Geri Dön

Yakınını kaybeden bireylerin yas deneyimlerinin güçlendirme yaklaşımı temelinde analizi: Yas danışmanlığı modeli önerisi

Analysis of grief experiences of bereaved individuals on the basis of empowerment approach: Grief counseling model proposal

  1. Tez No: 790976
  2. Yazar: NURULLAH YELBOĞA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ALİ RIZA ABAY
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Sosyal Hizmet, Social Work
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2023
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Yalova Üniversitesi
  10. Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyal Hizmet Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 503

Özet

Yas, çok boyutlu bir fenomen olup karmaşık bir süreci ifade etmektedir. Bu çalışmada, söz konusu karmaşık sürecin nasıl deneyimlendiğini, bu süreçteki güçlendirici-güçsüzleştirici faktörleri belirlemek ve yakın kaybı yaşayan bireylerin yas desteği/danışmanlığı gereksinimlerini ortaya koymak amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda da yakınını kaybeden bireylerin yas deneyimleri ve bu süreçte yaşadıkları sorunlar güçlendirme yaklaşımı temelinde çok yönlü analiz edilmiştir. Çalışmada, araştırmanın amacına uygun olarak nitel yöntem kullanılmış ve yakınını kaybeden 20 kişi (9 erkek, 11 kadın) ile derinlemesine görüşmeler; bu araştırma sonucunda önerilen yas danışmanlığı modeline uygun bir zemin oluşturmak için de 9 sosyal çalışmacı, yas danışmanlığı yapan 9 profesyonel ve 6 din görevlisiyle de görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Araştırma verileri Maxqda 20 paket programıyla analiz edilmiş ve yorumlanmıştır. Analiz sonucunda ölüm olgusu ve metaforu, yas deneyimi, güçlendirici faktörler, güçsüzleştirici faktörler ve yas desteği alma durumu ve yas danışmanlığı düşüncesi olmak üzere beş tema ortaya çıkmıştır. Diğer gruplarla (yas danışmanları, sosyal çalışmacılar ve din görevlileri) yapılan görüşmeler neticesinde ise bireylerin yas danışmanlığı gereksinimlerine ilişkin veriler elde edilmiş ve bütün grupların verileri bütünsel olarak ele alınarak yas danışmanlığı modeline sağlam bir zemin oluşturulmuştur. Ayrıca yakınını kaybeden bireylerin dışındaki gruplardan elde edilen verilerle yas danışmanlığı biriminin kurumsal olarak nasıl bir yapı ve işleyişle hizmet sunacağı belirlenmiştir. Yas süreci gibi zorlu ve karmaşık süreçte bireysel-çevresel kaynaklara rağmen yasıyla baş etmenin bir yolunu bulamayan, kendini çaresiz ve yalnız hisseden, yası patolojik hale gelen bireylerin dışardan profesyonel bir destek alma ihtiyacı ortaya çıkabilmektedir. Bu sebeple çalışma sonucunda yas sürecini sağlıklı geçiremeyen bireylere yönelik bir yas danışmanlığı modeli önerilmiştir. İnsanı odağına alan bir meslek olarak sosyal hizmet de bireyi güçlendirerek yasıyla uzlaşmasını ve sağlıklı bir şekilde yasını tutmasını kolaylaştırabilir. Mesleğin yas konusunda böyle bir misyona sahip olması için ölenin olmadığı yeni yaşama uyum sağlamada yas tutan bireyi cesaretlendirme ve bu süreçte ona rehberlik etme/danışmanlık yapma görevini yerine getirmesi gerekmektedir. Meslekle ilgili bu gerçekliğe rağmen ölüm ve yas konusunun ulusal sosyal hizmet literatüründe yeterince ele alınmadığı görülmüş, yas olgusunu güçlendirme yaklaşımı temelinde ele alan bir çalışmaya ise rastlanmamıştır. Araştırmanın hem bu boşluğu doldurması hem de sosyal hizmetin yas danışmanlığı müdahalesiyle ruh sağlığı alanındaki varlığını daha güçlü bir şekilde hissettirmesi beklenmektedir.

