Akdeniz bitkilerinin fonksiyonel çeşitliliğinin belirlenmesi ve çevresel değişkenlere göre analitik yöntemler ile değerlendirilmesi (Sarıkaya YGHS örneği)
Determination of functional diversity of Mediterranean plants and evaluation by analytical methods according to environmental variables (Sarıkaya YGHS example)
- Tez No: 779660
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CANDAN AYKURT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoloji, Biology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Akdeniz Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 114
Özet
Ekosistemlerin işleyişini etkileyen organizma özellikleri olarak bilinen fonksiyonel çeşitlilik, karmaşık ekosistem süreçleri hakkında oldukça bilgi verici bir biyolojik çeşitlilik bileşenidir. Bu çalışmanın ana amacı, Akdeniz'de yayılış gösteren bitki türlerinin fonksiyonel özelliklerini belirlemek ve çevresel değişkenler ile bitki fonksiyonel çeşitliliği arasındaki ilişkileri değerlendirmektir. Bu kapsamda tüm Akdeniz vejetasyon katlarını içinde barındıran ve son derece zengin bir bitki çeşitliliğine sahip olan Sarıkaya Yaban Hayatı Geliştirme Sahası (Antalya) ve çevresi çalışma alanı olarak seçilmiştir. Çalışma alanında 2021-2022 yılları arasında gerçekleştirilmiş 50 günlük arazi çalışmaları ile toplam 100 örnek alan değerlendirilmiş, bu alanlardan 3500-4000 bitki örneği toplanmış ve bu bitki örneklerinin teşhis edilmesi sonucunda 92 familyaya ait 396 cins ve 883 tür tespit edilmiştir. Alttür ve varyetelerin ilavesiyle takson sayısı 920'dir. Arazi çalışmaları sırasında örnek alanların çevresel değişkenleri ve örnek alanda yayılış gösteren taksonların kaplama alanı (bolluk) değerleri kaydedilmiştir. Çalışma kapsamında fonksiyonel çeşitlilik, dolaylı (FD(1)) ve doğrudan (FD(2)) olmak üzere iki farklı değer altında değerlendirilmiştir. Taksonların endemizm değerleri ve rastlanma oranları dikkate alınarak hesaplanan FD(1)'in tür zenginliği, Akdeniz vejetasyon katı, yükselti, anakaya, vadi derinliği ve topografik pozisyon indeksi değişkenleriyle ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Elde edilen sonuçlara göre, FD(1) değerini belirlemede, türlerin endemizm değerinden ziyade rastlanma oranları ön plana çıkmaktadır. Taksonların kimliklerinden ziyade özellikleriyle ilgilenen FD(2)'yi belirlemek amacıyla bitkilerin sahip olduğu vejetatif ve rejeneratif karakterlere ilişkin 8 fonksiyonel özellik ele alınmıştır. Bu değerlendirmeler FD(2) değerinin tür zenginliği, habitat tipi, Akdeniz vejetasyon katı, yükselti, engebelilik, ortalama sıcaklık, ortalama yağış, solar aydınlanma ve vadi derinliği değişkenleriyle ilişkili olduğunu göstermektedir. Çalışma sonuçlarına göre fonksiyonel çeşitlilik üzerinde etki gösteren en önemli çevresel değişkenler yükselti ve engebeli karstik topografya olarak belirtilebilir. Akdeniz bitkilerinde kuraklığa karşı gerçekleşen adaptasyonların da fonksiyonel çeşitlilik değerlerini arttıran unsurlar olduğu elde edilen sonuçlarla desteklenmiştir. Ayrıca, biyoçeşitliliğin ekosistem süreçleri üzerine etkisini incelemek amacıyla yapılacak, karşılaştırmalı çalışmalarda, tür zenginliği yerine, FD(1)'in kullanılabilirliğinin daha yüksek olduğu ortaya çıkartılmıştır
Özet (Çeviri)
Functional diversity, known as organismal characteristics that affect the functioning of ecosystems, is an impotant informative biodiversity component about complex ecosystem processes. The main purpose of this study is to determine the functional properties of plant species distributed in the Mediterranean and to evaluate the relationships between environmental variables and plant functional diversity. In this context, Sarıkaya Wildlife Development Area (Antalya) and its surroundings, which contains all the Mediterranean vegetation layers and has an extremely rich plant diversity, were chosen as the study area. A total of 100 sample areas were evaluated with 50-day field studies carried out between the years 2021-2022. Totally, 3500-4000 plant specimens were collected from these areas and the presence of 920 taxa (883 species) was determined. During the field studies, the environmental variables of the sample areas and the coverage area (abundance) values of the taxa distributed in the sample area were recorded. Within the scope of the study, functional diversity was evaluated under two different values as indirect (FD(1)) and direct (FD(2)). FD(1) is calculated by taking into account the endemism values and incidence rates of Taxa, and it has been determined that FD(1) is related to species richness, Mediterranean vegetation layer, elevation, bedrock, valley depth and topographic position index variables. According to the results, the incidence rate of the species is more important than the endemism value in determining the FD(1) value. Functional diversity is more likely associated with the functional traits of species rather than their taxonomic identity. In this respect, 8 functional features related to the vegetative and regenerative characters of the plants are evaluated. These evaluations show that the FD(2) value is related to species richness, habitat type, Mediterranean vegetation layer, altitude, roughness, average temperature, average precipitation, solar illumination and valley depth variables. can be specified as altitude and rugged karst topography. It has been supported by the obtained results that adaptations to drought in Mediterranean plants are also factors that increase the functional diversity values. In addition, it has been demonstrated that FD(1) is more useful than species richness in comparative biodiversity studies.
Benzer Tezler
- Nemli biyotop bitki toplumları ve haritalaması; Belgrad ormanı örneği
The plant communities of humid biotopes and their mapping: example of Belgrade forest
NÜLÜFER ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2022
Ormancılık ve Orman Mühendisliğiİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaOrman Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEN ÖZALP ALAGÖZ
- Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri
Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types
SEVDA DÜLGER
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER
- Güneybatı Anadolu'da rakımsal bir gradiyent boyunca bitki komünitelerinin fonksiyonel karakter yapısının değişimi
Change in functional trait structure of plant communities along an elevational gradient in Southwestern Anatolia
ZEYNEP LADİN COŞGUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÇAĞATAY TAVŞANOĞLU
- Türkiye'de yayılış gösteren çarşak alan bitkilerinin fonksiyonel özellikleri bakımından değerlendirilmesi
Evaluation of the functional traits of Scree plants distributed in Turkey
HASRET KARDELEN SATILMIŞ
- Tohum çimlenme hızının ekolojik önemi ve farklı çimlenme hızı hesaplama yöntemlerinin karşılaştırılması
The ecological importance of the germination rate and the comparison of various germination rate estimation methods
CİHAN ÜNAL DEĞİRMENCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
BiyolojiHacettepe ÜniversitesiBiyoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ÇAĞATAY TAVŞANOĞLU