Diyabetli bireylerin öz-yönetim algısına göre kendini düzenleme davranışlarının incelenmesi
Investigation of self-regulation behaviors according to self-management perception of individuals with diabetes
- Tez No: 779121
- Danışmanlar: PROF. DR. ELİF ÜNSAL AVDAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Diyabet, öz-yönetim algısı, kendini düzenleme, Diabetes, self-management perception, self-regulation
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İzmir Katip Çelebi Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Diyabet Hemşireliği Anabilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 86
Özet
Amaç: Bu araştırma, diyabetli bireylerde öz-yönetim algısının kendini düzenleme davranışları üzerine etkisinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı-ilişki arayıcı olarak yapılmıştır. Metod-Yöntem: Araştırma, google anket formu ile online yürütülmüştür. Araştırmanın örneklemini, Ağustos 2020- Ekim 2020 tarihleri arasında gönüllü olarak araştırmaya katılan, araştırma dahil edilme kriterlerine uyan 59 diyabetli birey ile gerçekleştirilmiştir. Araştırma öncesi etik kuruldan, araştırmanın yapılacağı kurumdan gerekli izinler ve diyabetli bireylerden onam alınmıştır. Veriler, Sosyo-Demografik Bilgi Formu-Diyabetle İlgili Bilgi Formu, Diyabette Öz-Yönetim Algı Skalası (DÖYAS) ve Kendini Düzenleme Ölçeği (KDÖ)-Kısa Versiyon formları ile online toplanmıştır. Verilerin analizinde, bağımsız gruplarda t testi, bağımsız gruplarda varyans analizi, kruskal wallis testi, pearson korelasyon analizi ve regresyon analizi kullanılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan diyabetli bireylerin; çoğunluğunun kadın olduğu (%79,9), çoğunun evli (%52,5), yaş ortalamasının %23,7 oranla 32-38 ile 46 yaş ve üzeri bireylerden oluştuğu, eğitim durumlarının %30,5 ile yüksekokul olduğu, BKİ değerlerinin %33,9 ile 18-21 değer aralığında olduğu sonucuna varılmıştır. Araştırmaya katılan diyabetli bireylerin; %81,4'ünün sigara kullanmadığı, %55,9'unun alkol kullanmadığı, en çok görülen diyabet tipi olarak % 69,5 ile tip 1 diyabet görüldüğü, diyabetli bireylerin (%78) en çok birinci derece yakınlarında (%52,2) diyabet olduğu, diyabet tedavi şekli olarak en çok insülin kullanıldığı (%79,7), diyabet tedavisinin düzenli uygulandığı (%88,1), diyabet dışında en çok eşlik eden kronik hastalığın hipertansiyon olduğu (%8,5), komplikasyon görülme oranın en çok hipoglisemide olduğu (%47,5), diyabet eğitimi alındığı (%96,6) ve sağlık algısının genel olarak iyi (%50,8) olarak tanımlandığı sonucuna varılmıştır. DÖYAS ölçeğinin Cronbach's Alpha güvenirlilik katsayısı 0,754, KDÖ-Kısa Versiyon ölçeğinin Cronbach's Alpha güvenirlilik katsayısı ise 0,888 olarak bulunmuştur. Pearson korelasyon analizine göre DÖYAS ile KDÖ ölçekleri arasında istatistiksel olarak anlamlı bir ilişki olmadığı tespit edilmiştir. Sonuç: Araştırma bulgularına göre; araştırma sonuçları doğrultusunda diyabetli bireylerde öz-yönetim algısının ve kendini düzenleme davranışlarının birbiri üzerinde etkisi yoktur. Diyabette öz-yönetim algısının ve kendini düzenleme davranışlarının desteklenmesi gerektiğini düşünmekteyiz.
Özet (Çeviri)
Aim: This research was conducted as a descriptive-relationship searcher in order to examine the effect of self-management perception on self-regulation behaviors in individuals with diabetes. Method-Procedure: The research was conducted online with a google questionnaire. The sample of the study was carried out with 59 individuals with diabetes who voluntarily participated in the study between August 2020 and October 2020, and who met the research inclusion criteria. Before the research, necessary permissions were obtained from the ethics committee, the institution where the research would be conducted, and consent from individuals with diabetes. The data were collected online using the Socio-Demographic Information Form-Diabetes Information Form, the Diabetes Self-Management Perception Scale (DLSS) and the Self-Regulation Scale (BDI)-Short Version forms. In the analysis of the data, t test in independent groups, analysis of variance in independent groups, kruskal wallis test, pearson correlation analysis and regression analysis were used. Results: Individuals with diabetes participating in the study; Most of them are women (79.9%), most of them are married (52.5%), their average age is between 32-38 and 46 years old with a ratio of 23.7%, their education level is 30.5% and their BMI values are % It was concluded that the value ranged from 33.9 to 18-21. Individuals with diabetes participating in the study; 81.4% did not smoke, 55.9% did not drink alcohol, type 1 diabetes was the most common type of diabetes with 69.5%, most first-degree relatives (52.2%) of individuals with diabetes (78%) ) diabetes, insulin is the most used form of diabetes treatment (79.7%), diabetes treatment is applied regularly (88.1%), the most common chronic disease other than diabetes is hypertension (8.5%), the rate of complication is high. It was concluded that the patient was mostly in hypoglycemia (47.5%), received diabetes education (96.6%), and the perception of health was generally defined as good (50.8%). The Cronbach's Alpha reliability coefficient of the DSMS scale was found to be 0.754, and the Cronbach's Alpha reliability coefficient of the CAS-Short Version scale was found to be 0.888. According to Pearson correlation analysis, it was determined that there was no statistically significant relationship between DLAS and CAS scales. Conclusion: According to the research findings; In line with the results of the research, self-management perception and self-regulation behaviors in individuals with diabetes have no effect on each other. We think that the perception of self-management and self-regulation behaviors in diabetes should be supported.
Benzer Tezler
- Tip 2 diyabetlilerde kardiyovasküler risk faktörleri ile sağlık inancı ve öz-etkililik arasındaki ilişki
Relations between health belief and self-efficacy and cardiovascular risk factors in people with Type 2 diabetes
AYFER BAYINDIR ÇEVİK
Doktora
Türkçe
2010
Hemşirelikİstanbul Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ŞEYDA ÖZCAN
- Diyabetli bireylerin öz-yönetim algısı, öz-bakım aktiviteleri ve ağız sağlığına ilişkin farkındalıklarının belirlenmesi
Determining the awareness of self-management perceptions, self-care activities and oral health in patients with diabetes
NAZMİYE İKBAL BERDO ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
HemşirelikBolu Abant İzzet Baysal ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ARZU AKMAN YILMAZ
- Diyabetli bireylerin öz yönetim becerilerinin ayak bakımı davranışlarına etkisi
The effect of self-management skills of individuals with diabetes on foot care behaviours
SUZAN YÜCEER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HemşirelikEge Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMİNE KARAMAN
- Tip 2 diyabetli bireylerde sağlık okuryazarlığı ve diyabet öz yönetimi arasındaki ilişki
The Relationship Between Health Literacy and Diabetes Self-Management in Individuals with TYPE 2 Diabetes
AYŞENUR ALTUNSOY
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHAR İNKAYA
- Tip 2 diyabetli bireylerde problem çözme eğitiminin öz yönetim davranışlarına etkisi
The effect of problem solving education on TYPE 2 diabetic individuals' self-management behaviors
ZEYNEP BAHADIR AĞCE
Doktora
Türkçe
2018
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHacettepe ÜniversitesiErgoterapi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GAMZE EKİCİ ÇAĞLAR