İnsansız hava araçlarında elektro-optik sistem seçimi için bütünleşik kaba küme tabanlı BWM-COPRAS yaklaşımı
Integrated rough set-based BWM-COPRAS approach for electro-optic system selection in unmanned aerial vehicles
- Tez No: 783297
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BİLAL ERVURAL
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Necmettin Erbakan Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 92
Özet
Günümüzde insansız hava araçlarına duyulan ihtiyaç giderek artmaktadır. Oldukça geniş bir kullanım alanına sahip olan insansız hava araçları, çeşitli faydaları sayesinde gittikçe daha çok kullanılan bir teknoloji haline gelmiştir. Fakat insansız hava araçlarında ağırlık önemli bir sorundur. Taşınabilecek yük miktarı sınırlı olduğu için insansız hava araçlarına takılabilecek faydalı yükler de bu sınırlara tabidir. Bu nedenle takılacak faydalı yükler, ihtiyaçlar göz önünde bulundurularak özenle seçilmelidir. Elektro-optik sistemler, insansız hava araçlarında bulunan en önemli faydalı yüklerden biridir. Eş zamanlı görüntü aktarma gibi kritik özelliklere sahip olan elektro-optik sistemler özellikle askeri alanlarda istihbarat, keşif, gözetleme ve hedefleme yapılmasına olanak sağlamaktadır. Günümüzde elektro-optik sistemlerin çok fazla modeli mevcuttur. Bu nedenle insansız hava araçlarında hangi modelin kullanılması gerektiği, cevaplanması gereken bir soru haline gelmiştir. Elektro-optik sistemlerde hangi kriterlerin daha önemli olduğu ve hangi kriterlerin geliştirilmesi gerektiği üretici firmaların odaklanması gereken alanlar haline gelmiştir. Bu tez çalışmasında MALE (Orta İrtifa Uzun Havada Kalış - Medium-Altitude Long-Endurance) sınıfı insansız hava araçlarına elektro-optik sistem seçimi problemi bütünleşik bir kaba küme yaklaşımı kullanılarak çözülmüştür. Öncelikle literatürden yararlanılarak ve alanında uzman kişilerden görüş alınarak kriter ve alternatifler belirlenmiştir. Kriterlerin ağırlıklandırması için bulanık en iyi en kötü yöntemi (BWM) kullanılmıştır. Ardından aralık değerli kaba küme tabanlı COPRAS (Complex Proportional Assessment Method) yöntemi kullanılarak alternatiflerin sıralaması yapılmıştır. Kriterlerin önem seviyelerinin belirlenmesi ve alternatiflerin değerlendirilmesi için teknik dokümanlardan ve uzman görüşlerinden yararlanılmıştır. Sonuç olarak MALE sınıfı insansız hava araçlarına takılabilecek en uygun elektro-optik sistemin seçimi için hangi kriterlerin daha önemli olabileceği tespit edilmiştir. Çalışmanın en sonunda MALE sınıfı insansız hava araçlarına uygun olan alternatiflerin öncelik sıralaması belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
There is an increasing need for unmanned aerial vehicles (UAVs) today. UAVs, which have a wide range of area of use, has become a frequently used technology due to their various benefits. However, weight is a crucial concern in unmanned aerial vehicles. Since the amount of load that can be carried is limited, the payloads that can be loaded onto unmanned aerial vehicles are also subject to these limits. That is why payloads should be considered meticulously by the needs before installation. Electro-optic systems are one of the most essential payloads on UAVs. Electro-optic systems, which provide various benefits such as simultaneous image transfer, help the military immensely with intelligence, exploration, monitoring, and targeting. Electro-optic system models are abundant today. That is why choosing which model to use on UAVs has become an area of concern. In addition, determining crucial criteria and criteria requiring improvement has become a subject of interest and focus for companies. The problem of choosing electro-optic systems for MALE UAVs is solved in this research using an integrated rough set based approach. Firstly, criteria and alternatives were determined based on a literature review and expert opinions. Fuzzy BWM (Best Worst Method) was used to weight the criteria, and alternatives were ranked with interval rough set based COPRAS (Complex Proportional Assessment Method). Technical documents and expert opinions were used to determine the importance levels of the criteria and to evaluate the alternatives. As a result, it has been determined which criteria can be more critical for selecting the most suitable electro-optical system installed on MALE UAVs. At the end of the study, the priority order of the alternatives for MALE UAVs was determined.
Benzer Tezler
- Learning based control compensation for multi-axis gimbal systems using inverse and forward dynamics
Çok eksenli gimbal sistemleri için ileri ve geri dinamikleri kullanan öğrenme tabanlı kontrol dengeleyicisi
DAMLA LEBLEBİCİOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Mekatronik Mühendisliğiİhsan Doğramacı Bilkent ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MELİH ÇAKMAKCI
DR. ÖZGÜR ATEŞOĞLU
- Inertial navigation system improvement using ground station data
Yer istasyonu verisi kullanılarak ataletsel navigasyon sistemlerinin başarımının arttırılması
DÜNYA RAUF LEVENT GÜNER
Doktora
İngilizce
2012
Makine MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT E. PLATİN
PROF. DR. M. KEMAL ÖZGÖREN
- Sınıf-ı küçük insansız hava araçlarında elektro-optik ve kızılötesi sensör tercihinde çok ölçütlü karar verme tekniklerinin uygulanması
Implementation of multi-criteria decision making techniques in electro-optics and infrared sensor selection in class-i small unmanned aerial vehicles
MEHMET ASLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiErciyes ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. FEYZA GÜRBÜZ
- TSK'nın insansız hava aracı ihtiyacının analiz edilmesi
TAF unmanned aerial vehicle requirement analysis
BURAK ÜLGÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Savunma ve Savunma TeknolojileriKara Harp Okulu KomutanlığıHarekat Araştırması Ana Bilim Dalı
DR. ALTAN ÖZKİL
- İnsansız hava araçları için PEM tipi yakıt pili üretilmesi ve test edilmesi
Novel manufacturing and testing processes of PEM fuel cells for unmanned aerial vehicles
LEVENT SEMİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
EnerjiTOBB Ekonomi ve Teknoloji ÜniversitesiMikro ve Nanoteknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET SANKIR
YRD. DOÇ. NURDAN DEMİRCİ SANKIR