Queer ekoloji bağlamında; insan, doğa ve çağdaş sanat
Human, nature and contemporary art in the context of queer ecology
- Tez No: 787225
- Danışmanlar: PROF. REFA EMRALİ
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Heykel Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 199
Özet
“Queer Ekoloji Bağlamında: İnsan, Doğa ve Çağdaş Sanat”başlıklı bu çalışmanın temel meselesi, doğa ve insan arasındaki yüzyıllardır süregelen düalist yapının sanat tarihi, ekoloji, sosyoloji, felsefe gibi alanlardaki yansımalarını ve bu yansımaların sanat ile ilişkisini irdelerken, özellikle sanat tarihinden seçilmiş örnekler ve bu çalışma kapsamında üretilmiş olan çağdaş sanat eserleri ile bu ilişkinin katmanlarını açmaktır. Antik Yunan' dan da daha eskiye dayanan doğa/kadın, insan/doğa, insan/ötekiler vb. düalist düşüncenin izlerini süren bu çalışma, sanat eserleriyle ve sanat tarihiyle ilişkisinin geniş bir tablosunu çizer. Aynı zamanda, bu çalışmanın temel amacı olan; çağımızın en önemli tartışmaları/problemleri içerisinde yer alan doğa katliamı, çevre kirliliği, sömürü, tahakküm gibi meseleleri queer teori çerçevesinde ele alıp bahsi geçen ikilikler tablosuyla ilişkisini irdelerken gölgelere sinmiş olan erkek egemen sisteme karşı feminist, post feminist, LGBTİ+ hareketlerin de üzerinde çokça durduğu ayrılıkçı yapı queer teori bağlamında daha da derinlemesine tartışılmaktadır. Ekoloji alanı ve queer düşüncenin bir arada ele alınması ile yukarıda bahsi geçen düalist yapının kökleri daha görünür ve tespit edilebilir hale gelir.“İlkel çağlar”dan Antik Yunan' a, Orta Çağın karanlığından yirmi birinci yüzyıl aydınlığına dek şekil değiştire değiştire/kılıktan kılığa girerek süregelen cinsiyet ve doğa ikiliği ile ortaya çıkan ayrılıkçı, sömürgeci, tahakküm zihniyeti, insanlığın miras bıraktığı ilk sanat eserlerinden günümüze dek okunabilir. Bu çalışma, ekoloji, felsefe, sosyoloji, sanat tarihi, feminizm, LGBTİ+ hareketleri, queer teori gibi alanların alet çantasından aldığı kavramları, temelde ortak olan toplumsal cinsiyet tartışmalarını bir araya getirirken sanat tarihinde yer alan/almayan, sözü edilen/edilmeyen sanatçılar ve eserleri üzerinden düalist yapının, tahakkümün, bastırmanın, kapatmanın, dışlamanın genel bir röntgenini çekerken queer' in ekoloji alanı ile bir araya geldiği queer ekoloji yaklaşımı doğa, cinsiyet, tahakküm, sistem vb. meselelerin ortaya çıkardığı tablonun eleştirisini yaparak kökeninin izlerini takip eder. Yukarıda bahsi geçen düşünceler ve tartışmalar üzerinden bu çalışmada ele alınan sanat eserleri, eserlerin anlam katmanları ve sanatçıların kendi söylemleri ya da hayatları queer ekoloji bağlamında ele alınırken toplumsal cinsiyet/doğa ikiliği tarihsel olarak takip edilmiştir. Çağdaş sanat eserlerinde çokça tartışılan doğa/kadın, doğa/insan, insan/öteki, doğa/LGBTİ+ gibi düalist yaklaşımlara karşı ortaya çıkan söylemler bir araya getirilmiştir. Bu çalışmanın son bölümünde yer alan kişisel sanat çalışmaları ise günümüze kadar süregelen bu tartışmaların katmanlarını açarken bazen gösteren, bazen işaret eden, bazen de yeni söylemler yaratan, queer bakış açısı ile ekoloji, toplumsal cinsiyet, iktidar, birey ve toplum arasındaki sınırlarda gezinen ve bu sınırları zorlayan çalışmalardır.
