İlaç tedarik zincirinde bulanık tabanlı risk değerlendirme
Using fuzzy set based model for pharmaceutical supply chain risks assessment
- Tez No: 788530
- Danışmanlar: PROF. SELÇUK ÇEBİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Industrial and Industrial Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Endüstri Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 99
Özet
İlaç tedarik zinciri, bir ülkenin sağlık sisteminin temel bileşenlerinden biridir ve zincirin her halkasında riskler bulunmaktadır. Bu zincirdeki risklerin değerlendirilmesi ve yönetilmesindeki herhangi bir eksiklik canlı sağlığını olumsuz etkileyebileceğinden, risklerin doğru değerlendirilmesi önem kazanmaktadır. Tez çalışmasında üretici ilaç firmalarının, lojistik süreçleri için dış kaynak kullanımındaki riskler araştırılmıştır ve üreticilere tedarikçi seçim sürecinde izleyecekleri bir metodoloji sunulmuştur. Birden fazla risk kriteri ve alternatif içeren problemlerde, çok kriterli karar verme yaklaşımlarının karar vermeyi kolaylaştırması ve belirsizlikle başa çıkmada bulanık kümelerin iyi performans göstermesi sebebiyle önerilen yaklaşımda bulanık tabanlı ÇKKV yöntemlerinden yararlanılmıştır. Çalışmada ilaç tedarik zincirinde lojistik süreçleri için dış kaynak firması kullanımının riskleri dört ana ve yirmi sekiz alt kriter altında toplanmıştır. Ana risk kriterleri; teslimat güvenilirliği, kalite, operasyonel, iletişim ve teknoloji olarak tanımlanmış ve Pisagor AHP yöntemi kullanılarak kriterlerin önem dereceleri belirlenmiştir. Elde edilen ağırlıklandırmaya bağlı olarak alternatif tedarikçi firmalarının bu riskler altında gösterdiği performans Pisagor bulanık WASPAS yöntemi ile elde edilmiştir. Küresel bulanık set tabanlı AHP yöntemiyle risk kriterlerinin önem derecesi, küresel bulanık set tabanlı WASPAS yöntemiyleyse alternatiflerin performans skorları valide edilmiştir. Her iki yaklaşımla da elde edilen sonuçlara göre kalite en önemli risk kriteri olarak belirlenmiştir. Bir ilacın etkinliğinin kaybolması ilacın tedavi edici özelliklerinin ortadan kalkması ve hatta hastaya zarar vermesi anlamına gelebilir. Bu durumda zincirde kalite riskinin minimize edilmesinin çok önemli olduğu gösterilmiştir. Bu çalışma ile ilaç tedarik zincirinde lojistik süreçleri için dış kaynak firmalardan hizmet alan üreticilere tedarikçi seçimi sürecinde izleyebilecekleri bir yaklaşım sunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The pharmaceutical supply chain is one of the key components of a country's healthcare system, and there are risks in every link of the chain. Because any lapse in the assessment and management of risks in this chain may have a negative impact on human health, proper risk assessment becomes critical. In the thesis study, the risks of outsourcing the logistics processes of the manufacturing pharmaceutical companies were investigated, and a methodology to be followed in the supplier selection process was presented to the manufacturers. In problems involving multiple risk criteria and alternatives, multi-criteria decision-making approaches facilitate decision-making. Fuzzy sets perform well when dealing with uncertainty. For this reason, fuzzy-based MCDM methods were used in the proposed approach. In the study, the risks of using an outsourcing company for logistics processes in the pharmaceutical supply chain are grouped under four main and twenty-eight sub-criteria. The main risk criteria are; delivery reliability, quality, operational, communication and technology were defined and the importance levels of the criteria were determined using the Pythagorean AHP method. Depending on the weighting obtained, the performance of alternative supplier companies under these risks was obtained with the Pythagorean fuzzy WASPAS method. The importance of risk criteria was validated with the spherical fuzzy set-based AHP method, and the performance scores of the alternatives were validated with the spherical fuzzy set-based WASPAS method. According to the results obtained from both approaches, quality was determined as the most important risk criterion. When a drug loses its efficacy, it loses its therapeutic properties and may even harm the patient. In this case, it has been shown that minimizing the quality risk in the chain is very important. With this study, an approach that can be followed in the supplier selection process is presented to manufacturers who receive services from outsourcing companies for logistics processes in the pharmaceutical supply chain.
Benzer Tezler
- Selection de cabinet de conseil en douane en utilisant le DFQ flou et la programmation floue
Bulanık KFY ve bulanık programlama kullanılarak gümrük müşavirliği firması seçimi
ÜMİT YILDIZ
Yüksek Lisans
Fransızca
2017
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiGalatasaray ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP ŞENER
- İlaç tedarik zincirinde risk yönetimi
Risk management in pharmaceutical supply chain
BETÜL ÖZKAN
Doktora
Türkçe
2016
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN BAŞLIGİL
- Kapalı döngü tedarik zincirinde blok zincir teknolojisinin entegrasyonu ve çok seviyeli rekabetçi ağ tasarımı optimizasyonu: Yeni bir etkileşimli bulanık programlama yaklaşımı
Blockchain technology integration and multi-level competitive network design optimization in closed-loop supply chain: a novel interactive fuzzy programming approach
BELKIZ TORĞUL
Doktora
Türkçe
2022
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKonya Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. TURAN PAKSOY
- İlaç imalat sektöründe bulanık çok ölçütlü karar verme yöntemleriyle tedarikçi seçimi
Supplier selection in the pharmaceutical industry with fuzzy multi-criteria decision making methods
KÜBRA KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiKocaeli ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE ESEN
- İlaç tedarik zincirinde envanter problemi çözümü için yeni bir model önerisi
A new model proposal for inventory problem in the pharmaceutical supply chain
GÖKÇE CANDAN
Doktora
Türkçe
2016
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiSakarya ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN REŞİT YAZĞAN