Geri Dön

Trabzon ili foşa fındık popülasyonunda (Corylus avellana L.) klon seleksiyonu ve genetik çeşitliliğin belirlenmesi

Clonal selection and determination of genetic diversity in Trabzon province fosa hazelnut population (Corylus avellana L.)

PDF İndir

  1. Tez No: 782336
  2. Yazar: YUSUF BİLGEN
  3. Danışmanlar: PROF. DR. YAŞAR AKÇA
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Tokat Gaziosmanpaşa Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 247

Özet

Bu çalışma, 2019-2022 yıllarında, Foşa ve Yomra fındık popülasyonlarında genetik varyasyonu belirlemek ve üstün özellikli klon adayları seçmek amacıyla yürütülmüştür. Araştırmanın başlangıcında popülasyonlar içerisinde Foşa çeşidinde 117, Yomra çeşidinde ise 130 klon adayı incelenmiştir. Çalışmada Foşa çeşidinden 50, Yomra çeşidinden 41 klon adayı belirlenmiştir. Üç yıllık ortalamalara göre Foşa çeşidinden 8, Yomra çeşidinden 10 klon adayı ümitvar olarak seçilmiştir. Ümitvar Foşa klon adaylarının ortalama bitki gövde kesit alanına düşen verimi 29.83 g/cm² (61OR62)-60.36 g/cm² (61YA17), randımanı %46.49 (61YA59)-%50.25 (61AI35), meyve ağırlığı 2.08 g (61YA59)-2.54 g (61OR31), kabuk kalınlığı 1.14 mm (61YA21)-1.26 mm (61OR31, 61AI35), iç ağırlığı 1.00 g (61YA59)-1.32 g (61AI35), sağlam iç oranı %89.67 (61OR07)-%95.67 (61YA21) arasındadır. Yomra klon adayların ortalama gövde kesit alanına düşen verimi 20.53 g/cm² (61AN41)-52.99 g/cm² (61AI29), randımanı %46.48 (61OR32)-%49.42 (61AI29), meyve ağırlığı 2.00 g (61AN30)-2.77 g (61AN41), kabuk kalınlığı 1.05 mm (61OR42)-1.34 mm (61AN41), iç ağırlığı 1.00 g (61AN30)-1.38 g (61AN41), sağlam iç oranı %89.00 (61AN24)-%97.33 (61AN41) arasında bulunmuştur. Türkiye'de Foşa çeşidinin sinonimi“Yomra”ve“Boyhane”olarak belirtilmektedir. Trabzon'da fındık üreticileri meyve özellikleri benzer olan fındık bireylerini Foşa, Yomra, Boyhane olarak adlandırmaktadır. Yomra çeşidinin morfolojik, fenolojik ve pomolojik özellikleri belirlenmediğinden tanımlanması yapılmamış ve Türk fındık çeşitleri içerisinde kayıtlı değildir. Araştırmamızda Foşa ve Yomra popülasyonlarında, popülasyon içi ve popülasyonlar arası genetik farklılıklar belirlenmiştir. Bulgularımıza göre Yomra fındık popülasyonu içindeki varyasyonun Foşa fındık popülasyonuna göre daha zengin olduğu tespit edilmiştir. SSR moleküler karakterizasyona göre, ön seçimde belirlenen Foşa klon adaylarında genetik benzerlik oranı 0.261-0.923, Yomra klonlarında genetik benzerlik oranı 0.148-0.938 arasında belirlenmiştir. Foşa klon adaylarında en uzak yakınlık genetik benzerlik oranı (0.261) 61YA52 ile 61AI20 klon adayları arasında, en yakın yakınlık genetik benzerlik oranı ise (0.923), 61OR29, 61AI44, 61AI61, 61AN20, 61AN44, 61AN60, 61AN62, 61AN63, 61OR21, 61OR25, 61OR27 klon adayları arasında saptanmıştır. Yomra klon adaylarında en uzak yakınlık genetik benzerlik oranı (0.148) 61YA60 ile 61AI34 klon adayları arasında, en yakın yakınlık genetik benzerlik oranı ise (0.938) 61AI37 ile 61AI55 klonları arasında tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

