Geri Dön

Bilişsel tahmin testinin (BİTAHT) geliştirilmesi ve multipl skleroz hastalarında bilişsel tahmin ve zihin okuma becerilerinin incelenmesi

Development of cognitive estimation test (BiTAHT) and examination of cognitive estimation and mind reading skills of multiple sclerosis patients

  1. Tez No: 789215
  2. Yazar: FİLİZ DİLEK
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ EROL YILDIRIM
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Hemşirelik, Nöroloji, Psikoloji, Nursing, Neurology, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Bilişsel Tahmin Testi, Multiple Skleroz, Nöropsikolojik test, Yürütücü İşlevler, Zihin Okuma, Cognitive Estimation Test, Multiple Sclerosis, Neuropsychological Assessment, Executive Functions, Mind Reading
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: İstanbul Medipol Üniversitesi
  10. Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Bilişsel Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 80

Özet

Beyin hasarı sonrası bilişsel yetiler çeşitli biçimlerde bozulmaktadır. Bu yetilerden biri de yönetici yetilerden biri olan bilişsel tahmindir. Bilişsel tahmin kişinin cevabını bilmediği bir konuda bildiklerinden yola çıkarak, muhakeme ile makul bir aralıkta, doğruya yakın bir cevap üretmesidir. Nöropsikolojik değerlendirmede farklı bilişsel yetiler test edilmektedir ancak ülkemizde bilişsel tahmin yetisinin sınanabileceği bir test henüz uyarlanmamış veya geliştirilmemiştir. Bu tezde; bilişsel tahmin testi geliştirilmesi ve yönetici yetilerin ön planda bozulduğu bilinen klinik bir grupta, Multiple Skleroz hastalarında geçerliliğinin incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırmamızda geliştirdiğimiz 6 güvenlik ve 56 tahmin sorusu içeren BiTAHT 1112 katılımcıya uygulanmıştır. İstatistiksel analiz sonrası test 34 soruya indirgenerek uygulanan rehabilitasyon uygulamalarının değerlendirilebilmesi amacıyla BiTAHT-A ve BiTAHT- B olarak iki paralel formu oluşturulmuştur. Testin 80 sağlıklı ve 54 Multiple Skleroz hastasına uygulanması sonucu duyarlığı düşük olan sorular çıkartılarak; miktar, ağırlık, uzunluk, süre, alan ve eşdeğer kategorilerini içeren her bir paralel formda 13 tahmin sorusu bulunan BiTAHT oluşturulmuştur. Testin puanlaması yüzdelik dilim aralıkları ile yapılmakta ve 20-80 yüzdelik dilimler arasındaki cevaplar normal olarak kabul edilmektedir. Araştırmamızda Multiple Skleroz hastalarının tahmin yetenekleri sağlıklı gruptan daha düşük bulunmuştur (p0,05). Multiple skleroz hastalarında ve sağlıklı grupta zihin okuma yeteneklerini değerlendirdiğimiz gözlerden zihin okuma testi ile BiTAHT-A ve BiTAHT-B arasında anlamlı bir ilişki saptanmamıştır (p>0,05). Araştırmamız sonucunda geliştirdiğimiz BiTAHT'ın sağlıklı ve tahmin yeteneklerinde etkilenme olan bireyleri saptamak amacı ile kullanılabileceğine kanaat getirilmiştir.

Özet (Çeviri)

Cognitive abilities are impaired in various ways after brain injury. One of these abilities is cognitive estimation, which is one of the executive abilities. Cognitive estimation is the generation of an answer that is close to the truth in a reasonable range with reasoning, based on what a person knows about a subject for which he does not know the answer. Different cognitive abilities are tested in neuropsychological assessment but, a test to test cognitive estimation ability has not been adapted or developed yet in our country. In this thesis; It was aimed to develop a cognitive estimation test and to examine its validity in patients with Multiple Sclerosis in a clinical group whose executive abilities are known to be impaired in the foreground. BiTAHT, involving 6 safety and 56 estimation questions developed for the study, was administered to 1112 individuals. After the statistical analysis, BiTAHT was reduced to 34 questions and two parallel versions of the test as BiTAHT-A and BiTAHT-B were created in order to evaluate the rehabilitation applications. As a result of applying the test to 80 healthy and 54 Multiple Sclerosis patients, the questions with low sensitivity were removed; BiTAHT was created with 13 estimation questions in each parallel form containing the categories of quantity, weight, length, duration, area and equivalent. Test scores are indicated in percentiles and responses ranging between 20-80 percentile are accepted normal. Estimation skills of multiple sclerosis patients were found to be lower than those of healthy individuals in our study (p0.05). No significant correlation was found between BiTAHT-A and BİTAHT-B with Reading the Mind in the Eyes Test which we used to evaluate mind reading skills of multiple sclerosis patients and healthy individuals (p>0.05). We conclude as a result of our study that BiTAHT might be used to distinguish healthy individuals from individuals whose estimation skills are affected.

Benzer Tezler

  1. An investigation of seventh grade students' computational estimation strategies and factors associated with them

    Yedinci sınıf öğrencilerinin tahmini hesaplama stratejileri ve buna bağlı faktörlerinin incelenmesi

    BURÇAK BOZ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2009

    Eğitim ve ÖğretimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Ortaöğretim Fen ve Matematik Alanları Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. SAFURE BULUT

  2. Evidentiality and second-order social cognition

    Delile dayalıklık ve ikinci derece sosyal biliş

    BURCU ARSLAN

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2012

    DilbilimOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. RİNEKE VERBRUGGE

    YRD. DOÇ. DR. ANNETTE HOHENBERGER

  3. Understanding conceptual processes through identity judgments via behavioral and neurophysiological methods

    Aynılık yargıları üzerinden kavramsal süreçlerin davranışsal ve nörofizyolojik metotlar aracılığyla anlaşılması

    TUNA ÇAKAR

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2015

    PsikolojiOrta Doğu Teknik Üniversitesi

    Bilişsel Bilim Ana Bilim Dalı

    DOÇ. ANNETTE EDELTRAUD HOHENBERGER GEB. LIPPOK

  4. Ayırıcı tanının güç olduğu bir durumda makine öğrenme yöntemleri ile demans ve hafif kognitif bozukluk ayırt ediciliğinin değerlendirilmesi

    Evaluation of dementia and mild cognitive disorders with machine learning methods in a situation where the differential diagnosis is difficult

    CELAL ŞENER

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Bilim ve TeknolojiDokuz Eylül Üniversitesi

    Medikal İnformatik Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. PEMBE KESKİNOĞLU

  5. Web uygulamalarında alana özgü metrikler ile hataya yatkınlık tahmini

    Prediction of defect proneness in web applications by domain-specific metrics

    MEHMET SERDAR BİÇER

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2018

    Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve KontrolYıldız Teknik Üniversitesi

    Bilgisayar Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. BANU DİRİ