Anadolu'daki geleneksel bazı bitki çaylarının kimyasal bileşenleri ve biyolojik aktiviteleri
Some traditional herbal tea in Anatolia chemical component and biological activities
- Tez No: 787623
- Danışmanlar: PROF. DR. MEHMET EMİN DURU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Kimya, Chemistry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kimya Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Bu yüksek lisans tez çalışmasında Güney Batı Anadolu Bölgesi'nde doğal olarak yetişen, halk arasında gastrointestinal sistem, solunum sistemi, bağışıklık sistemi rahatsızlıklarında kullanılan ve bugüne kadar doğrudan diyet olarak tüketilen haliyle- çay ekstresi şeklinde çalışması bulunmayan kekik, adaçayı ve dağ çayı olarak bilinen bitkisel çayların çeşitli aktivitelerinin ve biyoaktif bileşenlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Diğer çalışmalarda kullanılan organik çözücülerin aksine çalışmamızda çay ekstreleri, su ile demlemek suretiyle elde edildi. Her bir çay ekstresinin uçucu organik bileşenleri HS-SPME-GC/MS sistemi kullanılarak belirlendi. Uçucu organik bileşikleri bakımından, kekik çaylarında (Origanum, Coridothymus ve Satureja) karvakrol, timol, β-karyofilen ve timokinon ortak majör bileşikler olarak tespit edilirken, adaçayı ve dağ çaylarında (Sideritis ve Salvia türleri) 1,8-sineol, β-pinen, bornil asetat ve β-karyofilen ortak majör bileşikler olarak belirlendi. Her bir bitkisel çayın fenolik bileşeni ve organik asitleri HPLC-DAD sisteminde 26 farklı referans bileşik kullanılarak kalitatif ve kantitatif olarak belirlendi. Çalışılan çay ekstrelerinde ferulik asit ve rosmarinik asitin tüm örneklerde ortak olarak bulunduğu tespit edildi. Ayrıca çay ekstreleri üzerine çeşitli biyolojik aktivite yöntemleri uygulandı. Buna göre, antioksidan aktiviteleri beş farklı yöntem (β-karoten renk açılımı, DPPH serbest radikali giderimi, ABTS katyon radikali giderimi, CUPRAC indirgeme gücü ve metal bağlama) kullanılarak belirlendi. Enzim inhibisyon aktivite çalışmalarında; AChE-BChE inhibisyon aktivitesi, α-amilaz enzim inhibisyon aktivitesi, α-glukozidaz enzim inhibisyon aktivitesi ve üreaz enzim inhibisyon aktivitesi testleri uygulandı. Böylece ekstrelerin fenolik ve organik uçucu bileşiklerle gösterdiği aktiviteler arasındaki ilişkiler de kuruldu. Biyolojik aktiviteler bakımından değerlendirildiğinde Coridothymus capitatus ve Salvia officinalis türlerinden elde edilen bitkisel çayların biyolojik aktivitelerinin daha yüksek olduğu, her iki türün rosmarinik asit, mirisetin, kersetin ve krisin gibi biyoaktif bileşiklere sahip olduğu belirlendi. Bu tez çalışması ile Salvia, Sideritis, Coridothymus, Origanum ve Satureja cinslerine mensup 11 bitki türünün, literatürde yapılanlardan farklı bir yaklaşımla, doğrudan diyet olarak tüketilen haliyle hazırlanan çay ekstrelerinin uçucu organik bileşenleri, biyolojik aktiviteleri ve fenolik bileşenleri detaylı olarak incelendi.
Özet (Çeviri)
In this master thesis, it is aimed to determine the various activities and bioactive components of herbal teas known as thyme, sage and mountain tea, which are naturally grown in the Southwest Anatolia Region, are used in gastrointestinal system, respiratory system and immune system disorders among the people and have not been studied in the form of tea extract (as consumed directly as diet) until today. In contrast to the organic solvents used in other studies, tea extracts in our study were obtained by brewing method, using water as the solvent. The volatile organic components of each tea extract were determined using the HS-SPME-GC/MS system. In terms of volatile organic compounds, carvacrol, thymol, β-caryophyllene and thymoquinone were detected as common major compounds in thyme teas (Origanum, Coridothymus and Satureja), while 1,8-cineol, β-pinene, bornyl acetate and β-caryophyllene were determined as co-major compounds. The presence and amount of 26 different reference compounds were determined using the phenolic component and organic acids HPLC-DAD system. Ferulic acid and rosmarinic acid were found to be common in all samples in the tea extracts studied. Moreover various biological activity methods were applied on tea extracts. Antioxidant activities were determined using five different methods (β-carotene color bleaching, DPPH free radical scavenging, ABTS cation radical scavenging, CUPRAC reducing power and metal binding). In enzyme inhibition activity studies; AChE-BChE inhibition activity, α-amylase enzyme inhibition activity, α-glucosidase enzyme inhibition activity and urease enzyme inhibition activity tests were applied. When evaluated in terms of biological activities, it was determined that herbal teas obtained from Coridothymus capitatus and Salvia officinalis species had higher bioactivities, and both species had bioactive compounds such as rosmarinic acid, myricetin, quercetin and chrysin. Thus, the relationships between the activities of the extracts with phenolic and organic volatile compounds were established. In this thesis, volatile organic components, biological activities and phenolic components of tea extracts prepared directly as dietary consumption of 11 plant species belonging to the Salvia, Sideritis, Coridothymus, Origanum and Satureja genera were examined in detail, with a different approach than those in the literature.
Benzer Tezler
- Geleneksel Mardin şehir dokusu ve evleri üzerine bir deneme
Un Essai sur la cite et la maison traditionnelles de Mardin
E.FÜSUN ALİOĞLU
- Eskişehir'de Odunpazarı tarihi yerleşiminin fiziksel gelişimi ve geleneksel konut dokusunda dizgesel çözümlemeler
Başlık çevirisi yok
NESLİHAN SÖNMEZ
- Assessing the potential of Anatolia as a climate refugium
Anadolu'nun bir iklim sığınağı olma potansiyelinindeğerlendirilmesi
SONGÜL SÖNMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
Biyolojiİstanbul Teknik Üniversitesiİklim ve Deniz Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ EMRAH ÇORAMAN
- Önemli zeytin (Olea europaea L.) çeşitlerinin izoenzim polimorfizmleri ve genetik özellikleri
Isoenzyme polymorphisms and genetic characteristics of important olive (Olea europaea L.) cultivars and types
SEVDA DÜLGER
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
ZiraatÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiBahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT ŞEKER
- Erken Hristiyan ve ilk Bizans resim ve kabartma sanatında kaynak ve okullar (2 cilt)
Sources and school of painting and sculpture during the early Christian and first Byzantine period
AHMET MEHMET KİPMEN