Servo motorlarda klasik ve kesir dereceli kontrolör parametrelerinin metasezgizel yöntemlerle optimizasyonu
Optimization of classical and fractional order controller parameters in servo motors with metaheuristic methods
- Tez No: 779661
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN TİRYAKİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Elektrik ve Elektronik Mühendisliği, Electrical and Electronics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Elektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 61
Özet
Servo motorlar hassas hareket kontrolü ve kararlı çalışma özellikleri nedeniyle endüstriyel alanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu kontrol işlemi esnasında kazanç parametrelerinin optimizasyon işlemi ayrıca önem kazanmaktadır. Bu çalışmada; Oransal-İntegral (PI) kontrolör, Oransal-İntegral-Türev (PID) Kontolör ve Kesir Dereceli Oransal-İntegral-Türev (FOPID) Kontrolör kullanılarak servo motor MATLAB Simulink benzetimi için kazanç parametrelerinin optimizasyonu yapılmıştır. PI Kontrolörler iki parametreden, PID Kontrolörler üç parametreden oluşken FOPID Kontrolörler beş parametreden oluşmaktadır. Kontrolör parametre sayısının artması, daha hassas parametre kontrolü yapılmasına olanak sağlarken optimizasyon işlemlerini zorlaştırmaktadır. Kontrolör optimizasyonun geleneksel matematiksel yöntemlerle hesaplanması zor olduğu için günümüzde metasezgisel (doğadan ilham alan) algoritmalar geliştirilmiştir. Bu tezde servo motor sistemi için metasezgisel (doğadan ilham alan) algoritmalardan Atom Arama Optimizasyon (SSA) Algoritması, Ateş-Güve Optimizasyon (MFO) Algoritması, Salp Sürüsü Algoritması (SSA) ve Koronavirüs Sürü Bağışıklığı Optimizasyon (CHIO) Algoritması kullanılmıştır. Bu dört arama algoritması servo motor sistemi kazanç parametreleri için PI Kontrolör, PID Kontrolör ve FOPID kontrolör ile ayrı ayrı optimize edilmiştir. Optimize edilen servo motor sisteminin kazanç parametreleri sistem çıkış eğrileri yükselme zamanı ve yüzde aşım miktarına göre incelenmiş ve servo motor için en uygun kontrolör ve arama algoritması karşılaştırılmıştır. Bu değerlendirmeye göre servo motor için Salp Sürüsü Algoritması (SSA) ile optimize edilen FOPID kontrolörünün sistem çıkış eğrisinin geçici hal değerlerine bakıldığında düşük yükselme süresi ve yüzde en büyük süresi ile en küçük yerleşme süresine sahip olduğu görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Servo motors are widely used in industrial areas due to their precise motion control and stable operation. During this control process, the optimization of the gain parameters also gains importance. In this study, by using Proportional-Integral (PI) controller, Proportional-Integral-Derivative (PID) Controller and Fractional Proportional-Integral-Derivative (FOPID) Controller, gain parameters are optimized for servo motor MATLAB Simulink simulation. PI Controllers consist of two parameters, PID Controllers consist of three parameters, while FOPID Controllers consist of five parameters. Increasing the number of controller parameters enables more precise parameter control and complicates the optimization processes. Since controller optimization is difficult to calculate with traditional mathematical methods, metaheuristic (nature-inspired) algorithms have been developed today. In this thesis, Atom Search Optimization (SSA) Algorithm, Fire-Moth Optimization (MFO) Algorithm, Salp Swarm Algorithm (SSA) and Coronavirus Herd Immunity Optimization (CHIO) Algorithm are used for the servo motor system. These four search algorithms are individually optimized with PI Controller, PID Controller and FOPID controller for servo motor system gain parameters. The gain parameters of the optimized servo motor system were examined according to the system output curves rise time and percent overshoot, and the most suitable controller and search algorithm for the servo motor were compared. According to this evaluation, it has been observed that the FOPID controller, which is optimized with the Salp Swarm Algorithm (SSA) for the servo motor, has the lowest settling time with low rise time and the largest percentage exceedance time compared to the transient values of the system output curve.
Benzer Tezler
- Servo motorlarda hız ve konum kontrollerinin matlab ile modellenmesi; bir güneş takip sistemi senaryosunun uygulanması
Modeling of speed and position controls in servo motors withmatlab; implementing an tracker system scenario
NEBİHE YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Elektrik ve Elektronik MühendisliğiKilis 7 Aralık ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EFE ÇETİN YILMAZ
PROF. DR. KEMAL DELİHACIOĞLU
- Vektör kontrol yöntemi için deney düzeneği tasarımı, gerçeklemesi ve bu yöntemin üç fazlı elektrik motorlarında performans karşılaştırması
Design and implementation of experiment setup for vector control method and performance comparison of this method in three phase electric motors
MERTCAN ÖZDAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiKontrol ve Otomasyon Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. SIDDIK MURAT YEŞİLOĞLU
- Yabancı uyartımlı ile fırçasız DC motorların hız ve tork karakteristiklerinin karşılaştırılması
Comparison of speed and torque characteristics of separately excited DC motors and brushless DC motors
HÜSEYİN CEM BAYRAKTAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
Elektrik ve Elektronik Mühendisliğiİstanbul Aydın ÜniversitesiElektrik-Elektronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HASAN HÜSEYİN BALIK
- Experimental investigation of discrete to continuous vortex gust encounters
Tekil sağanak karşilaşmasindan sürekli sağanak karşilaşmasina geçişin deneysel incelenmesi
KÜBRA SOY
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Makine Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiUçak ve Uzay Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. OKŞAN ÇETİNER YILDIRIM
- Otomatik takım değiştirici uygulamaları için sabit mıknatıslı senkron motorun optimizasyonu ve üretimi
Optimization and production of a permanent magnet synchronous motor for automatic tool changer applications
İSMAİL ÖYLEK
Doktora
Türkçe
2024
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolSakarya Uygulamalı Bilimler ÜniversitesiMekatronik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN VARAN