Ulusal fen bilimleri öğretim programları ve seçmeli çevre eğitimi programlarındaki kazanımların çevre okuryazarlığı bağlamında karşılaştırılması
Comparison of the objectives in the national science curriculum and optional enviromental education programs in the contex of enviromental literacy
- Tez No: 783659
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF BENZER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Fen Bilgisi Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Bu tez çalışmasının amacı Türkiye'de ilk ve orta dereceli okullarda geçmişten günümüze zorunlu olarak verilen MEB 1992 yılı Fen Bilgisi, 2006 yılı Fen ve Teknoloji, 2013 ve 2018 yılları Fen Bilimleri, seçmeli olarak verilen 2015 yılı Çevre Eğitimi Dersi ve 2022 yılı Çevre Eğitimi ve İklim Değişikliği Dersi öğretim programlarında bulunan çevre içerikli kazanımların çevre okuryazarlık bileşenlerini ne kadar yansıttığının tespit edilmesidir. Dolayısıyla MEB'in ilkokul 3 ve 4. sınıflar ve ortaokul 5, 6, 7 ve 8. sınıflar için fen öğretim programlarında ve seçmeli çevre eğitimi programlarında bulunan çevre konulu kazanımların çevre okuryazarlığının bileşenlerine göre incelenmiş; 1992, 2006, 2013 ve 2018 yılları arasında fen eğitiminde, 2015 yılı çevre eğitiminde ve 2022 yılı çevre eğitimi ve iklim değişikliği derslerinde çevre okuryazarlığının nasıl değiştiği yıllara göre karşılaştırılarak ortaya konmuştur. Çalışmada MEB müfredatlarındaki çevre içerikli kazanımların içerdiği çevre okuryazarlık bileşenlerini belirlemek amacıyla nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi kullanılmıştır. Öncelikle MEB 1992 yılı Fen Bilgisi, 2006 yılı Fen ve Teknoloji, 2013 ve 2018 yılları Fen Bilimleri, seçmeli olarak verilen 2015 yılı Çevre Eğitimi Dersi ve 2022 yılı Çevre Eğitimi ve İklim Değişikliği Dersi öğretim programlarındaki çevreyle doğrudan ilgili olan kazanımlar belirlenmiştir. Daha sonra bu kazanımların çevre okuryazarlık bileşenlerini belirlemek amacıyla literatürde en çok kullanılan çevre okuryazarlık bileşenlerinden farkındalık, bilgi, , tutum, beceri ve davranış bileşenleri ele alınmıştır. Kazanımlar çevre okuryazarlık alt bileşenlerine göre analiz edilmiştir. Elde edilen bulgular, öncelikle her bir yıl bazında (O yıla ait programlarda) sınıf düzeyleri için çevre içerikli kazanım ve çevre okuryazarlık bileşenlerinin yüzde hesaplamaları şeklinde tablolar oluşturularak sunulmuştur. Sonrasında ise programların zorunlu ve seçmeli olma durumları göz önünde bulundurularak çevre okuryazarlığı bileşenleri bağlamında karşılaştırılması yapılmıştır. Çalışma sonucunda, 1992 programında en çok bilgi bileşenine yer verildiği, farkındalık ve tutum bileşenine hiçbir sınıf seviyesinde rastlanmadığı görülmüştür. Davranış bileşeni sadece 4. Sınıf seviyesinde, beceri bileşeni ise 5 ve 8. sınıf seviyesindeki kazanımlarda görülmüştür. 2006 programında en çok bilgi bileşeninin verildiği, farkındalık bileşeninin sadece 8. Sınıf düzeyinde, davranış bileşeninin ise 7 ve 8. sınıf düzeyinde verildiği görülmüştür. 2013 programında en çok bilgi bileşenine yer verildiği görülmektedir. Farkındalık bileşeni hiçbir sınıf düzeyinde verilmemiştir. 3. Sınıf düzeyinde davranış bileşeni bilgi bileşeninden fazla görülmüştür. 5. sınıfta beceri bileşeni bilgi bileşenin önüne geçmiştir. 5, 6, 7 ve 8. sınıf seviyelerinde ise davranış bileşenine rastlanmamıştır. 2018 programında en çok bilgi bileşeni verildiği görülmektedir. 3. Sınıf seviyesinde beceri bileşeni bilgi bileşeninden fazla sayıdadır. 5, 6, 7. sınıf düzeylerindeki kazanımlarda davranış bileşeni görülmemiştir. 2015 Çevre Eğitimi dersi kazanımlarda bilgi bileşeni diğer bileşenlerden fazladır, tutum bileşeni ise yoktur. 2022 Çevre ve İklim Değişikli dersi programında bilgi bileşeninin fazla olduğu, davranış bileşenini içeren hiçbir kazanım olmadığı tespit edilmiştir. Zorunlu programlarda çevreyle alakalı kazanım sayısı en fazla 1992 yılında, en az 2006 yılında verildiği görülmüştür. Bilgi bileşeni en fazla 1992 yılında en az 2018 yılında, davranış bileşeni ise en fazla 2006 en az 1992 yılında verildiği görülmüştür. Seçmeli programlarda ise 2015 yılında bilgi ve davranış bileşeni 2022 yılı programından fazla; beceri, farkındalık tutum bileşeni ise 2022 yılı programında fazladır. Tüm programlar karşılaştırıldığı zaman bilgi bileşeninin en fazla 1992 yılında, farkındalık ve tutum bileşenlerinin 2022 yılında, beceri bileşeninin 2013 yılında, davranış bileşeninin ise 2015 yılında olduğu görülmüştür. Öğretim programlarındaki çevre içerikli kazanımların çevre okuryazarlık alt bileşenlerinden en çok bilgi bileşenini içerdiği görülmüştür. Beceri, farkındalık, tutum ve davranış bileşenleri bilgi bileşeninin oranına göre oldukça geride kalmıştır. Çevre okuryazarlığın en önemli bileşeni olan davranış bileşenin oranı oldukça az olup bazı yıllardaki programlarda ise davranış bileşenine hiç rastlanmamıştır.
