Bağlanma stili, kişilik özellikleri, anne baba tutumları ve ergenlerin kimlik gelişimi arasındaki ilişki
The relationship between attachment style, personality traits, parental attitudes and identity development of adolescents'
- Tez No: 783448
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ DİDEM KÜT
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Identity Status, Adolescence, Parental Attitudes, Personality Traits, Attachment Style
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Arel Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Genel Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 192
Özet
Bu araştırmanın amacı, ergenlerin kimlik gelişimi ile bağlanma stili, kişilik özellikleri ve anne baba tutumları arasındaki ilişkiyi incelemektir. Araştırmaya 14-17 yaş arası 119 kadın ve 148 erkek olmak üzere toplam 267 lise öğrencisi katılmıştır. Katılımcılara sırasıyla Bilgilendirilmiş Gönüllü Formu, Kişisel Bilgi Formu, İlişki Ölçekleri Anketi, Beş Faktör Kişilik Ölçeği, Anne- Baba Tutum Ölçeği, Genişletilmiş Objektif Ego Kimlik Statüleri Ölçeği uygulanmıştır. Elde edilen verilerin analizi için, Bağımsız Gruplar t Testi, Tek Yönlü Varyans Analizi, Korelasyon analizi ve Çoklu Doğrusal Regresyon Analizi kullanılmıştır. Araştırmada elde edilen bulgulara göre, kimlik statüleri ile bağlanma stilleri, anne baba tutumları ve kişilik özellikleri arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Kimlik statüleri ile bağlanma stillerine bakıldığında, başarılı kimlik statüsü ile güvenli bağlanma stili arasında, moratoryum kimlik statüsü ile güvensiz bağlanma stili (korkulu, kayıtsız ve saplantılı) arasında ve kargaşalı kimlik statüsü ile ise korkulu bağlanma stili arasında anlamlı ve pozitif ilişki gözlemlenmiştir. Kimlik statüleri ile kişilik özelliklerine bakıldığında, başarılı kimlik statüsü ile dışadönüklük, uyumluluk ve açıklık, moratoryum kimlik statüsü ile nevrotizm arasında pozitif anlamlı ilişki gözlemlenirken, ipotekli kimlik statüsü ile uyumluluk ve açıklık arasında ve kargaşalı kimlik statüsü ile dışadönüklük, sorumluluk ve açıklık arasında negatif ve anlamlı ilişki bulunmuştur. Son olarak bağımsız değişkenlerden anne baba tutumları ile kimlik statüleri arasındaki ilişkiye bakıldığında ise, demokratik anne baba tutumu ile başarılı kimlik statüsü arasında pozitif ilişki gözlemlenirken, kargaşalı kimlik statüsü arasında negatif anlamlı ilişki gözlemlenmiştir. Koruyucu anne baba tutumu ile ise ipotekli kimlik statüsü arasında pozitif anlamlı ilişki bulunmuştur. Katılımcıların yaş ve cinsiyetlerine göre kimlik statüleri açısından anlamlı bir farklılaşma görülmüştür. Yaş değişkeni açısından ilişki sadece ipotekli kimlik statüsünde anlamlı farklılık yaratırken, cinsiyet açısından bakıldığında ise, kız ve erkek öğrencilerde kimlik statüleri açısından farklılık olduğu gözlemlenmiştir. Bağlanma stilleri, kişilik özellikleri ve anne baba tutumlarının kimlik statüsünü yordama gücüne dair yapılan analizler sonucunda anlamlı sonuçlar elde edilmiştir. Bağımsız değişkenler başarılı kimlik statüsünün yaklaşık %23'ünü, moratoryum kimlik statüsünün yaklaşık %25' ini, ipotekli kimlik statüsünün yaklaşık %26'sını, kargaşalı kimlik statüsünün ise yaklaşık %23' ünü açıklamıştır. Mevcut çalışmadan elde edilen veriler literatür çerçevesinde tartışılmıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is examining the relations between attachment style, personality traits, parental attitudes and identity development of adolescents'. The working group of the research consists of a total of 267 high school students (119 girls and 148 boys) in the age group of 14-17. Personal Information Form, Relationships Scale Questionnare, Five Factor Personality Inventory, Parental Attitude Scale and Extended Objective Measure of Ego Identity Scale were applied to the participants, respectively. Independent Sample t test, One way ANOVA, Correlation Analysis and multiple linear regression analysis were used to analyze the data obtained in research. According to findings of the research, meaningful relations were found between identity status and attachment style, personality traits and parental attitude. When the relationships between attachment style and identity status are compared with correlational analysis, a positive relationships were found between achieved identity status and secure attachment style, between moratorium identity status and insecure attachment style (fearful, preoccupied and dismissing) and between diffused identity status and fearful attachment style. When the relationships between personal traits and identity status are compared with correlational analysis, positive relationships were found between achieved identity status and extraversion, openness and agreeableness, between moratorium and neuroticism. Negative relationships were found between foreclosed identity status and agreeableness and openness, and also between diffused identity status and extraversion, conscientiousness and openness. When the relationships between parental attitude and identity status are compared with correlational analysis, positive relationship was found between aciheved identity status and democratic parental attitude; negative relation was found between diffused identity status. Lastly, positive relationship was found between foreclosed identity status and protective- demanding parental attitude. According to gender and age, meaningful diferences were found. In terms of age, the difference was found only betweeen forclosed identity. Form the point of the view of age, moratorium identity status points are differentiated and it is seen that the girls got higher mark. According to findings of the research, there was meaningful relations in the context of regression analysis. It is seen that independent variables predicts apporximately %23 of acieved status, %26 of foreclosed identity status, %25 of moratoryum identity status and %23 of diffused identity status. The findings of this research are discussed in comparison with the findings of the research in literature.
Benzer Tezler
- Beliren yetişkinlikte aşk stillerinin kişilik, bağlanma ve bazı demografik özellikler açısından incelenmesi
Analysis of love types during emerging adulthood in terms of personality, attachment, and certain demographic attributes
HAKAN DURMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikolojiCumhuriyet ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. HÜLYA ERCAN
- Çocuklarda ayrılık kaygısı bozukluğu gelişimi ile annenin kişilik özellikleri ve bağlanma stili arasındaki ilişkinin değerlendirilmesi
The evaluation of the relationship between personality traits and attachment style of mother and the development of separation anxiety disorder in children
GÜÇLÜ AYAZ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
PsikiyatriTrakya ÜniversitesiÇocuk Psikiyatrisi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. IŞIK GÖRKER
- Narsistik kişilik özellikleri ve bağlanma stilleri arasındaki ilişkinin incelenmesi: Bingöl Üniversitesi örneği
Investigation of the relationship between narsistic personal properties and attachment styles: Example of Bingöl University
ALEV TAZE
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Psikolojiİstanbul Arel ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. REYHAN BAHÇİVAN SAYDAM
- Orta ve ileri yetişkinlerde yalnızlığı yordayan etkenler: Bağlanma stili, kişilik özellikleri, benlik kurgusu
Factors that predict loneliness in middle-aged and older adults: Attachment style, personality traits, self-fiction
RUKİYE KÖROĞLU
- Yetişkinlerde bağlanma stilleri, mizaç ve karakter özellikleri ile depresyon ilişkisi
The relationship between attachment styles, temperament and character traits and depression in adults
ÜNAL ERDEM ELLİ