İdarenin kusursuz sorumluluğu çerçevesinde sosyal risk ilkesinin gelişimi ve uygulanışı
The development and implementation of the social risk principle within the framework of the faultless liability of the administration
- Tez No: 792105
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGE OKAY TEKİNSOY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2023
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 111
Özet
Hukuk devletinin başlıca ögelerinden birisi de idarenin yapmış olduğu eylem ve işlemlerden doğan sorumluluğudur. Özel hukuktan esinlenerek ortaya çıkan ve yasal düzenlemelerden ziyade yargı kararlarıyla gelişen idarenin kamu hukukundan kaynaklan sorumluluğu başlangıçta kusur temelinde ele alınmıştır. Fransız İdari Yargısı'nın içtihatlarıyla gelişen hizmet kusuru kavramı zaman içerisinde ihtiyaçlara cevap verememiştir. Devletin toplumsal alanda artan rolü ve liberal ideolojinin yerini sosyal devlet anlayışının almasıyla birlikte idarenin kusuru olmasa da sorumlu olacağı anlayışı ortaya çıkmış ve gelişmiştir. Günümüzde karmaşıklaşan toplumsal hayat, bireylerin kusurları olmadığı halde zarara uğrama olasılıklarını artırmaktadır. İdarenin eylem veya işlemlerinin sebep olmadığı bu zararların hakkaniyet ve sosyal devlet ilkeleri gereği karşılanmasını öngören sosyal risk ilkesi Türk Hukuku'nda Fransa'nın aksine yasal düzenlemelerle değil de yargısal içtihatlarla ortaya çıkmış ve gelişmiştir. 1990'lı yıllarda artan terör olaylarının neden olduğu zararların tazmininde kullanılan sosyal risk ilkesi, idari yargı yerlerince kusursuz sorumlulukta illiyet bağının aranmadığı istisnai bir ilke olarak görülmüştür. Bu ilke, yasal temelinin olmayışı ve sorumluluk hukukunun kurucu unsuru illiyet bağı üzerinden öğretide çokça tartışmalara konu olmuştur. Sosyal risk ilkesinin uygulandığı durumlardan biri olan terör olaylarından doğan maddi zararların karşılanmasına imkân tanıyan yasal düzenleme 2004 yılında çıkarılan 5233 sayılı Kanun ile olmuştur. Çalışma kapsamında idarenin kusursuz sorumluluk ilkelerinden farklı özelliklere sahip olan sosyal risk ilkesinin Türk Hukuku'nda ele alınış şekli ve uygulaması, öğretide öne sürülen görüşler ve yargı kararları eşliğinde incelenmiştir. Ayrıca sosyal risk faktörlerinden doğan zararlar karşısında idarenin sorumluluğunun sınırlarının ve kapsamının ne şekilde olacağına ilişkin bir çerçeve çizilerek yaklaşım önerilerinde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
One of the indispensable features of the rule of law is the liability of the administration arising from its acts and transactions. The responsibility of the administration arising from public law, emerged with the inspiration from private law and developed with verdicts and adjudication rather than legal regulations, was initially treated on the basis of principle of the fault. The concept of service fault, which developed with the legal precedent of the French Administrative Court, could not meet the needs of society after some period. With the increasing role of the state in the social sphere and the replacement of liberal ideology with social state, the principle regarding the administration's responsibility, even if it is not faulty, has been invoked and developed. The social risk principle used by the administrative courts in the compensation of the damages caused by the increasing terrorist incidents in the 1990s was seen as an exceptional type of faultless liability. The social risk principle, which has been widely controversial due to its lack of legal basis and the lack of causal link, the founding element of the responsibility law, has gained a legal acceptance with the enactment of Law No. 5233, that is limited to damages arising from terrorist incidents. Law No. 5233 does not cover all damages arising from social risk factors and all damages arising from terrorist acts. Within the scope of this study, the way in which the social risk principle, as a unique division of faultless liability of the administration in Turkish Law has been examined in the light of the opinions enlightened in the doctrine and judicial decisions. In addition, a framework has been drawn about the limits and scope of the responsibility of the administration in the face of losses arising from social risk factors, and recommendations for future research have been proposed.
Benzer Tezler
- İdari yargı kararları ışığında idarenin kusursuz sorumluluğu ve sosyal risk ilkesi
Within the administrative judical decisions strict liability of the administration and social risk policy
ÖZLEM EROL
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Kamu YönetimiKaradeniz Teknik ÜniversitesiKamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YUSUF ŞEVKİ HAKYEMEZ
- İdarenin kusursuz sorumluluğu kapsamında mesleki risk ilkesi
Occupational risk principle within the context of strict liability of administration
RECEP KILIÇ
- İdarenin kusursuz sorumluluğu kapsamında mesleki risk ilkesi
Occupational risk principle within the scope of strict liability of administration
GAMZE OFLAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
HukukAnkara Yıldırım Beyazıt ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YELİZ ŞANLI ATAY
- Türk Hukukunda kamu külfetleri karşısında eşitlik ilkesi
In Turki̇sh Law, the prenciple of equality before public burdens
AHMET CANPOLAT
- İdarenin kusursuz sorumluluğu
The objective responsibility of administration
CANAN BOZAN AKYÜZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
HukukDokuz Eylül ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELTEM KUTLU GÜRSEL