Özet (Çeviri)
The aim of this thesis is to determine how much the environmental objevctives in the curriculum of the MEB 1992-year Science, 2006-year Science and Technology, 2013- and 2018-year Science Course, 2015-year Environmental Education Course and 2022-year Environmental Education and Climate Change Course curricula which have been compulsory from the past to the present in primary and secondary schools which have been compulsory from the past to the present in primary and secondary schools in Turkey. Therefore, primary schools grades of 3 and 4 of the MEB and middle school are grade of 5, 6, 7 and 8. environmental gains in science education programs and elective environmental education programs for classrooms were examined according to the components of environmental literacy; how environmental literacy changed in science education, environmental education in 2015 and environmental education and climate change courses in 2018, 1992, 2006, 2018 and 2018 were compared by comparing them. In the study, document analysis, one of the qualitative research methods, was used to determine the environmental literacy components contained in the environmental content objectives in the MEB. The objectives were analyzed according to environmental literacy sub-components. The findings obtained are presented primarily by creating tables in the form of percentage calculations of environmental-related objectives and environmental literacy components for grade levels on the basis of each year (in the programs of that year). Then, a comparison of the programs in the context of environmental literacy components was made taking into account the compulsory and elective situations. As a result of the study, it was found that the most knoweledge component was given in the 1992 program, and the awareness and attitude component was not found at any grade level. The behavior component is has been seen only 4.classroom. The skill component is has been seen in 5. and 8. classrooms. In the 2006 program, the most knowledge component was given, the awareness component was only at 8. the behavior component is 7. and 8. It was found that the environmental literacy component was given at the most knowledge level in the 2013 program. The awareness component was not given at any grade level. 3. at the classroom level, the behavior component was seen more than the knowlwdge component. 5. in the classroom, the skill component has taken precedence over the knowledge component. 5., 6., 7., 8., while the behavior component was not found at the grade levels. It is observed that the most knowledge components are given in the 2018 program. 3. at the grade level, the skill component is more than the knowledge component. 5., 6., 7. there was no behavioral component in the objectives at the grade levels. At 2015 environmental education course, the knowledge component is more than the other components in objectives, and there is no attitude component. It has been determined that the knowledge component is too much in the 2022 environment and climate change course program, and there are no gains related to the behavior component. It has been observed that environmental-related objectives in compulsory programs was given at most in 1992 and at least in 2006. It was found that the knoweledge component was given at most in 1992 and at least in 2018, and the behavior component was given at most in 2006 and at least in 1992. In the elective programs, the knowledge and behavior component is more than the 2022 year program in 2015; the skills, awareness attitude component is more than the 2022 year program. When we look at all programs, the knowledge component was more in 1992, the awareness and attitude component in 2022, the skills component in 2013, and the behavior component in 2015. It has been found that the environmental-related objectives in the curriculum contain the most knowledge components of the environmental literacy sub-components. It has been observed that the ratio of the behavior component, which is the most important component of environmental literacy, and the skill, awareness, attitude components are quite low.
Benzer Tezler
- Türkiye'de çalgı eğitiminin yaygınlaştırılması ve geliştirilmesi
Başlık çevirisi yok
MUSTAFA USLU
Doktora
Türkçe
1998
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiMüzik Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EDİP GÜNAY
- Danimarka, Finlandiya, İsveç, Norveç ve Türkiye eğitim sisteminde ilkokul öğretim programları ile eğitim –Öğretim uygulamalarının girişimcilik becerisi açısından karşılaştırılması
Denmark, Finland, Sweden, Norway and Türkiye primary education in curriculum education system with -Comparison of entrepreneurial skills of teaching practices
UĞUR ATASEVEN
Doktora
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE MENTİŞ TAŞ
- Anahtar fen kavramlarının tanılanması ve fen öğretim programları ile ulusal ders kitaplarının bu kavramlar bağlamında incelenmesi
Diagnosis of key science concepts and examination of science teaching programs and national textbooks within the context of these concepts
YUNUS ÖZYURT
Doktora
Türkçe
2020
Eğitim ve ÖğretimBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET BAHAR
- Fen bilimleri dersi öğretim programının TEOG ve TIMSS sınavları kapsamında incelenmesi
An analysis of science curriculum within the context of TEOG and TIMSS exams
ESMA TUBA BÖYÜK
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimYıldız Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SERTEL ALTUN
- İlkokul fen bilimleri dersi resmi öğretim programlarının gıda okuryazarlığı kavramı açısından incelenmesi
Determining the food literacy concept in primary school scienceofficial curricula
DİLAN TANRIVERDİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜNKAR KORKMAZ