This study was carried out in 2019-2022 to determine genetic variation and select superior clonal candidates in Foşa and Yomra hazelnut populations. At the beginning of the study, 117 clone candidates in Foşa cultivar and 130 clone candidates in Yomra cultivar were examined among the populations. In the study, 50 clone candidates from Foşa cv. and 41 from Yomra cv. were determined. Examining the three-year average results, 8 clone candidates from Foşa cv and 10 clone candidates from Yomra cv were selected as promising. In Foşa clone candidates were determined from 29.83 (61OR62) g/cm2-60.36 g/cm2 (61YA17) for yield efficiency, were changed from 2.08 g (61YA59)-2.54 g (61OR31)- for nut weight, 1.00 g (61YA59)-1.32 g (61AI35) for kernel weight, 46.49% (61YA59)-50.25% (61AI35) for kernel ratio, 1.14 mm (61YA21)-1.26 mm (61OR31, 61AI35) for shell thickness, %89.67 (61OR07)-%95.67 (61YA21) for good kernel. In Yomra clone candidates were determined from 20.53 g/cm² (61AN41)-52.99 g/cm² (61AI29) for yield efficiency, were changed from 2.00 g (61AN30)-2.77 g (61AN41) for nut weight, 1.00 g (61AN30)-1.38 g (61AN41) for kernel weight, 46.48% (61OR32)-49.42% (61AI29) for kernel ratio, 1.05 mm (61OR42)-1.34 mm (61AN41) mm for shell thickness, %89.00 (61AN24)-%97.33 (61AN41) for good kernel. In Turkey, the synonymous of Foşa cultivar is called Yomra and Boyhane. Hazelnut producers in Trabzon called hazelnut individuals with similar nut characteristics as Foşa, Yomra, Boyhane. Since the morphological, phenological and pomological characteristics of the Yomra cultivar have not been determined, its identification has not been made and it is not registered among Turkish hazelnut cultivars. In our study, genetic differences were determined within and between populations in Foşa and Yomra populations. According to our findings, it was determined that the variation within the Yomra hazelnut population was richer than the Foşa hazelnut population. According to the results of SSR molecular characterization, genetic similarity was determined from 0.261 to 0.923 in selected Foşa clone candidates, 0.148 to 0.938 in selected Yomra clone candidates. Among the Foşa clone candidates, genetically most distance are (0.261) 61YA52 and 61AI20; and the most relationship are (0.923), 61OR29, 61AI44, 61AI61, 61AN20, 61AN44, 61AN60, 61AN62, 61AN63, 61OR21, 61OR25, 61OR27. Among the Yomra clone candidates, genetically most distance are (0.148) 61YA60 and 61AI34 and the most relationship are (0.938) 61AI37 and 61AI55.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    941398

    Ergani (Diyarbakır) ilçesinde bağcılık: Alan kullanımı, üretici eğilimleri ve yerel üzüm çeşitlerinin projeksiyonu

    Determination of the effectiveness of boron, sheep manure and chemical fertilizers applied to Foşa and Yomralı hazelnut varieties grown in Yomra (Trabzon) district

    ÖZGE BATU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    ZiraatVan Yüzüncü Yıl Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ADNAN DOĞAN

  2. Tez No

    417419

    Trabzon ili ve çevresinde 3-6 yaş grubu hastalarda dmf-t indeksi ve çürük prevalansının değerlendirilmesi

    Evaluation of DMF-t index and caries prevalance of 3-6 year-old children in Trabzon

    SEMA AYDINOĞLU

    Diş Hekimliği Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Diş HekimliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Pedodonti Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ADEM KUŞGÖZ

  3. Tez No

    885281

    Trabzon ili halk bilimi araştırmaları kaynakçası (Açıklamalı bibliyografya)

    Trabzon province folklore research bibliography (Annotated bibliography)

    ASLIHAN ŞAHİN ÖZER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    BibliyografyaKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. KEMAL ÜÇÜNCÜ

  4. Tez No

    244646

    Trabzon ili yer altı ve yer üstü sularının hidrojeolojik, hidrojeokimyasal incelemesi ve su kalitesinin izlenmesi

    The hydrogeological, hydrogeochemical investigation of the surface-groundwaters and determination of the water quality of the Trabzon city

    SEÇİL CELEP

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2009

    Jeoloji MühendisliğiKaradeniz Teknik Üniversitesi

    Jeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. FATMA GÜLTEKİN

  5. Tez No

    916221

    Trabzon ili kestane alanlarında kestane gal arısı biyolojisi, zararı ve mücadele çalışmaları.

    Biology, damages and combating studies of chestnut wealth bee in the chestnut fields of trabzon province.

    CEM KOTİL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Ormancılık ve Orman MühendisliğiArtvin Çoruh Üniversitesi

    Orman Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. TEMEL GÖKTÜRK

Geri Dön