Ar-Ge harcamaları, toplam faktör verimliliği ve ekonomik büyüme ilişkisi: Türkiye örneği
The relationship between R&D expenditures, total factor productivity and economic growth: The case of Turkey
- Tez No: 780306
- Danışmanlar: PROF. DR. HAMZA ÇEŞTEPE
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Ar-Ge Harcamaları, Toplam Faktör Verimliliği, Ekonomik Büyüme, Granger Nedensellik Analizi, R&D Expenditures, Total Factor Productivity, Economic Growth, Granger Causality Analysis
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Ekonomilerin temel makroekonomik amaçlarından biri istikrarlı ekonomik büyümenin sağlanmasıdır. Bu nedenle büyümenin kaynakları, etkileri ve etkileşim içinde olduğu unsurlar gibi konular geçmişten günümüze ilgi çekmiş ve akademik çalışmalara konu olmuştur. Büyümeyle etkileşim içinde olduğu kabul edilen unsurlar arasında, Ar-Ge harcamaları ve toplam faktör verimliliğindeki artışlar da yer almaktadır. Ar-Ge faaliyetleriyle ortaya çıkan teknoloji ve teknolojinin üretim süreçlerine katkılarının büyümeye ne şekilde yansıdığı konusunda, özellikle içsel büyüme teorilerinden bu yana önemli çalışmalar yapılmaktadır. Ar-Ge faaliyetlerine yapılan yatırımlar teknolojik gelişmeleri arttırmaktadır. Teknolojik gelişmeler ise ekonomideki kaynakların daha etkin olarak kullanılmasını, başka bir ifadeyle faktörlerin verimliliğin artmasını sağlamaktadır. Bu çalışmada Ar-Ge harcamaları, toplam faktör verimliliği ve ekonomik büyüme arasındaki ilişki, Türkiye örneğinde ampirik olarak araştırılmıştır. Bu amaçla, Türkiye'nin 1990-2019 dönemi verileri ve Granger nedensellik analizi yöntemi kullanılmıştır. Yapılan analiz neticesinde, öncelikle Ar-Ge harcamaları ile büyüme arasında tek yönlü nedensellik ilişkisi bulunmuş ve bu ilişkinin yönünün Ar-Ge harcamalarından büyümeye doğru olduğu tespit edilmiştir. Ar-Ge harcamaları ile toplam faktör verimliliği arasında da yine tek yönlü nedensellik belirlenmiştir. Bu nedenselliğin yönünün ise Ar-Ge harcamalarından toplam faktör verimliliğine doğru olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Bu bağlamda, Türkiye'nin Ar-Ge'ye önem veren ve Ar-Ge harcamalarını arttırıcı yönde politikalara ağırlık vermesi gerekmektedir. Bunun yanında, toplam faktör verimliliğindeki artışların da büyümeyi olumlu yönde etkilediği göz önüne alındığında, politika yapıcılar Ar-Ge yatırımlarıyla birlikte kaynak verimliliğini artırıcı politikaları da bizzat uygulamaya geçirmeli ve vergi kolaylıkları, finansal ve teknik desteklerle özel sektörü bu konularda teşvik etmelidir.
Özet (Çeviri)
One of the main macroeconomic goals of economies is to ensure stable economic growth. For this reason, issues such as the sources, effects and interacting elements of growth have attracted attention from the past to the present and have been the subject of academic studies. Factors considered to interact with growth include increases in R&D expenditures and total factor productivity. Especially since the endogenous growth theories, important studies have been carried out on how the technology that emerged with R&D activities and how the contribution of technology to the production processes is reflected on growth. Investments in R&D activities increase technological developments. Technological developments, on the other hand, ensure that the resources in the economy are used more effectively, in other words, the productivity of the factors increases. In this study, the relationship between R&D expenditures, total factor productivity and economic growth has been empirically investigated in the case of Turkey. For this purpose, Turkey's 1990-2019 period data and Granger causality analysis method were used. As a result of the analysis, first of all, a one-way causality relationship was found between R&D expenditures and growth, and it was determined that the direction of this relationship was from R&D expenditures to growth. Similarly, one-way causality was determined between R&D expenditures and total factor productivity. It has been concluded that the direction of this causality is from R&D expenditures to total factor productivity. In this context, Turkey should focus on policies that give importance to R&D and increase R&D expenditures. In addition, considering that increases in total factor productivity also affect growth positively, policy makers should implement policies that increase resource efficiency along with R&D investments and encourage the private sector in these matters with tax benefits, financial and technical supports.
Benzer Tezler
- Toplam faktör verimliliği ve kurumsal göstergeler: Panel veri analizi
Total factor productivity and institutional indicators: Panel data analysis
NAZLI GÖKÇE
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
EkonomiAtatürk Üniversitesiİktisadi Gelişme ve Uluslararası İktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EROL ÇAKMAK
- Türkiye'de tarımsal araştırma geliştirme yayım politikaları ve tarımsal büyüme ilişkileri
The relationship between agricultural research development extension policies and agricultural growth in Turkey
OSMAN SEDAT SUBAŞI
- The impact of technology on unemployment
Teknolojinin işsizlik üzerindeki etkisi
HAMİ SAKA
Doktora
İngilizce
2021
Ekonometriİstanbul Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KUTLUĞHAN SAVAŞ ÖKTE
- Three essays on economic growth:Economic freedom, intra-industry trade, foreign direct investment
Ekonomik büyüme üzerine üç deneme: Ekonomik özgürlük, endüstri içi ticaret, doğrudan yabancı yatırımlar
CUMHUR TAŞ
Doktora
İngilizce
2018
EkonomiYeditepe ÜniversitesiFinansal İktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. VEYSEL ULUSOY