecilik ilkelerinin belirlenmesi ve izlenmesi konusunda önemli bir rol üstlenmiştir. Ancak sendikal örgütlenmenin sekteye uğradığı 1970'lerle birlikte sendikaların gücü azalmış, basın konseyi ve ombudsmanlık gibi kurumlar medyanın özdenetimi açısından öne çıkmıştır. Bunun yanında, 2010'lu yıllarla birlikte Batı'da ve Türkiye'de gazetecilik sendikalarının yeniden güç kazandığından ve mesleki işlevlerini güçlendirmesinden söz edilebilmektedir. Bu çalışmada, Türkiye'deki gazetecilik sendikalarının 2010 ile 2022 yılları arasındaki mesleki faaliyetlerine odaklanılarak, gazetecilik sendikalarının gerek medya etiğinin izlenmesi, gerek gazetecilik ilkelerinin belirlenmesi, gerekse medya alanının düzenlenmesine yönelik çalışmaları bağlamında bir medyada özdenetim kurumu olarak görülüp görülemeyeceği sorusuna yanıt aranmıştır. Bu amaçla, sendikaların kurumsal işleyişleri, mesleki faaliyetleri, ulusal ve uluslararası alanda kurdukları iş birlikleri, kendi bünyelerinde oluşturdukları mesleki birimler, medya etiği açısından sembolik değer taşıyan örnek olaylarda aldıkları tutumlar ve bu tartışmalara müdahale yöntemleri incelenmiştir. Bu doğrultuda Türkiye Gazeteciler Sendikası ve DİSK Basın-İş'in yönetim kurulunda görev yapan sekiz yönetici ile derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Araştırma sonucunda gazetecilik sendikalarının, gazetecilik meslek örgütlerinin güçsüzleşmesinin de etkisiyle, 2010-2022 yılları arasında, medya alanında mesleki işlevleriyle ön plana çıktıkları; basın ve ifade özgürlüğünün korunması, mesleki özerkliğin savunulması ve nitelikli bir gazetecilik pratiği için uygun koşulların sağlanması taleplerinin sendikaların temel gündemleri olduğu; yeni medya odaklı gazetecilik eğitimleri ile gazetecilerin güncel sorunlarına yönelik etkinliklerin çoğunlukla sendikalar tarafından düzenlendiği ve güncel etik tartışmalara sendikaların düzenleyici ve denetleyici bir yerden müdahale etmeye gayret gösterdiği görülmüştür. Bu bağlamda gazetecilik sendikalarının medyada özdenetim işlevi yüklendikleri, etkisizleşen meslek örgütlerinin yarattığı boşluğu doldurmaya çalıştıkları ve sahip oldukları sendikal örgütlenme ve Toplu İş Sözleşmesi gibi araçlarla bu alanda, geleceğe yönelik de, bir potansiyel taşıdıkları değerlendirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Journalists' unions played an important role in establishing and monitoring journalistic principles in many countries during the first half of the 20th century. However, in the 1970s, when union organizing was interrupted, the power of unions declined, and institutions such as the press council and the ombudsman came to the fore in the area of media self-regulation. In the 2010s, journalists' unions in the west and Turkey have regained their strength and reinforced their professional roles. By focusing on the professional activities of journalist unions in Turkey between 2010 and 2022, this study seeks an answer to the question of whether journalist unions could be seen as a self-regulating institution in the media in the context of monitoring media ethics, determining journalism principles, and regulating the field of media. Therefore, this study examines the institutional functions of the unions, their professional activities, the collaborations they have established in the national and international arenas, the professional units they have formed within their own institutional structure, the stances they have taken in exemplary cases that have symbolic value in terms of media ethics, and the methods of intervention they have used in these debates. Accordingly, this study relies on in-depth interviews conducted with eight executive members of the board of directors of the Journalists' Union of Turkey and DİSK Basın-İş. This research concludes that with the weakening of professional journalist associations, journalists' unions' professional functions brought them to the forefront of the media field between 2010-2022, and that the main agenda of the unions are protecting the freedom of the press, defending professional autonomy, and providing suitable conditions for quality journalism. It has been observed that new media-focused journalism trainings and activities for the current problems of journalists are mostly organized by unions, and unions try to intervene in current ethical debates from a regulatory and supervisory standpoint. In this context, this study shows that journalists' unions have assumed the function of self-regulation in the media; that they have tried to fill the gap created by ineffective professional associations; and that they have potential for the future in this field with the means they have acquired, such as union organization and collective bargaining agreement.
Benzer Tezler
- Liberal medya etiğinin sorgulanması: Magazinleşmiş haberlerin değerlendirilmesi
Questioning liberal media ethics: Evaluation of tabloidized news
YAĞMUR ANDİÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
GazetecilikAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiGazetecilik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ELİF EMRE KAYA
- Türk magazin gazeteciliğinde kullanılan fotoğraflarda etik sorunu
Ethic problems of photographs used in Turkish magazine journalism
ŞEBNEM SOYGÜDER
- İnsan merkezli tasarım üretiminin ötesinde, çevresel ve etik yönleri tasarım süreçlerine dahil etmek
Beyond human-centered design, incorporating environmental and ethical aspects into design processes
ASIL KANSO
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
İletişim BilimleriMarmara ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GONCA UNCU
- Türkiye'de kamu istihdamında partizanlık algısı ile politik yozlaşmanın nedenleri ve çözüm önerileri
Başlık çevirisi yok
HASAN KAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Kamu YönetimiMarmara ÜniversitesiKamu Yönetimi ve Siyaset Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUZAFFER KOÇ