Geri Dön

Termokimyasal borlama işlemiyle AISI 5140, AISI 4140 ve AISI 4340 çeliklerinin yüzey performanslarının geliştirilmesi

The Improvement of surface performance of AISI 5140, AISI 4140 and AISI 4340 steels by thermochemical bonanizing treatment

  1. Tez No: 78692
  2. Yazar: ŞADUMAN ŞEN
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. CUMA BİNDAL
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Metalurji Mühendisliği, Metallurgical Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Boronizing, Termochemical Treatment, Steels, Iron Boride, Hardness, Fracture Toughness, Impact Energy, Fatigue, Wear, Lubrication, Flash Annealing Surface diffusion treatments (i.e. nitriding
  7. Yıl: 1998
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Metalurji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 186

Özet

ÖZET Anahtar Kelimeler : Borlama, Termokimyasal İşlem, Çelik, Demir Borür, Sertlik, KırılmaTokluğu, Darbe Enerjisi, Yorulma, Aşınma, Yağlama, Kısa Süreli Tavlama Ülkemizin dünyada en fazla bor rezervine sahip ülkeler arasında yer alması ve bor bileşiklerinin üstün özelliklere sahip olması sebebiyle, birçok araştırmacı için bu bileşikler cazip bir duruma gelmiştir. Özellikle son yıllarda metalik malzemelerin termokimyasal yöntemlerle kaplanması araştırmacıların ilgi odağı olmuştur. Borlama işlemi bu yöntemlerden biri olup, diğer yüzey işlemlerine kıyasla yüksek sertlik, aşınma direnci, korozyon ve oksidasyon direnci gibi üstün özelliklere sahiptir. Bu çalışmada, 850°C ve 950°C sıcaklıklarda 2, 4, 6 ve 8 saat süre ile borlama işlemine tabi tutulan üç farklı alaşım çeliğinin (AISI 5140, AISI 4140 ve AISI 4340) yüzey performansları incelenmiştir. Borlama işlemi, boraks, borik asit ve ferro silisyum esaslı sıvı banyoda gerçekleştirilmiştir. Borlama işlemi sonrasında oluşan borür tabakasının yüzey morfolojileri ve faz analizleri, optik, taramalı elektron mikroskobu ve x-ışınla rı difraksiyon analizi yardımıyla yapılmıştır. Aynı şekilde borür tabakasının sertliği, kırılma tokluğu, darbe dayanımı, yorulma dayanımı ve aşınma direnci gibi mekanik özellikleri belirlenmiştir. Ayrıca elde edilen borür tabakasının oluşum termodinamiği ve büyüme kinetiği de incelenmiştir. Metalografik incelemelerde, kaplama-matris arayüzey morfolojisi kolonsal bir yapı sergilemekte ve borür tabakası, difüzyon (geçiş) zonu ve matristen oluşan üç farklı bölge belirgin bir şekilde birbirinden ayrılmaktadır. Borür tabakası (MXB) (M: Fe, Cr, x:l,2) borürlerinden oluşmaktadır. Ancak düşük süre ve sıcaklıklarda tek fazlı (Fe2B) borür tabakası teşekkül etmektedir. Borür tabaka kalınlıkları, borlama süresi ve sıcaklığına bağlı olarak asimtotik bir artış sergilemekte ve çeliklerin bünyesinde bulunan alaşım elementinin etkili olduğu görülmektedir. Elde edilen en yüksek sertlik değerleri seramik kompozit karaktere sahip borür tabakasına tekabül etmektedir. Borür tabakasının kırılma tokluğu değerleri malzeme bileşimi, borlama süresi ve sıcaklığına bağlı olarak değişiklik arzetmektedir. Lineer elementer analiz incelemelerinde, borür tabakası boyunca demir konsantrasyonu matristen yüzeye doğru kademeli olarak azalma göstermektedir. Borlama süresi ve sıcaklığına bağlı olarak borür tabakasının büyüme kinetiğinde, difüzyon katsayısı ve aktivasyon enerjisinin sırasıyla malzeme bileşimi, borlama sıcaklığı ve malzeme bileşimine bağlı olarak değiştiği görülmektedir. Aynı şekilde borlama süresinin artmasına bağlı olarak muhtemelen ostenit tane büyümesi ve oluşan FeB borürünün miktarının artması sebebiyle borür tabakasının darbe enerjisi düşmektedir. Aşınma deneylerinde horlanmış malzemelerdeki aşınma miktarı horlanmamış malzemelere kıyasla yedi kat daha azdır. Aşınma sırasında ölçülen sürtünme katsayısı değerleri 0.40-0.66 arasında değişirken, borlama sonrasında kısa süreli tavlama ısıl işlemi ile bu değerler 0.096-0.16 'ya düşmektedir. XVIII

Özet (Çeviri)

SUMMARY THE IMPROVEMENT OF SURFACE PERFORMANCE OF AISI 5140, AISI 4140 AND AISI 4340 STEELS BY TERMOCHEMICAL BORONIZING TREATMENT

Benzer Tezler

  1. Borlanmış AISI 1010 çift fazlı çeliğin korozyon davranışının incelenmesi

    Corossion of behavior boronized AISI 1010 dual phase steels

    BİLAL ANATÜRK

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2012

    Metalurji MühendisliğiAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Metal Eğitimi Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. YUSUF KAYALI

  2. Elektrokimyasal borlama ile çeliklerin yüzey özelliklerinin geliştirilmesi

    Improvement of surface properties of steels by electrochemical boronizing

    ALP ERSÖZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2008

    Metalurji Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. M. KELAMİ ŞEŞEN

  3. Bor karbür katkılı toz karışımının çeliklerin bor kaplanmasında kullanılması ve karakterizasyonu

    The use of b4c added powder mixtures in boride coating of steels and its characterization

    ELİF ÖZKAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Metalurji MühendisliğiAfyon Kocatepe Üniversitesi

    Metalurji ve Malzeme Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ŞÜKRÜ TALAŞ

  4. St 37 çeliğinin mekanik ve termal yüzey işlemleri uygulamaları ile mikroyapı ve mekanik özelliklere etkisinin araştırılması

    Investigation of the effect of St 37 steel on mechanical and thermal surface treatments and the effects of microstructural and mechanical properties

    HAKAN ÇAĞLAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    Makine MühendisliğiKarabük Üniversitesi

    Makine Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. OKAN ÜNAL