Özet (Çeviri)

Grief is a multidimensional phenomenon and expresses a complex process. In this study, it is aimed to determine how this complex process is experienced, to determine the strengthening-debilitating factors in this process and to reveal the grief support/counseling needs of individuals who have experienced a recent loss. For this purpose, the grief experiences of the individuals who lost their loved ones and the problems they have experienced in this process have been analyzed in a multi-dimensional way on the basis of the empowerment approach. In the study, qualitative method was used in accordance with the purpose of the research and in-depth interviews with 20 people (9 men, 11 women) who lost their relatives; As a result of this research, interviews were also conducted with 9 social workers, 9 professionals who provide grief counseling and 6 religious officials in order to establish a suitable basis for the proposed grief counseling model. The research data were analyzed and interpreted with the Maxqda 20 package program. As a result of the analysis, five themes emerged as death phenomenon and metaphor, grief experience, empowering factors, debilitating factors and receiving grief support and grief counseling thought. As a result of the interviews with other groups (grief counselors, social workers and religious officials), data on the grief counseling needs of individuals were obtained and a solid ground was established for the grief counseling model by considering the data of all groups holistically. In addition, with the data obtained from groups other than the individuals who lost a loved one, it was determined what kind of institutional structure and functioning the grief counseling unit would provide. In a difficult and complex process such as the grief process, individuals who cannot find a way to cope with their grief despite individual-environmental resources, who feel helpless and lonely, whose grief becomes pathological, may need professional support from outside. For this reason, as a result of the study, a grief counseling model has been proposed for individuals who cannot go through the grief process in a healthy way. As a profession that focuses on people, social work can also strengthen the individual, making it easier for him to come to terms with his grief and mourning in a healthy way. In order for the profession to have such a mission in mourning, it must fulfill the task of encouraging the grief individual in adapting to the new life without the deceased and guiding/counseling him in this process. Despite this reality related to the profession, it has been observed that the issue of death and mourning is not adequately addressed in the national social work literature, and there has been no study that deals with the mourning phenomenon on the basis of the empowerment approach. It is expected that the research will both fill this gap and make its presence felt more strongly in the field of mental health through the grief counseling intervention of social work.

Benzer Tezler

  1. Yas yaşantısında travma sonrası büyüme

    Posttraumatic growth in grief

    BİLGE TARIM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    PsikolojiOrdu Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ÖMER KARAMAN

    PROF. DR. ÖZGÜR ERDUR BAKER

  2. COVID-19'a bağlı olarak yakınını kaybeden bireylerde travma sonrası stres bozukluğu ve depresyon ilişkisinin incelenmesi

    Investigation of the relationship of post-traumatic stress disorder and depression in individuals who lose relatives due to COVID-19

    ESRA AMET

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2022

    PsikiyatriBursa Uludağ Üniversitesi

    Ruh ve Sinir Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ASLI SARANDÖL

  3. COVID-19 salgınına bağlı ölüm sonrası ailelerin yas deneyimleri

    Mourning experiences of families after DEATH due to the COVID-19 epi̇demy

    HATİCE KUKULU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Hemşirelikİstanbul Okan Üniversitesi

    Hemşirelik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NUR ELÇİN BOYACIOĞLU

  4. Şubat 2023 Kahramanmaraş merkezli depremlerde kayıp yaşamış yetişkin bireylerde yas sürecinin, psikolojik dayanıklılık ve üstbilişi yordaması

    The prediction of grief process, psychological resilience, and metacognition in adult individuals who experienced loss in the february 2023 Kahramanmaraş-centeredearthquakes

    HAYAT YAPAR

    Yüksek Lisans

    İngilizce

    İngilizce

    2024

    Yakın Doğu Üniversitesi

    Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HANDE ÇELİKAY SÖYLER

  5. Eskişehir osmangazi üniversitesi aile hekimliği polikliniğine başvuran 18 yaş ve üstü bireylerde depresyon durumlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of depression conditions in individuals aged 18 andover applying to eskisehir osmangazi university family medicine polyclinic

    EZGİ DEMİRHAN

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Aile HekimliğiEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Aile Hekimliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İLHAMİ ÜNLÜOĞLU