Pilotların beş faktör kişilik özellikleri ve temel psikolojik ihtiyaçlar doyumu ile algılanan uçuş performansı etkileşimi
The interactions of pilots' five factor personality traits and basic psychological needs satisfaction with perceived flight performance
- Tez No: 788612
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HAKKI AKTAŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2022
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Havacılık Psikolojisi Araştırmaları Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Havacılık Psikolojisi Ana Bilim Dalı (Disiplinlerarası)
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
Bu çalışmanın amacı temel psikolojik ihtiyaçlar doyumunun ve beş faktör kişilik özelliklerinin pilotların algıladıkları uçuş performansları üzerindeki etkisini incelemektir. Araştırmanın evrenini Türk sivil havacılık sektöründe faaliyet gösteren pilotlar oluşturmaktadır. Bu kapsamda araştırmanın örneklemini Türk Sivil Hava Yolu şirketlerinde çalışan uygunluk örneklemesi yöntemi ile seçilmiş olan 174 pilot oluşturmaktadır. Katılımcılara Demografik Bilgi Formu, Temel Psikolojik İhtiyaçlar Ölçeği, Mesleki Kişilik Envanteri (MKE-5F) ve Uçuş Performansı Özdeğerleme Ölçeği olmak üzere dört farklı öz bildirime dayalı veri toplama aracı uygulanmıştır. Veriler“SPSS 22”ve“AMOS”istatistik programı kullanılarak Doğrulayıcı Faktör Analizi, Pearson Korelasyon Analizi, Regresyon Analizi, Tek Yönlü Varyans Analizi Testi (ANOVA) ve T Testi yöntemleri ile analiz edilmiştir. Analizler sonucunda ilgili değişkenler arasında pozitif ve negatif yönlü anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Bununla birlikte beş faktör kişilik özelliklerinden deneyime açıklığın algılanan performans üzerinde anlamlı ve olumlu bir etkisi olduğu görülmüştür. Temel psikolojik ihtiyaçların alt boyutu olan yetkinliğin de algılanan performans üzerinde anlamlı etkisi olduğu görülmüş ancak beş faktör kişilik özellikleri ve temel psikolojik ihtiyaçların alt boyutları birlikte analiz edildiğinde yetkinlik alt boyutunun anlamını kaybettiği, deneyime açıklık alt boyutunun etkisini koruduğu görülmektedir. Ayrıca deneyime açıklık alt boyutundan alınan puanların pilotların pozisyonuna; sorumluluk alt boyutundan alınan puanların pilotların medeni haline; temel psikolojik ihtiyaçların özerklik alt boyutu doyumunun ise eğitim durumlarına göre istatistiki olarak farklılaştığı tespit edilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the effect of satisfaction of basic psychological needs and five-factor personality traits on the perceived flight performance of pilots. The research population consists of pilots operating in the Turkish civil aviation sector. In this context, the research sample consists of 174 pilots selected by convenience sampling method working in Turkish Civil Airline companies. Four different self-report data collection tools were applied to the participants which are Demographic Information Form, Basic Psychological Needs Scale, Professional Personality Inventory (MKE-5F) and Flight Performance Self-Evaluation Scale. The data were analyzed with the Confirmatory Factor Analysis, Pearson Correlation Test, Regression Analysis, One-Way Analysis of Variance Test (ANOVA) and T Test methods by using the“SPSS 22”and“AMOS”statistical program. As a result of the analysis, positive and negative significant relationships were found between the related variables. However, it has been observed that openness to experience, a five-factor personality trait, significantly and positively affects perceived performance. Furthermore, competence which is a sub-dimension of basic psychological needs, has also a significant positive effect on perceived performance. However, when the five-factor personality traits and sub-dimensions of basic psychological needs are analyzed together, it is seen that the sub-dimension of competence loses significance and the sub-dimension of openness to experience maintains its effect. Moreover, statistically significant differences were found in some of the relevant variables according to the demographic characteristics of the pilots and the marital status and position of the pilots. In addition, it was found that, statistically, the scores obtained from the sub-dimension of openness to experience differed according to the position of the pilots; the scores about the conscientiousness sub-dimension differed as regards the marital status of the pilots; and the scores related to the satisfaction of autonomy sub-dimension, which is one of the basic psychological needs, varies in pursuant of educational status.
Benzer Tezler
- Pilotların kişilik özelliklerinin liderlik yönelimleri ve kriz yönetimi becerileri üzerindeki etkisi
The effect of pilots' personality traits on their leadership orientations and crisis management skills
İDRİS FEYZİ OKAN
Doktora
Türkçe
2025
Havacılık ve Uzay Mühendisliğiİstanbul Gedik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ AHMET ERKASAP
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESRA SİPAHİ DÖNGÜL
- Kişilik ve kültürel zeka arasındaki ilişki: Hava yolu çalışanları üzerine bir çalışma
The relationship between personality and cultural intelligence: A study on airline employees
VİLDAN KEBABCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
İşletmeBeykent Üniversitesiİşletme Yönetimi Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERKAN TAŞKIRAN
- Sivil havacılık işletmelerinde beşerî faktörler perspektifinden uçuş ekibi kaynak yönetimi: Sivil havacılık işletmeleri pilotlarının kişilik yapıları ile uçuş ekibi kaynak yönetimi tutumları arasındaki ilişki
Crew resource management from the human factors perspective in the civil aviation: The relationships between personality types and crew resource management attitudes of civil aviation pilots
HAKKI AKTAŞ
Doktora
Türkçe
2011
Sivil Havacılıkİstanbul Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ERDAL TEKARSLAN
- Türkiye'de havayolu sektöründe teknoloji kullanımının pilot performansına etkisi üzerine nitel bir inceleme
A qualitative study on the effect of technology use on pilot performance in the airline industry in Türkiye
ERCAN AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Sivil HavacılıkKocaeli ÜniversitesiHavacılık Yönetimi Bilim Dalı
DOÇ. DR. DİDEM RODOPLU ŞAHİN
- Critical success factors for unmanned aerial vehicles (UAVS) technology implementation in the turkish construction industry
Türk inşaat sektöründe insansız hava araçları (İHA) teknolojisi uygulaması için kritik başarı faktörleri
MALAK ALHAJJ
Yüksek Lisans
İngilizce
2021
Bilim ve TeknolojiBoğaziçi Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. BELİZ ÖZORHON