'Tevārīh-i Güzīde Nuṣret-nāme' hakkında bir inceleme (Giriş-inceleme-metin-sözlük)
A research 'Tavârîkh Guzîdah Nusrat-nâmah' (Introduction-text-analysis-vocabulary)
- Tez No: 778764
- Danışmanlar: PROF. DR. ZEKİ KAYMAZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Lehçeleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 993
Özet
Bu çalışmada Klasik Çağatay döneminde yazılan Tevārìḫ-i Güzìde Nuṣretnāme eseri hakkında araştırma yapılmıştır. Eser 1502 yılında Orta Asya'da Şeybani Han adına yazılmıştır. Yazarı bilinmemektedir. İçeriğinin Oğuznâme, Cengiznâme, Timurnâme ve Şeybaninâme'nin oluşturduğu eser, hem dil hem de konusu itibarı ile Çağataycanın ve Türkçenin nadir kaynaklarından sayılır. Çalışmada Çağatay edebiyatı ve Orta Asya'da yazılan tarih kitaplarından bahsedildikten sonra, Türkçe yazılan tarihnüvislik eserleri hakkında, Şeybanîler dönemine kadar ve ondan sonra yazılan tarih kitapları ve Şeybanînâmelerle ilgili bilgi verilmiştir. Ardından eserin dil araştırmalarına uygun şekilde transkripsiyonu yapılmıştır. Farsça şiirlerin ve Kur'an ayetlerinin anlamı dipnotta gösterilmiştir. TürkSözDiz programı ile metnin alfabetik gramatikal dizini oluşturulmuş, ayrıca şahıs adları, yer adları, kabile ve boy adları dizini ve onların Türkçe karşılıkları verilmiştir. Bu eser Orta Asya Türk-Moğol tarihi hem de Çağataycanın dil özelliklerini, söz varlığını ve gelişimindeki yenilikleri göstermesi bakımından önemli bir tarih kitabıdır.
Özet (Çeviri)
In this work, a research was conducted on the work of Tavârîkh-i Guzida Nusratnâma, which was written in the Classical Chagatai period. The work was written in 1502 in Central Asia in the name of Shaybani Khan. Its author is unknown. The work, which consists of both Oguzname, Cengizname, Timurname and Shaybaniname, is considered one of the rare sources of Chagatai and Turkish, both in terms of language and subject. In the study, after mentioning the Chagatai literature and the history books written in Central Asia, about the historiography works written in Turkish; The history books written before and after the Shaybani period and the Shaybaninames are given information.Afterwards, the work was transcribed in accordance with language studies. The meaning of Persian poems and Qur'anic verses are shown in the footnote. With the TürkSözDiz program, the alphabetic grammatical index of the text was created, as well as the index of personal names, place names, tribe and clan names and their Turkish equivalents. This work is an important historical source in terms of Central Asian Turkish-Mongolian history as well as showing the language features, vocabulary and innovations in the development of ChagataiL language.
Benzer Tezler
- Tevârih-i Güzide–Nusret Nâme'nin Türk-Moğol tarihi açısından değerlendirilmesi
Historical analysis of Tevârih-i Güzîde-Nusret-Nâme
OCHIRPUREV DUGER
- Tevārīḫ-i Güzīde Nuṣret-Nāme (Giriş-metin-notlar-dizin-tıpkıbasım)
Tawarikh-i Guzida Nusrat-Namah (Introduction-texte-notes-index-facsimile)
HARUN KAYA
- Tevârîḫ-i Güzîde-i Nuṣret-nâme (The British Library nüshası) (Giriş-transkripsiyonlu metin-inceleme)
The selected chronicles of Nusret-name (The British Library copy) (Introduction-transcripted text-analysis)
HASAN BEKMEZ
Doktora
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıSelçuk ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. UFUK DENİZ AŞCI
- Batı Türkçesi ve Doğu Türkçesinde -sA biçimbirimi ve şart ifadesi üzerine karşılaştırmalı bir çalışma (15. ve 16. yüzyıllardan seçilen metinler örnekleminde
A comparative study on suffix -sa and condition expression at western Turkish and eastern Turkish (In the sample of selected texts from the 15th and 16th centuries)
ÇİĞDEM KALEGERİ
Doktora
Türkçe
2018
Türk Dili ve EdebiyatıÇukurova ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞEHAN DENİZ ABİK
- Reşîdüddîn Fazlullah-ı Hemedânî'nin Câmi'u't-Tevârîh adlı eserinde Sultan Mahmud Devrine dair kayıtlar ve değerlendirmesi
The Records About the Period of Sultan Mahmud in Rashid-al-Din Fadlullah Hamadani's work named Jamiʿ al-Tavarikh and Their Assessments
AYBUKE GÜLBEYAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Tarihİstanbul Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLYAS TOPSAKAL