Özet (Çeviri)
The main issue of this study is to explore the reflections on the dualistic structure between nature and human that have been going on for centuries in fields such as art history, ecology, sociology and philosophy, as well as the relationship between these reflections and art. In particular, by examining selected examples from art history and contemporary artworks produced within the framework of this study, the layers of this relationship will be revealed. Tracing the dualities such as nature/woman, human/nature, and human/others, etc., that date back to times even earlier than Ancient Greece, this study draws a broad picture of this relationship through works of art. At the same time, the study examines the relationship between the mentioned dualities and the issues such as environmental destruction, pollution, exploitation, and domination that are among the most significant debates/problems of our time from the perspective of queer theory. The separatist structure of the male-dominated system, which lurks in the shadows behind the visible and is the focus of feminist, post-feminist, and LGBTI+ movements, is further discussed in the context of queer theory. The queer perspective, coming together with the field of ecology, reveals the roots of the aforementioned dualistic structure more visibly and detectably. From the“primitive ages”to Ancient Greece, from the darkness of the Middle Ages to the enlightenment of the 21st century, the divisive, exploitative, and oppressive mindset that emerged from the gender and nature duality, which has transformed itself from one form to another, can be read in the first works of art left as a legacy by humanity up to the present day. This study brings together concepts taken from the tool kits of fields such as ecology, philosophy, sociology, art history, feminism, LGBTI+ movements, and queer theory, and unites the gender mainstreaming-based debates that are fundamentally common among these fields. Additionally, it provides a general analysis of issues such as dualistic structures, domination, oppression, suppression, and exclusion through the artists and their works that are/are not mentioned in the history of art. On the other hand, through the queer ecology approach, which brings together queer theory with the field of ecology, this study critically examines the picture that emerges from issues such as nature, gender, domination, and system, while tracing the roots of it. In line with these thoughts and discussions, the selected artworks have been examined in the context of queer ecology and gender mainstreaming/nature dichotomy was historically traced through the meaning layers of the works and the artists' own discourses or lives. The study brings together different discourses presented by contemporary art works against dualistic approaches such as nature/woman, nature/human, human/other, nature/LGBTI+. The personal art works presented in the final section of this study reveal the layers of ongoing discussions, sometimes pointing, sometimes hinting, and sometimes creating new discourses. They move along the boundaries between ecology, gender mainstreaming, power, individual, and society, challenging and pushing these boundaries with a queer perspective.
Benzer Tezler
- Feminist sosyoloji kapsamında kadın bedeninin güç ve iktidar unsuru olarak kullanılması: Eril tahakkümün yeniden inşası
The use of the womens body as an element of power and dominance within the scobe of feminist sociology: The reconstruction of male domination
ALİYE YAPAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Sosyolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU GÜDÜCÜ
- Reclamation of waterways in urban context: A study on Ankara stream and Etiler neighborhood
Kentsel bağlamda su yollarının yeniden canlandırılması: Ankara çayı ve Etiler mahallesi üzerine bir çalışma
RAKİBE ERGÜL
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
MimarlıkOrta Doğu Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESİN KÖMEZ DAĞLIOĞLU
DOÇ. DR. FUNDA BAŞ BÜTÜNER
- Feminizmin doğa bilimleri ile buluşması: Kuantum felsefesinden yeni materyalizm ve insan-sonrasına (post-human) eleştirel bir okuma
Feminism meeting with the natural sciences: A critical readingfrom quantum philosophy to new materialism and post-human
FEYZA TOPRAK
Doktora
Türkçe
2022
FelsefeAnkara ÜniversitesiKadın Çalışmaları ve Toplumsal Cinsiyet Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜZİN EVLİYAOĞLU
- Ekofeminist bir yapısöküm denemesi: Margaret Atwood'un Damızlık Kızın Öyküsü ile Ursula K. Le Guin'in Karanlığın Sol Eli romanlarında ikili karşıtlıklar
An ecofeminist deconstuction: Dualisms in Margaret Atwood's The Handmaid's Tail and Ursula K. Le Guin's The Left Hand of Darkness
YILDIZ SINMAZ UZGAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Karşılaştırmalı EdebiyatEge ÜniversitesiKadın Çalışmaları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVİN KOYUNCU