Geri Dön

Türk makam müziğinde taksim türü ve Mesut Cemil'in tanbur taksimlerinin incelenmesi

Examination of the taksim genre in Turkish maqam music and Mesut Cemil's tanbur taksims in terms of form

  1. Tez No: 786924
  2. Yazar: CÜNEYT ARSLAN
  3. Danışmanlar: DOÇ. GÜNİZ ALKAÇ
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Müzik, Music
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2022
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bursa Uludağ Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Müzik Ana Sanat Dalı
  12. Bilim Dalı: Türk Müziği Teorisi ve Etnomüzikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 155

Özet

Taksim türü Türk makam müziğinde XVII. yüzyıldan beri farklı bakış açılarıyla tanımlanagelmiştir. Türün ritim yapısı, kompozisyon yapısı, icra alanı gibi özellikleri birbirleriyle kimi zaman çelişen şekillerde ifade edilmiş ve bu bağlamda türle ilgili bazı noktalar muğlak bir alan içinde kalmıştır. Çalışmada taksim türünü meydana getiren öğeler taksim tanımları üzerinden değerlendirilmiş ve doğaçlama özelliği, ritim-usûl yapısı, kompozisyon yapısı açıklanmaya çalışılmıştır. Ayrıca taksimin alt türleri ve virtüözite bağlamı da türün detaylarının ortaya çıkarılması amacıyla incelenmiştir. Çalışmanın ikinci aşamasında taksim türü ile ilgili yapılan bu inceleme sonuçlarının değerlendirilmesi için taksim türünün en önemli temsilcilerinden biri olarak görülen Mesut Cemil Bey'in taksimleri ele alınmıştır. Mesut Cemil Bey'in biyografisi, Türk makam müziğindeki yeri, önemi ve taksim bağlamında değerlendirilmesi literatür tarama ve görüşme teknikleri kullanılarak elde edilen verilerle incelenmiştir. Ayrıca Mesut Cemil Bey'in Golden Horn ve Kalan Müzik tarafından yayımlanan, Kahire Doğu Müziği Kongresi'nde ve İstanbul'da Columbia Records tarafından kayıt altına alınmış farklı makamlardan sekiz tanbur taksimi makam kullanımı ve biçim açısından incelenmiştir. Yapılan çalışmanın sonuçlarına göre taksimlerin biçim yapısını belirleyen en önemli etkenin süre olduğu, makamsal yapının yine süre ve alt türle doğrudan ilişkili olduğu ve icra yetkinliği bakımından taksim yapma becerisinin Türk Müziğine özgü bir değerlendirme alanı olduğu tespit edilmiştir.

Özet (Çeviri)

Taksim in Turkish maqam music has been defined from different perspectives since 17th century. The features of the genre such as rhythm structure, composition structure, and performance area were expressed in ways that sometimes contradicted each other, and in this context, some points related to the genre remained in an ambiguous area. In the study, the elements that make up the taksim genre were evaluated through the definitions of taksim and the improvisation feature, rhythm-procedure structure, composition structure, performance area and modal structure were tried to be explained in the light of the data obtained through interviews and literature review. In addition, the sub-genres of taksim and the context of virtuosity were also examined in order to reveal the details of the genre. In the second stage of the study, the taksims of Mesut Cemil Bey, who is seen as one of the most important representatives of the taksim type, were discussed in order to evaluate the results of this examination on the taksim type. Mesut Cemil Bey's biography, his place in Turkish Maqam Music, his importance and evaluation in the context of taksim were examined with the data obtained by using literature review and interview techniques. In addition, Mesut Cemil Bey's eight tanbur taksims from different makams, published by Golden Horn and Kalan Music, recorded at the Cairo Eastern Music Congress and in Istanbul by Columbia Records, were examined in terms of mode use and form. According to the results of the study, it has been determined that the most important factor determining the form structure of taksims is duration, the modal structure is directly related to duration and subgenre, and the skill of making taksim is an evaluation area specific to Turkish Music in terms of performance competence.

Benzer Tezler

  1. Türk müziğinde taksim kavramı ve örnekleriyle analizi

    Taksim concept in Turkish music and analysis with examples

    MEHMET EMRE KARTAL

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    MüzikKocaeli Üniversitesi

    Türk Müziği Ana Bilim Dalı

    PROF. ENVER METE ASLAN

  2. Türk müziğinde duygudurum analizi: Zirgüleli hicaz ve şedleri

    Emotion analysis in Turkish music: Zirguleli hicaz and transpozed

    HİDAYET TİMUR SARICA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    MüzikHaliç Üniversitesi

    Türk Musikisi Ana Sanat Dalı

    PROF. EROL DERAN

  3. 20. yüzyıl Türk müziği keman icrâ üslûbunun taksim icrâları üzerinden tespîti ve tahlîli

    The determination and analysis of violin performance genre over taksim in 20th century Turkish music

    İSMAİL KABACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2020

    MüzikAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Müziği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. VASFİ HATİPOĞLU

  4. Öğrencilerinin icrâları üzerinden Niyazi Sayın Ekolü'nün değerlendirilmesi

    Evaluation of the Niyazi Sayın school on the performances of his students

    İSMAİL YÖRÜKÇÜOĞLU

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    MüzikAnkara Hacı Bayram Veli Üniversitesi

    Türk Müziği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BURÇİN UÇANER ÇİFDALÖZ

    DOÇ. DR. MUHAMMET ZİNNUR KANIK

  5. Turkish makam music generation using transformers

    Dönüştürücüler kullanarak Türk makam müziği üretimi

    AHMET TAHA BİLGİÇ

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2023

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolBoğaziçi Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ BERK GÖKBERK