Geri Dön

Otizm Spektrum Bozukluğu olan öğrencilere kendini yönetme öğretiminin kendini yönetme, etkinlikle ilgilenme ve etkinliği tamamlama becerileri üzerinde etkililiği

The effectiveness of self-management teaching for students with Autism Spectrum Disorder on the skills of self-management and on-task engagement and task completion

PDF İndir

  1. Tez No: 783251
  2. Yazar: AKIN GÖNEN
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YAHYA ÇIKILI
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Özel Eğitim Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Özel Eğitim Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 205

Özet

Bu araştırmada kendine ön uyaran verme, kendini izleme, kendini değerlendirme ve kendini pekiştirmeden oluşan kendini yönetme stratejileri öğretiminin OSB olan öğrencilerin kendini yönetme stratejilerini kazanmalarına ve sürdürmelerine etkisi incelenmiştir. Bununla birlikte, öğrencilerin kendini yönetme stratejilerini kullanarak etkinlikle ilgilenme ve etkinliği tamamlama becerisini kazanmaları, kullanılan stratejileri ve öğretilmeye çalışılan becerileri farklı kişilere/ortamlara ne düzeyde genellendiği belirlenmeye çalışılmıştır. Kendini yönetme stratejilerinin kullanımıyla ilgili olarak da öğrenci annelerinin ve öğretmen görüşlerini tespit edebilmek amacıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler yoluyla sosyal geçerlik verileri toplanmıştır. Araştırma Konya ilinde bulunan bir özel eğitim ve rehabilitasyon merkezinde gerçekleştirilmiştir. Uygulamaya 10-12 yaşları arasında OSB tanısı alan ikisi erkek biri kız olmak üzere üç öğrenci katılmıştır. Öğretimlerin bire bir öğretim düzenlemesi ile gerçekleştirildiği araştırmada, bağımsız değişkenin etkisini değerlendirmek amacıyla tek denekli araştırma modellerinden katılımcılar arası yoklama evreli çoklu yoklama modeli kullanılmıştır. Çalışmada edinim, izleme ve genelleme verileri ölçüt bağımlı ölçü aracı, bütüncül zaman aralığı ve kalıcı ürün kayıt formu ile toplanırken, araştırmada ayrıca gözlemciler arası güvenirlik ve uygulama güvenirlik verileri toplanmıştır. Kendini yönetme stratejileri öğretimi ile OSB öğrencilerin kendini yönetme stratejilerini kullanma düzeyleri, stratejileri kullanarak etkinlikle ilgilenme ve etkinliği tamamlama becerileri düzeyleri arasındaki örtüşmeyen veri yüzdesi hesaplamaları sonucu etki büyüklüğü belirlenmiştir. Araştırma bulguları, kendine ön uyaran verme, kendini izleme, kendini değerlendirme ve kendini pekiştirmeden oluşan kendini yönetme stratejileri öğretiminin OSB olan öğrencilerin kendini yönetme stratejilerini kazanmasında etkili olduğunu ve stratejileri kullanan öğrencilerin uygulamadan sonra da stratejileri kullanmaya devam ettiklerini ortaya koymuştur. Ayrıca, kendini yönetme stratejilerini kullanan öğrencilerin etkinlikle ilgilenme ve etkinliği tamamlama becerilerinde artış olduğu, tespit edilen kazanımların uygulamadan sonra da sürdürüldüğü, kullanılan stratejilerin farklı kişi ve ortamlara da genellendiği belirlenmiştir. Yarı yapılandırılmış görüşmelerde kendini yönetme stratejilerinin kullanılması ve etkileri hakkında öğrenci annelerinin ve öğretmenlerin tamamının görüşlerinin olumlu olduğu sonucuna ulaşılmıştır.

Özet (Çeviri)

This study aimed at examining the effect of a self-management instruction which consists of self-cueing, self-monitoring, self-evaluation, and self-reinforcement on the acquisition and maintenance of self-management strategies to students with ASD and the effect of self-management strategies taught them on their engaging and completing task behaviors. In addition, maintenance and generalization across persons and settings data were collected both for self-management strategies and engaging and completing tasks. Furthermore, opinions of students' mothers and teachers regarding social validity of the study were investigated. The research was conducted at a private special education and rehabilitation center, which is located in Konya. Three participants, two male and one female, aged between 10 and 12 and diagnosed with ASD, participated in the study. Using a one-to-one instruction arrangement, the research employed multiple probe model with inter-participant probe trials of single-subject research models to evaluate the impact of the independent variable. Acquisition, monitoring, and generalization data were collected using criterion-dependent measurement tools, whole interval recordings, and permanent product recordings, while inter-observer reliability and implementation reliability data were also collected in the study. The effect size was determined by calculating the percentage of non-overlapping data on the teaching of self-management strategies and the level of ASD students' use of self-management strategies and the levels of the ability to engage in and complete tasks by using the strategies. Research findings have shown that a self-management strategies teaching composed of self-cueing, self-monitoring, self-evaluation, and self-reinforcement is effective in helping ASD students acquire self-management strategies and that students continue to use the strategies after the intervention. In addition, it was determined that the use of self-management strategies was associated with an increase in task engagement and task completion and that the gains made were sustained post-intervention, with the strategies generalizing to different people and settings. Semi-structured interviews revealed that both students' mothers and teachers had a positive view of the use of self-management strategies and their effects.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    679128

    Otizm spektrum bozukluğu olan bireylerde cinsel istismar ve cinsel eğitim: Öğretmen görüşleri

    Sexual abuse and sexual education in individuals with autism spectrum disorder: Teachers opinions

    ASLI KANADLI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Özel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NEVİN GÜNER YILDIZ

  2. Tez No

    799777

    Öğretmenlerin otizm spektrum bozukluğu hakkındaki bilgi ve tutumlarının incelenmesi

    Examination of teachers' knowledge level and attitudes about autism spectrum disorder

    AYÇA ASMA

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Aile HekimliğiSağlık Bilimleri Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    UZMAN ÖZGE TUNCER

  3. Tez No

    722552

    48-72 aylık eğitim alan Otizm Spektrum Bozukluğuna sahip olan çocukların sosyal beceri düzeylerinin oyun ve drama ilişkisiyle belirlenmesi

    Determining social skill levels of 48-72 month children with Autism Spectrum Disorder through game and drama relationship

    GÜLCAN BİLGİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesi

    Temel Eğitim Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ MİNE AKKAYNAK

  4. Tez No

    388603

    Eşikaltı otistik belirtilerin yaygınlığı, zihin kuramına etkisi ve psikiyatrik bozukluklarla komorbiditesi

    The prevalence of subthreshold autistic symptoms, effect on theory of mind and comorbidities with psychiatric disorders

    ÜNSAL AYDINOĞLU

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    PsikiyatriAtatürk Üniversitesi

    Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ELİF ORAL

  5. Tez No

    585452

    Otizm spektrum bozukluğuna sahip kardeşi olan ergenlerin yılmazlık kaynakları ile kardeşlerine yönelik tutumlarının incelenmesi

    Examining resilience sources of adolescents who have siblings with autism spectrum disorders and attitudes towards their siblings

    EYLEM YOKUŞ YILMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiAkdeniz Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAKİNE GÜLFEM ÇAKIR

Geri Dön